ဝီကီမီဒီယာ ဖောင်ဒေးရှင်း
အဖွဲ့အစည်းကို ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ဝီကီပီးဒီးယား တွဲဖက်တည်ထောင်သူ ဂျင်မီဝေးလ်စ်မှ ဝီကီပီးဒီးယားနှင့် အခြားသော ညီအစ်မပရောဂျက်များကို အကျိုးအမြတ်မယူသောနည်းဖြင့် ရန်ပုံငွေပံ့ပိုးနိုင်ရန်အတွက် တည်ထောင်ခဲ့သည်။[၅][၆] ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ဖောင်ဒေးရှင်း၌ ဝန်ထမ်းပေါင်း ၂၅၀ ခန့်ရှိပြီး နှစ်စဉ်ဝင်ငွေအနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၅၀ ကျော် ရရှိနေပြီဖြစ်သည်။[၇] ဖောင်ဒေးရှင်းကို Lila Tretikov က အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာအနေဖြင့် ဦးဆောင်ကာ Patricio Lorente က ဘုတ်အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူသည်။ သမိုင်းကြောင်း၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် အင်တာနက် စီးပွားရေးစွမ်းဆောင်ရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဂျင်မီဝေးလ်စ်နှင့် ဆော့ဖ်ဝဲလ်ရေးသားသူ လာရီဆန်ဂါ တို့သည် အင်တာနက်စွယ်စုံကျမ်းတစ်ခုဖြစ်သည့် ဝီကီပီးဒီးယားကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ပရောဂျက်ကို အစောပိုင်းတွင် ဝေးလ်စ်၏ ဘိုးမစ်ကုမ္ပဏီမှ ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ခဲ့သည်။ ဝီကီပီးဒီးယားသည် အရှိန်အဟုန်နှင့်ကြီးထွားလာကာ လူသိများလာခဲ့ပြီးနောက် ပရောဂျက်ကို ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ရန် ဆိုင်းငံ့အချိန်ဆွဲခြင်းခံရခဲ့သည်။[၅] ဝီကီပီးဒီးယားအနေဖြင့် ဘိုးမစ်ကုမ္ပဏီ၏အရင်းအနှီးကို လျော့နည်းလာစေသဖြင့် ဝေးလ်စ်နှင့် ဆန်ဂါတို့သည် ပရောဂျက်ကို ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့နိုင်ရန် ပရဟိတအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု တည်ထောင်ရန် စဉ်းစားခဲ့ကြသည်။[၅] ၂၀၀၃ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၀ တွင် ဝီကီမီဒီယာ ဖောင်ဒေးရှင်းကို ဝီကီပီးဒီးယားနှင့် နျူပီးဒီးယား တို့ဖြင့် တည်ထောင်ခဲ့သည်။[၆] ၂၀၀၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၁၇ တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မူပိုင်ခွင့်နှင့် ကုန်သွယ်တံဆိပ်ရုံး၌ ဝီကီပီးဒီးယား ကို ကုန်သွယ်တံဆိပ်မူပိုင် လျောက်ထားခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် အမှတ်တံဆိပ်အား မှတ်ပုံတင်ခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ အမှတ်တံဆိပ်ကာကွယ်ခြင်းကို ၂၀၀၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဂျပန်နိုင်ငံတွင်လည်းကောင်း၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်နေ့တွင် ဥရောပသမဂ္ဂတွင် လည်းကောင်း အသီးသီး ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ စာအုပ်များနှင့် ဒီဗွီဒီကဲ့သို့သော အခြားကုန်ပစ္စည်းအချို့တွင် ဝီကီပီးဒီးယားအမှတ်တံဆိပ် အသုံးပြုခြင်းကို လိုင်စင်ခွင့်ပြုရန် ရည်ရွယ်ခဲ့သည်။[၈] ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် အမေရိကန် ပြည်တွင်းအခွန်လုပ်ငန်းမှ ဝီကီမီဒီယာ ဖောင်ဒေးရှင်းအား ပညာပေးဖောင်ဒေးရှင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။ ဖလော်ရီဒါပြည်နယ် ပြဋ္ဌာန်းဥပဒေများ၏ မှတ်ပုံတင်လိုအပ်ချက်များနှင့် မကိုက်ညီခြင်းကြောင့် ဝီကီမီဒီယာ ဖောင်ဒေးရှင်းအနေဖြင့် သမဝါယမအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်မလာနိုင်တော့ကြောင်းကို ဘုတ်အဖွဲ့မှ ၂၀၀၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် အဖွဲ့ဝင်အခွင့်အရေးများ၊ လုပ်ဆောင်ချက်များနှင့် ဆက်စပ်သမျှကို အဖွဲ့အစည်းတွင်း ဥပဒေများနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိစေရန် ဖယ်ရှားခဲ့သည်။ အဖွဲ့အစည်းတွင်း ဥပဒေများကို ပြင်ဆင်ရန် ဆုံးဖြတ်ခြင်းအား ဘုတ်အဖွဲ့မှ တညီတညွတ်တည်း ထောက်ခံခဲ့သည်။[၉] ၂၀၀၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဖောင်ဒေးရှင်း၏ ဘုတ်အဖွဲ့မှ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများအား ဆန်ဖရန်စစ္စကို ပင်လယ်အော် ဧရိယာသို့ ရွှေ့ပြောင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးခဲ့သည်။ စိတ်တူကိုယ်တူအဖွဲ့အစည်းများ၊ အလားအလာရှိသော တွဲဖက်များ၊ ပညာရှင်ပေါများခြင်းတို့သာမက စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့နှင့်စာလျှင် နိုင်ငံတကာသို့ အဆင်ပြေပြေသွားလာနိုင်ခြင်းနှင့် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာခြင်းများကြောင့် ဆန်ဖရန်စစ္စကိုအား ရွေးချယ်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။[၁၀][၁၁][၁၂] ဝီကီမီဒီယာ ပရောဂျက်များဖောင်ဒေးရှင်းအနေဖြင့် ဝီကီပီးဒီးယားသာမက အခမဲ့ဖြစ်သည့် အခြားသော ဝီကီများကိုလည်း အသိပညာ ဖြန့်ဝေသည့်အနေဖြင့် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ဝီကီမီဒီယာ ဖောင်ဒေးရှင်းမှ စီမံခန့်ခွဲလျက်ရှိသည့် ပရောဂျက်များတွင် အောက်ပါတို့ပါဝင်သည်။
ကိုးကား
ပြင်ပလင့်ခ်များ
အခြား
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
