သဉ္စယဗေလဋ္ဌပုတ္တသဉ္စယဗေလဋ္ဌပုတ္တသည် ဘုရားရှင်လက်ထက်တော်က ထင်ရှားခဲ့သော အခြားသော အယူဝါဒဆရာကြီးတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူ၏ အယူဝါဒကို အမရာဝိက္ခေပဝါဒဟုလည်း ခေါ်တွင်ကြသည်။ သူ၏ ဝါဒတွင် အဓိကအချက်မှာ မေးလာသော မေးခွန်းများအား အတိအကျ မဖြေကြားဘဲ၊ ရှောင်လွှဲသော အဖြေများဖြင့်သာ အဖြေပေးခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ သဉ္စယဗေလဋ္ဌပုတ္တနှင့် သူ၏ ဝါဒ၏ အဓိကအချက်များကို အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြပေးပါသည်။ သံသယဝါဒ (Skepticism) နှင့် အညာဏဝါဒ (Agnosticism)* သဉ္စယသည် သံသယဝါဒီနှင့် အညာဏဝါဒီဖြစ်ပြီး၊ အမရာဝိက္ခေပ ဝါဒီဟုလည်း လူသိများသည်။ * သူ၏ ဝါဒအရ မည်သည့်အရာကိုမျှ အတိအကျ မသိနိုင်၊ မဆုံးဖြတ်နိုင်ဟု ခံယူသည်။ အမရာဝိက္ခေပ ဝါဒ* အမရာဝိက္ခေပ ဆိုသည်မှာ "ငါမသေချာဘူး" ဟု အမြဲဆိုခြင်းကို ခေါ်သည်။ * မေးခွန်းများအား အတိအကျ မဖြေကြားဘဲ၊ ရှောင်လွှဲသော အဖြေများဖြင့်သာ အဖြေပေးခြင်းဖြစ်သည်။ * ဥပမာအားဖြင့် မေးခွန်းတစ်ခု မေးလာပါက "ရှိသည်" ဟုလည်း မဖြေ၊ "မရှိ" ဟုလည်း မဖြေ၊ "ရှိသည်လည်း မဟုတ်၊ မရှိသည်လည်း မဟုတ်" ဟု ရှောင်လွှဲသော အဖြေများဖြင့်သာ ဖြေကြားသည်။ အတွေးအခေါ်နှင့် အကျင့်* သဉ္စယ၏ ခေတ်တွင် တွေးခေါ်မြော်မြင်ခြင်းသည် အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ခဲ့သော်လည်း၊ ထိုအတွေးအခေါ်သည် မှန်ကန်သော အကျင့်စရဏနှင့် မရောနှောနိုင်သဖြင့် လိုအပ်သော ပန်းတိုင်သို့ မရောက်ခဲ့ပေ။ * အသိ ဝိဇ္ဇာနှင့် အကျင့်စရဏတို့ တစ်သားတည်း မရောနှောနိုင်သမျှ ကာလပတ်လုံး တွေးခေါ်သိမှန်သမျှသည် ဤနည်းအတိုင်းပင် ဖြစ်နေမည်ဟု သူက ယူဆခဲ့သည်။ သာသနာရေး အနေအထား* သဉ္စယသည် ကျင့်စဉ်နှင့် ပတ်သက်လျှင်မူ တပအကျင့်ကိုပင် ကျင့်သူဖြစ်သည်။ * ထို့ကြောင့် သဉ္စယကို သမဏ ဂိုဏ်းဝင်ဟူ၍ ဆိုရသည်။ * သမဏဂိုဏ်း၌ တပအကျင့်ကို ကျင့်သူများတွင် တာပသနှင့် ပရိဗ္ဗာဇက ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိရာ သဉ္စယသည် ပရိဗ္ဗာဇက အုပ်စုဖြစ်သည်။ * အဂ္ဂသာဝကလောင်း ဖြစ်တော်မူကြသော ဥပတိဿ နှင့် ကောလိတ တို့သည်ပင် သဉ္စယဂိုဏ်း၌ ဝင်ရောက်၍ တပအကျင့်ကို ကျင့်ခဲ့ကြသည်။ ဝါဒ၏ အားနည်းချက်* သဉ္စယ၏ ဝါဒသည် လောက၊ ဘဝ၊ မောက္ခတို့နှင့် ပတ်သက်၍ အတိအကျ မဆုံးဖြတ်နိုင်သော ဝါဒဖြစ်သည်။ * ထို့ကြောင့် အရိယသစ္စာကို ရှာဖွေရာ၌ အသုံးမဝင်သော ဝါဒအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းခံရသည်။ သဉ္စယဗေလဋ္ဌပုတ္တ၏ ဝါဒသည် ထိုခေတ်အခါက အခြားသော အယူဝါဒများကဲ့သို့ပင် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အယူအဆများနှင့် ကွဲပြားခြားနားသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာသည် သစ္စာလေးပါးကို အခြေခံ၍ အကြောင်းအကျိုး ဆက်စပ်မှုကို အလေးထားသော အယူဝါဒဖြစ်သည်။[၁] ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်ကိုးကား
|
Index:
pl ar de en es fr it arz nl ja pt ceb sv uk vi war zh ru af ast az bg zh-min-nan bn be ca cs cy da et el eo eu fa gl ko hi hr id he ka la lv lt hu mk ms min no nn ce uz kk ro simple sk sl sr sh fi ta tt th tg azb tr ur zh-yue hy my ace als am an hyw ban bjn map-bms ba be-tarask bcl bpy bar bs br cv nv eml hif fo fy ga gd gu hak ha hsb io ig ilo ia ie os is jv kn ht ku ckb ky mrj lb lij li lmo mai mg ml zh-classical mr xmf mzn cdo mn nap new ne frr oc mhr or as pa pnb ps pms nds crh qu sa sah sco sq scn si sd szl su sw tl shn te bug vec vo wa wuu yi yo diq bat-smg zu lad kbd ang smn ab roa-rup frp arc gn av ay bh bi bo bxr cbk-zam co za dag ary se pdc dv dsb myv ext fur gv gag inh ki glk gan guw xal haw rw kbp pam csb kw km kv koi kg gom ks gcr lo lbe ltg lez nia ln jbo lg mt mi tw mwl mdf mnw nqo fj nah na nds-nl nrm nov om pi pag pap pfl pcd krc kaa ksh rm rue sm sat sc trv stq nso sn cu so srn kab roa-tara tet tpi to chr tum tk tyv udm ug vep fiu-vro vls wo xh zea ty ak bm ch ny ee ff got iu ik kl mad cr pih ami pwn pnt dz rmy rn sg st tn ss ti din chy ts kcg ve
Portal di Ensiklopedia Dunia
