Смедеревска Паланка
Смедеревска Паланка е град и општина кој се наоѓа во Подунавскиот Округ и географскиот регион Шумадија. Според пописот од 2011 година, градот има 23.601, додека општината има 50.284 жители. ИсторијаВо околината на градот има две археолошки наоѓалишта: Медведњак, кај Грчац, и Старо Село, кај Селевац. Тие припаѓаат на крајот на неолитот и раниот енеолит, или периодот 4500-3500 п.н.е., во текот на развиената и завршната фаза на Винчската култура кога се појавиле првите докази за металургијата. Културата потоа исчезнува бидејќи населението се претпоставува дека мигрирало. Двете населби биле големи, се ширеле на 40 до 60 хектари. Откриени се и наоди од подоцнежната Халштат култура. Најзначајни артефакти кои се чуваат во Народниот музеј во Смедеревска Паланка се антропоморфните фигурини со висока уметничка и занаетчиска вредност. Една од највредните и сметана за уникатни е онаа наречена „родилка“, поради нејзината договорена положба. Вкупно има над 1.000 фигурини, некои целосни, некои оштетени, но се проценува дека најмалку 3.000 од нив се во лични колекции.[4] Има и бројни наоди и од римскиот и од средновековниот период. Најнеобичниот од овие наоди е камеото во двослоен оникс на императорот Константин I во целосна борбена опрема на коњ, кој бил откриен во близина на Кушадак, село во општината Смедеревска Паланка. Клима
Смедеревска Паланка има влажна суптропска клима (Кепленова класификација на климата: Cfa). Смедеревска Паланка го држи српскиот национален рекорд за највисока забележана температура досега со 44.9 °C (112.8 °F), на 24 јули 2007 година.[6] Демографски податоци
Според пописот од 2011 година, општината има 50.284 жители. Етнички групиЕтничкиот состав на општината:[7]
Општество и култура КултураВо Смедеревска Паланка моментално има три српски православни цркви. Најстарата, црквата Свети Илија била изградена во 1827 година и е една од најстарите дрвени цркви во Србија. Катедралната црква во градот била изградена во 1902 година. Најновата црква во градот, Света Петка, е изградена во 1997 година. Четвртата српска православна црква во градот е во изградба. Манастирот Копорин, изграден во 1402 година од српскиот принц Стефан Лазаревиќ, се наоѓа веднаш надвор од градот во Велика Плана. ОбразованиеСмедеревска Паланка има четири основни училишта: Вук Караџиќ, Херој Радмила Шишковиќ, Херој Иван Мукер и Олга Милошевиќ. Градот има три средни училишта: гимназија Паланка, техничко училиште Гоша и хемиско-медицинско училиште „Жикица Дамјановиќ“. Смедеревска Паланка има две локални оперативни радио-телевизиски станици; „Јасеница“ и „Девиќ“. НастаниГодишно, секој јуни, градот е домаќин на Бест Фест Паланка, рок фестивал на кој настапуваат познати српски бендови, вклучувајќи ги Бајага, Рибља чорба, Марчело, Сикс пакет бенд, рап групата Саншајн и други.[8] Смедеревска Паланка има еден од најстарите годишни традиционални саеми во Србија, Крстовдански Вашар кој се одржува од 1834 година кога го вовел принцот Милош Обреновиќ. За време на саемот, градот го посетуваат од 100.000 до 150.000 туристи од околните градови. Смедеревска Паланка е домаќин на „Моторијада“, каде илјадници моторџии од Србија и поранешна Југославија се собираат за настанот и концерти во живо во Кисељак во Смедеревска Паланка. На настанот во 2011 година настапи познатиот југословенски бенд, Дивље јагоде. ТуризамПокрај археолошките наоди и средновековните манастири, познатите туристички места во Смедеревска Паланка ги вклучуваат и езерото Кудреч, бањата Кисељак и шумата Микуља. Смедеревска Паланка има извор на природна минерална вода за која се вели дека се користела уште од римско време и ја користеле околните народи најмалку од 1719 година. На 22 април 1907 година, водата од минерални извори била награден со златен медал за квалитет на Лондон "Балкански саем". Економија Смедеревска Паланка е важен индустриски град, пред сè поради влијанието на производствената компанија Гоша ФОМ, која беше меѓу најголемите компании во поранешна Југославија. Компанијата произведува трамваи, железнички вагони како и монтажни челични конструкции. Други индустрии и бизниси со седиште во Смедеревска Паланка се „Караѓорѓе“, компанија која произведува минерална вода и сокови, „Вочар Паланка“ производител на храна и снабдувач на овошје, како и „Опека Паланка“, производител на тули и градежни материјали. Дополнително, Смедеревска Паланка работи и Земјоделски институт кој истражува семиња и зеленчук.[9] Следната табела дава преглед на вкупниот број на регистрирани лица вработени во правни субјекти по нивната основна дејност (од 2018 година):[10]
Транспорт Смедеревска Паланка лежи на автопатот А1, кој е дел од Паневропскиот Коридор X. Тој е и на трасата на пругата Белград-Ниш. Железничката станица во градот е изградена во 1884 година.[се бара извор] ГалеријаПознати луѓе од Смедеревска ПаланкаНекои од забележливите луѓе на Смедеревска Паланка се:
Меѓународна соработкаСмедеревска Паланка е збратимена со Шкофја Лока во Словенија. Пред југословенските војни, двата града имале заедничка ликовна колонија Грохарјева колонија. По Првата светска војна, една улица во центарот на Смедеревска Паланка го добила името Француска, односно Француска улица, додека една улица во францускиот град Гренобл го добила името Паланка како начин да се слави пријателството меѓу Србија и Франција. Збратимени градовиСмедеревска Паланка е збратамен со: Надворешни врскиНаводи
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
