Белоруска арабица

Книга на белоруска арабица, 1750-1800 г.

Белоруската арабица е верзија на арапското писмо која се користела за запишување на белорускиот јазик. Арабицата се користела во 16 и најверојатно XV век. Азбуката имала 28 графеми, вклучувајќи и дополнителни букви кои се вовеле специјално за запишување на некои карактеристични белоруски гласови. Ова писмо било користено од Татарите-Липки кои биле доселени во Белорусија. Во периодот од XIV до XVI век Татарите започнале да го користат старобелорускиот јазик наместо својот татарски.

Карактеристични белоруски букви

Белоруски јазик
Беларуская мова
„Белоруска граматика“

Белоруска Жж.
  • За гласовите /ʒ/ (ж), /tʃ/ (ч) и /p/ (п), кои ги нема во арапското писмо, биле воведени следниве графеми:
پ چ ژ‎
  • за гласовите /dz/ (дз) и /ts/ (ц) биле воведени следните букви:

и

  • гласовите /w/ (ў) и /v/ (в) биле претставени од ист симбол:
و‎

Согласки

Бидејќи се запишувале само согласките, нема еквиваленти за самогласките.

Кирилица Латиница Арабица
Контекстни облици Самостојно
Почетен Среден Завршен
Б б B b ـب ـبـ بـ ب
В в V v ـو و
Г г H h ـه ـهـ هـ ه
Ґ ґ G g ـغ ـغـ غـ غ
Д д D d ـد د
Дж дж Dž dž ـج ـجـ جـ ج
Дзь дзь Dź dź ـࢮ ()
Ж ж Ž ž ـژ ژ
З з Z z ـض ـضـ ضـ ض
Зь зь Ź ź ـز ز
Й й J j ـى ـىـ ىـ ى
К к K k ـق ـقـ قـ ق
Кь кь Kj kj ـك ـكـ كـ ك
Л л, Ль ль Ł ł, L l ـل ـلـ لـ ل
М м M m ـم ـمـ مـ م
Н н, Нь нь N n, Ń ń ـن ـنـ نـ ن
П п P p ـپ ـپـ پـ پ
Р р R r ـر ر
С с S s ـص ـصـ صـ ص
Сь сь Ś ś ـس ـسـ سـ س
Т т T t ـط ـطـ طـ ط
Ў ў Ŭ ŭ ـو و
Ф ф F f ـف ـفـ فـ ف
Х х Ch ch ـح ـحـ حـ ح
Ц ц C c ـࢯ ـࢯـ ࢯـ ()
Ць ць Ć ć ـت ـتـ تـ ت
Ч ч Č č ـچ ـچـ چـ چ
Ш ш Š š ـش ـشـ شـ ش
ـعـ
ь

Лигатура

Кирилица Латиница Арабица
Контекстни обливи Самостојно
Почетен Среден Завршен
Ла ла, Ля ля Ła ła, La la ـلا لا

Примерен текст

Подолу е даден примерен текст — Член 1 од Универзалната декларација за човековите права.[1]

Белоруска кирилица Усе людзі нараджаюцца свабоднымі i роўнымі ў сваёй годнасці i правах. Яны надзелены розумам i сумленнем i павінны ставіцца адзін да аднаго ў духу брацтва.
Белоруска латиница Usie ludzi naradžajucca svabodnymi i roŭnymi ŭ svajoj hodnaści i pravach. Jany nadzieleny rozumam i sumlenniem i pavinny stavicca adzin da adnaho ŭ duchu bractva.
Белоруска арабица اُوسَ ليُوࢮِى نَارَاجَايُوࢯَّا صْوَابَودْنِمِى اِى رَووْنِمِى وصْوَايَويْ هَودْنَاسْتِى اِى پْرَاوَاحْ. يَانِ نَاࢮَلَنِ رَوضُومَامْ اِى صُومْلَنَّمْ اِى پَاوِىنِّ صْتَاوِىࢯَّا آࢮِىنْ دَا آدْنَاهَو ودُوحُو بْرٰاࢯْطْوَا.‎
Транскрипција по МФА [u̯sʲe ˈlʲud͡zʲɪ nərɐˈd͡ʐajʊt͡sːə svɐˈbodnɨmʲɪ i ˈrou̯nɨmʲɪ svɐˈjoj ˈɦodnəsʲt͡sʲɪ i prɐˈvax jɐˈnɨ nɐˈd͡zʲelʲɪnɨ ˈrozʊməm i sʊˈmlʲenʲːɪm i pɐˈvʲinːɨ ˈstavʲɪt͡sːə ɐˈd͡zʲin da ədnɐˈɦo ˈduxʊ ˈbrat͡stvə ‖]
Македонски превод Сите човечки суштества се раѓаат слободни и еднакви по достоинство и права. Тие се обдарени со разум и совест и треба да се однесуваат еден кон друг во духот на општочовечката припадност.

Поврзано

Наводи

  1. „Belarusian language, alphabet and pronunciation“. Omniglot.

Литература

  • Д-р Я. Станкевіч. Беларускія мусульмане і беларуская літаратура арабскім пісьмом. [Адбітка з гадавіка Беларускага Навуковага Таварыства, кн. I.] – Вільня : Друкарня Я. Левіна, 1933 ; Менск : Беларускае коопэрацыйна-выдавецкае таварыства ″Адраджэньне″, 1991 [факсімільн.]. – 3-е выд.

Надворешни врски

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya