Болоњски универзитет
Универзитетот во Болоња (италијански: Università di Bologna, UNIBO, латински: Universitas Bononiensis) е најстариот универзитет во светот кој сè уште е активен.[3] Школата за правни науки во Болоња постоеле од 11 век ; историчарите се согласни дека годината на основање е 1088 [4] Основач на овој универзитет бил професорот по право Ирнериј, кој починал во 1125 година. Универзитетот добил повелба од царот Фредерик I Барбароса во 1158 година. Првиот статут датирал уште од 1317 година. Универзитетот брои 23 факултети на кои студираат речиси 100 илјади студенти. По големина тој е трет универзитет во Италија. Покрај Болоња, предавања се одржуваат и во Реџо Емилија и Имола, и уште во 4 други кампуси: Равена, Форли, Чезена и Римини. Универзитетот, исто така, ја вклучува и Школата за извонредност во студирањето, Високиот колеџ и одделението за надворешни работи во Буенос Аирес. ![]() Со над 90.000 студенти, тој е вториот по големина универзитет во Италија после Ла Сапиенца во Рим.[5] Тој бил првото место на студирање кое го користеле терминот universitas за корпорацијата на студенти и наставници, што ја дефинирало институцијата (посебно нејзиниот правен факултет) која се наоѓа во Болоња. Амблемот на универзитетот го носи мотото Alma Mater Studiorum („Хранливата мајка на студиите“) и датира од 1088 година.[6] Оваа установа има кампуси во Чезена, Форли, Равена и Римини и филијала во странство во Буенос Аирес, Аргентина.[7] Исто така, има школа за извонредност наречена Collegio Superiore di Bologna. Придружниот издавач на Универзитетот во Болоња е Бононија универзитетскиот печат. На универзитетот студирала првата жена која се стекнала со универзитетска диплома и предавала на универзитетот, Бетисија Гокадини, и првата жена која докторирала и стекнала платена позиција како универзитетски професор, Лаура Баси. Тој е еден од најпрестижните универзитети во Италија и обично е рангиран меѓу најдобрите универзитети во Италија и во светот. Тој е особено познат по студиите по право, по медицина и по природни науки.[8][9] Универзитетот во Болоња имал и централна улога во науката за време на италијанската ренесанса, каде што бил сместен и образован Николај Коперник, како и бројни други ренесансни математичари.[10] Историја![]() Датумот на основање на Универзитетот во Болоња е неизвесен, но повеќето веруваат дека тоа е во 1088 година година.[11] Универзитетот добил повелба (Authentica habita) од страна на светиот римски император Фредерик I Барбароса во 1158 година, но во 19 век, комитетот од историчари предводен од Џусу Кардучи открил дека универзитетот бил основан до 1088 година, што го прави најстариот универзитет што постојано функционира.[12][13] Сепак, развојот на институцијата Болоња во универзитет бил постепен процес. Пол Грендлер пишува дека „не е веројатно дека постоело доволно настава и организација за да се заслужи терминот универзитет пред 1150-тите, и дека можеби тоа не се случило пред 1180-тите“.[14] Универзитетот бил формиран околу друштвото за заемна помош (познато како universitates scholarium) на странски студенти наречени „нации“ (како што биле групирани по националност) заради заштита од градските закони кои наметнувале колективни казни на странците за злосторствата и долговите на нивните сонародници. Овие студенти потоа ангажирале научници од веќе постоечките градски лаички и црковни школи за да им ги предаваат предметите како што се слободни уметности, нотарско право, теологија и ars dictaminis - препишување.[15] Универзитетот е историски познат по предавањето по канонско и граѓанско право; навистина, тој е основан во поголем дел заради проучување на Пандект,[16] централниот текст во римското право, кој е повторно откриен во Италија во 1070 година, и универзитетот одиграл централна улога во развојот на средновековното римско право.[17] До модерните времиња, единствената диплома која што се давала на тој универзитет било докторат. Бетисија Гоцадини дипломирала право во 1237 година, како една од првите жени во историјата која што се стекнала со универзитетска диплома.[18] Таа две години предавала право од својот дом, а во 1239 г. предавала на универзитетот, со што станала првата жена во историјата која предавала на универзитетот.[19] Лаура Баси е родена во просперитетно семејство во Болоња и приватно се школувала од својата петта година.[20] Образованието и интелектот на Басија биле забележани од Просперо Лоренцини Ламбертини, кој во 1731 г. станал надбискуп на Болоња (подоцна папа Бенедикт XIV). Ламбертини станал официјален покровител на Баси. Тој организирал јавна дебата помеѓу Лаура и четворица професори од Универзитетот во Болоња на 17 април 1732 година.[21] Во 1732 година, Лаура, на возраст од дваесет години, јавно ги одбранила своите четириесет и девет тези за Philosophica Studia[22] во Сала дегли Анзиани на градското собрание. На 12 мај Универзитетот во Болоња и ја доделил титулата доктор.[23] Таа станала првата жена што добила докторат по наука и втората жена во светот што добила докторат по филозофија по Елена Корнаро Пископија во 1678 година, педесет и четири години претходно. Дотогаш во народот била позната како Болоњска Минерва.[24] На 29 октомври 1732 година, Сенатот и Универзитетот во Болоња ја одобриле кандидатурата на Басија, а во декември таа била назначена за професорка по природна филозофија за да предава физика.[25][26] Таа станала првата платена жена предавач во светот,[27] со што ја започнала својата академска кариера. Таа била и првата жена членка на која било научна институција, кога во 1732 г била избрана во Академијата на науките на Институтот во Болоња.[28][29] Лаура станала најважниот популаризатор на Њутновата механика во Италија.[30] Во 1971 година, Гришас Бенедето Марзуло заедно со Умберто Еко, Ренато Барили и Аделиа Фереро го основале ДАМС (акроним за Discipline delle arti, della musica e dello spettacolo, „Дисциплина на уметност, музика и изведба“) во рамките на Факултетот за литература и уметност. Тоа било курс од прв степен од ваков тип што бил отворен во Италија. Помеѓу 26 декември 1982 година и 29 ноември 1983 година се случиле убиствата во ДАМС (на италијански : Delitti del DAMS), во кои беа вклучени четири жртви кои биле студенти или професори на ДАМС: Анџело Фабри (брилијантен ученик на Умберто Еко), Ливијана Роси, танчерка Франческа Алинови (која била избодена 47 пати) и Леонардо Полвани.[31][32] Факултетиво Болоња
во Чезенаво Форли
во Равенаво РиминиПознати студенти
Познати професориНаводи
Надворешни врски
|
Portal di Ensiklopedia Dunia