Таполя белая

Таполя белая
Агульны выгляд дарослай расліны
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Вербакветныя Сямейства:  Вярбовыя Род:  Таполя Секцыя:  Populus Від:  Таполя белая
Міжнародная навуковая назва
Populus alba L., 1753
Сінонімы
Populus bolleana Lauche Populus major Mill. Populus nivea Willd. Populus nivea Wesm. Populus pseudonivea Grossh.
Арэал
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   22451 NCBI   43335 EOL   592441 GRIN   t:29358 IPNI   776573-1 TPL   kew-5000549

Тапо́ля белая^[1][2][3][4], таполя серабрыстая^[1][2] (Populus alba) — від дрэў роду Таполя (Populus) сямейства Вярбовыя (Salicaceae). Тыпавы від роду.

Таполя белая, таполя серабрыстая, ясакар^[5], таполя^[5], топаль^[3][6][7], таполь^[8].

Высокае, 15—25 (35) метраў вышынёй, лістападнае дрэва. Мае шырокую шатровую, раскідзістую, галінастую крону і цыліндрычны ствол дыяметрам да 2 метраў, пакрыты гладкай светла-аліўкавай карой; у ніжняй частцы ствала, асабліва ў старых дрэў, кара цёмна-шэрая, глыбока парэпаная. Пупышкі белалямцавыя. Лісце чарговае, круглявае або трохкутна-яйкападобнае, 10—12 см даўжынёй і 5—10 см шырыні, ля аснавання злёгку сэрцападобнае, края вяліказубчастыя, форма выемкава 3—5 лопасцевая, зверху цёмнае, глянцавае, адваротны бок — белалямцавы, на круглых у сячэнні хвосціках, у 2—4 разы больш кароткіх за пласцінку. Кветкі аднаполыя, у ніцых суквеццях; пылавікі пурпурныя на кароткіх нітках; лычыкі двухраздзельныя, ярка-зялёныя, бледна-жоўтыя або цёмныя. Тычыначныя каташкі даўжынёй 3—4 см, песцікавыя — да 10 см^[2]. Плод — каробачка.

Жыве 300—400 гадоў^[2]. Расце ў поймах на пясчаных адкладах. Цвіце ў сакавіку — красавіку, да з’яўлення лісця. Добра пераносіць затапленне^[2]. Святлолюбівая расліна, мезафіт, мезатроф, эўтроф^[9]. Дрэнна пераносіць абрэзку^[2].

Від уваходзіць у род таполя (Populus) сямейства вярбовыя (Salicaceae) парадку вербакветныя (Malpighiales).

У прыродных умовах таполя белая расце пераважна па поймах рэк. Часта яе высаджваюць для азелянення гідрапаркаў і ў паркавых зонах. Недахоп — вялікая колькасць каранёвых парасткаў, якія, разрастаючыся, могуць разбураць асфальтавае пакрыццё. Вялікая колькасць прыкаранёвых парасткаў дазваляе выкарыстоўваць таполю белую ў пасадках супраць воднай і ветравой эрозіі глебы^[2]. Яшчэ адзін мінус — таполю белую лёгка паражае расліна-паразіт амяла^[10].

• Гарановіч І. М. Тапо́ля // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 431. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Бібікаў Ю. А., Мазан І. П. Тапо́ля // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — С. 81—82. — 599 с., іл. — 10 000 экз.
• 2. Populus — Тополь // Определитель высших растений Беларуси (руск.) / Под ред. В. И. Парфёнова. — Мн.: Дизайн Про, 1999. — С. 124. — 472 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-6182-78-6.
• В. И. Чопик  (укр.) (бел., Л. Г. Дудченко  (укр.) (бел., А. М. Краснова; «Дикорастущие полезные растения Украины  (укр.) (бел.» Справочник; Киев, Навукова думка  (укр.) (бел., 1983. (руск.)