Цімафей Сцяпанавіч Барадзін
Цімафей Сцяпанавіч Барадзін (1 (14) жніўня 1917, г. Гомель — 20 чэрвеня 1942) — партызан Вялікай Айчыннай вайны, кіраўнік аператыўнага цэнтра па каардынацыі дзейнасці падпольных груп у Гомелі, Герой Савецкага Саюза (1965)[1]. БіяграфіяЦімафей Барадзін нарадзіўся 1 (па новым стылі — 14) жніўня 1917 года ў Гомелі ў рабочай сям'і. Скончыў 10 класаў сярэдняй школы, у 1941 годзе — Маскоўскі паліграфічны інстытут[1]. У 1936—1941 гадах працаваў інжынерам на фабрыцы «Палесдрук» у Гомелі. У 1941 годзе ўступіў у ВКП(б). Пачатак вайны сустрэў на будаўніцтве абарончых збудаванняў у Брэсце. Вярнуўшыся ў Гомель, Барадзін звярнуўся ў партыйныя органы з просьбай аб накіраванні яго на падпольную працу. Яго просьба была задаволена, і Барадзін застаўся ў варожым тыле з задачай арганізацыі падрыўной і падпольнай працы ў Гомелі. Пачынаючы са жніўня 1941 года, Барадзін вёў актыўную працу па стварэнні падполля ў горадзе, стварыўшы гарадскі падпольны цэнтр, даводзіў заданне гаркама партыі да падпольных груп і кіраваў іх дзеяннямі[2]. Адной з першых аперацый, зробленай групай Барадзіна, была спроба падрыву элеватара, які павінны былі ажыццявіць Барадзін і яго сястра. Аднак на выхадзе з дому Барадзін быў арыштаваны. Яго сястры, у якой была выбухоўка, удалося своечасова схавацца. Ад Барадзіна запатрабавалі ў трохдзённы тэрмін прадставіць акупацыйным уладам падпісанае 18 мясцовымі жыхарамі даручальніцтва за яго як за лаяльнага да новай улады і не звязанага з падпольнымі арганізацыямі. Калі Барадзін падаў даручальніцтва з подпісамі, яму прапанавалі ўладкавацца на працу інжынерам у друкарні. У верасні 1941 года Барадзін здолеў пабываць у партызанскім атрадзе. На нарадзе з сакратаром Гомельскага гаркама Емяльянам Барыкіным было прынята рашэнне выкарыстаць друкарню, дзе працаваў Барадзін, для патрэб падпольнай працы. У начны час Барадзін сумесна з надзейнымі людзьмі пачаў друкаваць улёткі. Таксама Барадзін у друкарні вырабіў 3 пячаці розных акупацыйных ведамстваў, што дазволіла наладзіць выраб фальшывых дакументаў для падпольшчыкаў і збеглых ваеннапалонных. Група Барадзіна ўстанавіла сувязі з падпольнымі групамі на Гомельскім паравозарамонтным заводзе, электрастанцыі, дрэваабдзелачным камбінаце і шэрагу іншых прадпрыемстваў[1][2].  У канцы лістапада 1941 года група Барадзіна ўзарвала танкавую рамонтную майстэрню. Неўзабаве ёй жа быў знішчаны склад гаручага. Кватэру Барадзіна пасля гэтых акцый абшуквала гестапа, аднак вынікаў гэта не дало. Тады за кватэрай Барадзін было ўстаноўлена назіранне, а побач з ёй пасяліліся два немцы. Увосень 1941 года група Барадзіна ўзарвала рэстаран на Савецкай вуліцы. Пры выбуху загінулі дзясяткі нямецкіх афіцэраў, у тым ліку генерал. Увесну 1942 года група пачала рыхтавацца да знішчэння гарадской электрастанцыі, аднак да таго часу гестапа ішло па яе слядах. 9 мая 1942 Барадзін быў арыштаваны. 20 чэрвеня 1942 года ён быў расстраляны[1][2].
УзнагародыУказам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 8 мая 1965 года за «асаблівыя заслугі, мужнасць і гераізм, праяўленыя ў барацьбе супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў» Цімафей Барадзін быў пасмяротна ўдастоены высокага звання Героя Савецкага Саюза. Таксама быў узнагароджаны ордэнам Леніна[2]. ПамяцьУ парку горада Гомеля ўсталяваны помнік Барадзіну. На будынках былой друкарні, фабрыкі «Палесдрук»[3] і дома, дзе ён жыў, устаноўлены мемарыяльныя дошкі. У гонар Барадзіна названа вуліца ў Гомелі[1][2].
Зноскі
Літаратура
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
Portal di Ensiklopedia Dunia
