Сідэрый

Сідэрый (ад стар.-грэч.: σίδηρος - жалеза) - геалагічны перыяд, частка палеапратэразоя. Ахоплівае часовы перыяд ад 2,5 да 2,3 мільярда гадоў таму. Датаванне чыста храналагічнае, а не заснаванае на стратыграфіі^[1].

На пачатак гэтага перыяду прыпадае пік праявы палосчатых жалезістых кварцытаў. Пароды, якія змяшчалі жалеза, фармаваліся ва ўмовах, калі анаэробныя водарасці выраблялі адпрацаваны кісларод, які, змешваючыся з жалезам, утвараў магнетыт (Fe₃O₄, аксід жалеза). Гэты працэс вычышчаў жалеза з акіянаў. У канчатковым выніку, калі акіяны спынілі паглынаць кісларод, працэс прывёў да ўтварэння насычанай кіслародам атмасферы, якую мы маем на сённяшні дзень.

Гуронскае абледзяненне пачалося ў сідэрыі 2,4 млрд. гадоў назад і скончылася ў канцы рыясія, 2,1 млрд. гадоў таму.

• Иорданский Н. Н. Развитие жизни на земле. — М.: Просвещение, 1981.
• Короновский Н.В., Хаин В.Е., Ясаманов Н.А. Историческая геология : Учебник. — М.: Академия, 2006.
• Ушаков С.А., Ясаманов Н.А. Дрейф материков и климаты Земли. — М.: Мысль, 1984.
• Ясаманов Н.А. Древние климаты Земли. — Л.: Гидрометеоиздат, 1985.
• Ясаманов Н.А. Популярная палеогеография. — М.: Мысль, 1985.