សំពះ![]() សំពះ ជាការស្វាគមន៍ របស់ខ្មែរ ឬជាវិធីបង្ហាញការគោរព។ សំពះ គឺផ្អែកលើភាសា ឥណ្ឌា អញ្ជលីមុទ្រា ដែលប្រើក្នុង នមស្តេ ។ ប្រណម ឬ នមស្តេ ដែលជាផ្នែកនៃ វប្បធម៌ និងពិធីសាសនាឥណ្ឌា បុរាណបានផ្សព្វផ្សាយទៅកាន់ អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលជាផ្នែកមួយនៃ តំបន់ឥណ្ឌូណេស៊ី នៃ ប្រទេសឥណ្ឌា តាមរយៈ ការផ្សព្វផ្សាយសាសនាហិណ្ឌូ និង ព្រះពុទ្ធសាសនា ពីប្រទេសឥណ្ឌា។ ពេលកំពុងសំដែងសំពះ អ្នកនោះដាក់បាតដៃក្នុងលក្ខណៈដូចការអធិស្ឋាន ខណៈដែលអោនបន្តិច។ ពាក្យដែលគេនិយាយជាញឹកញាប់ជាមួយសំពះពេល សួរសុខទុក្ខ អ្នកណាម្នាក់គឺ ជម្រាបសួរ ខណៈ ជម្រាបលា ត្រូវបាននិយាយនៅពេលនិយាយលា។ ថ្វីត្បិតតែពាក្យសំដីជាទម្រង់នៃការសួរសុខទុក្ខក៏ដោយ វាក៏ជាវិធីសាមញ្ញមួយក្នុងការនិយាយអរគុណ ឬសុំទោស និងជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃវប្បធម៌ ខ្មែរ ដែលមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងពីវប្បធម៌ ហិណ្ឌូ / ព្រះពុទ្ធសាសនា ឥណ្ឌា ។ មានវិធីផ្សេងគ្នានៃការឱនក្បាលនៅពេលសម្តែងសំពៅ។ នៅពេលអធិស្ឋានដល់ ព្រះពុទ្ធ (អ្នកបង្កើត ព្រះពុទ្ធសាសនា នៅ ប្រទេសឥណ្ឌា ) បុគ្គលដាក់បាតដៃនៅជិតមុខរបស់ពួកគេហើយយកដៃទៅដីបីដង។ ដូចគ្នានឹង អញ្ជលីមុទ្រា នមស្តេ របស់ឥណ្ឌា ដែរ វាក៏មានសារៈសំខាន់ផងដែរនៅពេលដែល សំពះ ដល់មនុស្សចាស់។ ដៃខ្ពស់និងធ្នូទាបជាង ការគោរពកាន់តែច្រើនត្រូវបានបង្ហាញ វាជាសញ្ញានៃការគោរព និងសុជីវធម៌។ ការសំពះរបស់ខ្មែរការសំពះរបស់ខ្មែរយើងបច្ចុប្បន្នមាន៥: ១.កម្ពស់ត្រឹមដើមទ្រូង៖ សម្រាប់សំពះវ័យ ឋានៈស្មើគ្នា ឬមិត្តភក្តិ។ ២. កម្ពស់ត្រឹមមាត់៖ សម្រាប់សំពះវ័យចាស់ជាង ឋានៈធំជាង ឬចៅហ្វាយនាយ។ ៣. កម្ពស់ត្រឹមចុងច្រមុះ៖ សម្រាប់សំពះ មាតាបិតា ជីដូនជីតា គ្រូបាអាចារ្យ។ ៤. កម្ពស់ត្រឹមចិញ្ចើម៖ សម្រាប់សំពះព្រះសង្ឃ ព្រះមហាក្សត្រ ឬវត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិ។ ៥. កម្ពស់ត្រឹមចិញ្ចើមឡើងទៅ៖ សម្រាប់សំពះ ទេវតា ព្រះឥន្ទ ព្រះព្រហ្ម ឬបួងសួង៕ ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() សូមមើលផងដែរ
|
Portal di Ensiklopedia Dunia