Рэліктавае выпраменьванне

Рэлі́ктавае выпраме́ньванне^[1] (ці касмічнае мікрахвалевае фонавае выпраменьванне ад англ.: cosmic microwave background radiation) — касмічнае электрамагнітнае выпраменьванне з высокай ступенню ізатропнасці і са спектрам, характэрным для абсалютна чорнага цела з тэмпературай 2,725 К.

Існаванне рэліктавага выпраменьвання было прадказана тэарэтычна ў рамках тэорыі Вялікага выбуху. Хоць у наш час шматлікія аспекты першапачатковай тэорыі Вялікага выбуху перагледжаны, асновы, якія дазволілі прадказаць тэмпературу рэліктавага выпраменьвання, засталіся нязменныя. Лічыцца, што рэліктавае выпраменьванне захавалася з пачатковых этапаў існавання Сусвету і раўнамерна яго запаўняе. Эксперыментальна яго існаванне было пацверджана ў 1965 годзе. Нароўні з касмалагічным чырвоным зрушэннем, рэліктавае выпраменьванне разглядаецца як адно з галоўных пацверджанняў тэорыі Вялікага выбуху.

• Шымбалёў А. А. Рэліктавае выпраменьванне // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 7. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

• The Cosmic Microwave Background Radiation.
• The Physics of Microwave Background Anisotropies.
• LAMBDA — Legacy Archive for Microwave Background Data Analysis. NASA
• First Year WMAP Technical Papers. Архівавана 2 лютага 2007.
• Сайт пра сучасную касмалогію.