ਗੋਵਰਧਨ
ਭੂਗੋਲਗੋਵਰਧਨ 27.5°ਉੱਤਰ 77.47°ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।[2] ਇਸ ਦੀ ਔਸਤ ਉਚਾਈ 179 ਮੀਟਰ (587 ਫੁੱਟ) ਹੈ। ਗੋਵਰਧਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਥੁਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਤਹਿਸੀਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਜਨ-ਅੰਕੜੇ2011 ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਗੋਵਰਧਨ ਦੀ ਅਬਾਦੀ 22,576 ਸੀ। ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 55% ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 45% ਸੀ। ਗੋਵਰਧਨ ਦੀ ਔਸਤ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 62% ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ 59.5% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ: ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 70% ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 52% ਹੈ। ਗੋਵਰਧਨ ਵਿੱਚ 17% ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੀ ਉਮਰ 6 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।[3] ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਮੱਛ ਅਵਤਾਰ ਸਮੇਂ ਮੀਂਹ ਦੀ ਮਹਾਂਪਰਲੇ ਆਉਣ ਸਮੇਂ ਗੋਕੁਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆਂ ਰੱਖਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਉਂਗਲ ਉਪਰ ਚੁਕਿਆ ਸੀ।   ਤੀਰਥ-ਯਾਤਰਾਹਰ ਸਾਲ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਤੋਂ ਗੋਵਰਧਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਗੋਵਰਧਨ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਰਾਧਾ ਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਹਨ।[4][5] ਗੋਵਰਧਨ ਵਿਖੇ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ, ਜੋ ਗਰਜ ਅਤੇ ਵਰਖਾ ਦੇ ਭਗਵਾਨ, ਇੰਦਰ ਦੁਆਰਾ ਆਏ ਹੜ੍ਹ ਤੋਂ ਬ੍ਰਜ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਗੋਵਰਧਨ ਪਹਾੜੀ (ਗਿਰੀਰਾਜ ਪਰਬਤ) ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਗੋਵਰਧਨ ਵਿਖੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਪੂਰਨਿਮਾ (ਜਿਸ ਨੂੰ "ਮੁਦੀਆ ਪੂਨੋ" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਹੈ। [ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਪਿਛਲੇ ਦਿਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਜਾਂ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪਰਿਕਰਮਾ ਲਈ ਗੋਵਰਧਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।[6]   ਮਾਨਸੀ ਗੰਗਾ ਪਵਿੱਤਰ ਝੀਲ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸੀ ਗੰਗਾ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਨੇੜਲੀ ਝੀਲ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ, ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੰਦਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਖਾਰਬਿੰਦ ਮੰਦਰ ਹੈ।[7] ਟਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨਗੋਵਰਧਨ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 150 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (93 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਸਥਿਤ ਹੈ।[8] ਇੱਕ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਥੁਰਾ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਟੈਕਸੀਆਂ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ,[9] ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 23 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (14 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ। ਮਥੁਰਾ ਤੋਂ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਟੂਰਿਸਟ ਬੱਸਾਂ ਅਤੇ ਸਿੰਗਲ ਲਾਈਨ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਟ੍ਰੇਨ ਵੀ ਹੈ।[10] ਗੈਲਰੀ
ਹਵਾਲੇ
|
Portal di Ensiklopedia Dunia
