Биномна распределбаB(n, p ), n∈ℕ, p∈(0,1) — случаен опит во веројатностa и статистиката, кој се повторува n пати Бернулиев опит со веројатност на успех p запишувајќи го бројот k на успеси во n-тите повторувања.[1]
Одлики на биномната распределба B(n,p)
Биномна распределба е потполно определена со веројатноста на успехот p на Бернулиевиот опит заедно со бројот на повторувања n.
Pr(X=k) е веројатноста на k успеси во n повторувања на Бернулиевиот опит со веројатноста на успех p, k∈X.
Пример: B(5;0,8).
B(5;0,8) значи биномен опит каде што се повторува n=5 пати Бернулиев опит со p=0,8. Има n+1=5+1=6 исходите, т.е. случајната променлива е X={0,1,2,3,4,5}. Елементот k=0 на Х е исходот каде што во 5-те повторувања на Бернулиевиот опит, немале ниту еден успех, елементот k=1 е каде што имало точно еден успех, ..., а елементот k=5 е каде што во 5-те повторувања на опитот сите биле успешни.
Во табелата се наведени сите подредени исходи (пишувајќи 0 за неуспех, а 1 за успех како што е вообичаено за Бернулиев опит). Овие не се исходи на биномниот опит, бидејќи во опитот редоследот не е важен. Тука само гледаме на колку начини можат да се добијат k успеси во n повторувања. На пример, има само еден начин да се добие k=0, односно сите исходи на опитот да се неуспеси 00000.
k
0
1
2
3
4
5
00000
10000
11000
00111
01111
11111
01000
10100
01011
10111
00100
10010
01001
11011
00010
10001
01110
01110
00001
01100
10011
11110
01010
10101
01001
10110
00110
11001
00101
11010
00011
11100
#
1
5
10
10
5
1
Во последниот ред од табелата e запишан бројот на подредените исходи во таа колона. Гледаме дека тој број го следи т.н. биномен коефициент
каде што знакот ! значи факториел, т.е. n!=n·(n-1)·(n-2)...·(2)·(1) (види и комбинаторика).
Од друга страна, бидејќи секое повторување на Бернулиевиот опит е независно од минатите како и од идните повторувања, веројатноста на секој подреден исход со k успеси во n повторувања е
.
Следува дека веројатноста на секоја елемент k на Х e производот на овие два броја, односно
Се разбира дека може да се докаже дека збирот на веројатностите е 1.[2]
Пример (прод.): B(5,0.8) Приказ на распределбите, ...
PDF-от на B(5,0.8)
X=k
f(k)=Pr(X=k)
0
1 · 0,80·0,25=0,0003
1
5 · 0,81·0,24=0,0064
2
10 · 0,82·0,23=0,0512
3
10 · 0,83·0,22=0,2048
4
5 · 0,84·0,21=0,4096
5
1 · 0,85·0,20=0,3277
Σ
1,0000
CDF-от на Б(5,0.8)
x
F(x)
x<0
0
0≤x<1
0,0003
1≤x<2
0,0067
2≤x<3
0,0579
3≤x<4
0,2627
4≤x<5
0,6723
x≥5
1
Очекувана вредност:
E(x)=np=5·0,8=4
Дисперзијата е:
σ2=np(1-p)=5·0,8·0,2=0,8
Стандардното отстапување е:
σ ≈ 0,89
Пример: Еден стрелец има веројатност p=0,8 да ја погоди целта. Колку е веројатноста во пет стрелања стрелецот да ја погоди целта барем 3 пати? Одговор: B(5;0,8) и 1-Pr(x<3)=1-0,0579=0,9421=94,2%.
Претставување на биномната распределба со Геогебра
За графички приказ на PDF-от, т.е. законот на распределба и на CDF-от, т.е. кумулативна распределба на биномна распределба може да се користи бесплатниот софтвер Геогебра.[5]
Дефиниции специфични за биномната распределба се:
n=10 (или соодветен лизгач)
p=0,8 (или соодветен лизгач)
N=n+1
list1=Sequence[k-1,k,1,N] Ја дефинира list1 со елементите на случајната променлива.
list2=Sequence[BinomialCoefficient[n, k] p^(k) (1 - p)^(n - k), k, 0, n] Ја дефинира list2 со веројатностите.
Соодветните наредби на македонски (внимавате на кирилица и латиница) се: