Спроба перавароту ў Амхара
22 чэрвеня 2019 года амхарскія нацыяналістычна настроеныя сілавікі паспрабавалі здзейсніць гвалтоўны захоп улады ў эфіопскім штаце Амхара. Падзеі разгортваліся ў рэгіянальнай сталіцы Бахр-Дар, дзе падчас путчу загінулі некалькі дзясяткаў чалавек, у тым ліку лідар змоўшчыкаў, прэзідэнт штата і члены Генеральнага штаба Узброеных Сіл Эфіопіі. ПерадгісторыяУ сваёй гісторыі Эфіопія перажыла мноства міжэтнічных канфліктаў. Пасля грамадзянскай вайны 1974—1991 гг. у краіне ўсталявалася сістэма «этнічнага федэралізму». Дзяржаву падзялілі на штаты (таксама называюцца рэгіёнамі), у кожным дамінавала свая народнасць. Адным з такіх штатаў быў Амхара, дзе пражывае аднайменная этнічная група. Кіруючы блок «Рэвалюцыйна-дэмакратычны фронт эфіопскіх народаў» і рэгіянальная партыя «Дэмакратычная партыя Амхара» праводзілі палітыку, якая не падабалася значнай часткі этнічных амхара[2][3]. У прыватнасці, яны перадалі амхарскія зоны Валькаіт і Рая Азэбо рэгіёну Тыграй[4]. Палітычныя эліты народнасці рабілі стаўку на шматкультурны панэфіопскі нацыяналізм і адпрэчвалі этнічную самаідэнтыфікацыю на карысць чыста эфіопскай шматэтнічнай нацыянальнай ідэнтычнасці[5]. Як следства, у 2005 годзе вялікая частка рэгіёну прагаласавала за апазіцыйныя партыі «Кааліцыя за адзінства і дэмакратыю» і «Аб’яднаныя эфіопскія дэмакратычныя сілы, якія стаяць на панэфіопскіх пазіцыях. У 2018 годзе, у сувязі з прыходам да ўлады Абія Ахмеда Алі, што выступаў за ліквідацыю этнічнага федэралізму, амхарскія нацыяналісты вырашалі вярнуць страчаныя тэрыторыі ў Тыграя[6]. У сакавіку 2019 года прэзідэнт рэгіёну Амхара Геду Андаргачу падаў у адстаўку. У сваёй развітальнай прамове палітык папярэдзіў аб небяспецы нацыяналізму. Яго змяніў Абачу Меканен[7]. З гэтай мэтай ён прызначыў генерала ў адстаўцы і былога палітвязня Асаміню Цыге кіраўніком рэгіянальных сілавых структур[8]. Асаміню выступіў у чэрвені з прамовай на выпуску вучылішча супрацоўнікаў сіл бяспекі, якая, як паведамляецца, была поўнай амхарскіх нацыяналістычных выказванняў[9]. ПадзеіРаннім вечарам 22 чэрвеня ў горадзе Бахр-Дар адбыліся выбухі ў штаб-кватэры рэгіянальнай паліцыі, у офісах рэгіянальнага заканадаўчага сходу і рэзідэнцыі рэгіянальнай адміністрацыі[10]. Неўзабаве пасля гэтага назіральнікі, у тым ліку пасольства ЗША, паведамілі аб перастрэлцы ў Адыс-Абебе[11]. Канцылярыя прэм’ер-міністра паведаміла, што «баявая група», якая падпарадкоўвалася брыгаднаму генералу Гененалу Асаміню Цыге, начальніку бюро міру і бяспекі рэгіёну Амхара (упраўленне па справах сіл бяспекі), уварвалася на пасяджэнне рэгіянальнага кабінета міністраў і адкрыла агонь[12]. Па даных Reuters, тэма сустрэчы тычылася спробаў Асаміню стварыць этнічнае апалчэнне[9]. У заяве, зробленым неўзабаве пасля паўночы 23 чэрвеня, прэм’ер-міністр Абій Ахмед абвясціў, што генерал Сэарэ Меканен, начальнік генштаба, трапіў пад атаку з боку «людзей з яго бліжэйшага круга», якія былі падкуплены змоўшчыкамі[11] (згодна з першапачатковымі паведамленнямі, падазраваны ў забойстве генерала Сэары целаахоўнікіў арыштаваны; аднак 24 чэрвеня паліцыя заявіла, што ён скончыў жыццё самагубствам яшчэ да арышту[13]). На наступную раніцу радыё «Dimtsi Weyane» паведаміла, што Сэары і яго памочнік генерал-маёр Гізэ Абера памерлі ад ран. Як паведаміла агенцтва СМІ Амхара, таксама забіты прэзідэнт рэгіёну Абачу Меканен і яго саветнік Эзэзам Васі[14]. Генеральны пракурор штата Мегбару Кебедзе быў сур’ёзна паранены[10] і памёр ад ран 24 чэрвеня[15]. Пасля замаху Асаміню заставаўся на волі на працягу 36 гадзін. Дзяржаўныя СМІ пацвердзілі, што ён быў застрэлены паліцыяй каля Бахр-Дара 24 чэрвеня[16], у той час як некалькі яго меркаваных саўдзельнікаў былі затрыманы[9]. НаступствыПасля спробы перавароту па ўсёй краіне доступ у Інтэрнэт быў адключаны[17][18][19]. Два дні Эфіопія заставалася афлайн без якіх-небудзь афіцыйных тлумачэнняў[20][21]. Прэм’ер-міністр Абій заклікаў да адзінства супраць «сіл зла». 24 чэрвеня ўрад абвясціў нацыянальны дзень жалобы[9][22]. Пасольства Злучаных Штатаў параіла суайчыннікам схавацца, а шэраг міжнародных лідараў асудзіў спробу перавароту[23]. Заўвагі
|
Portal di Ensiklopedia Dunia