ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ[1] ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇੱਕਸਦਨੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਹ 117 ਮੈਂਬਰੀ ਸਦਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 16ਵੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹੈ। ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਚੋਣ 117 ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[2] ਇਤਿਹਾਸਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕੌਂਸਲ 'ਭਾਰਤੀ ਕੌਂਸਲਾਂ ਐਕਟ, 1861' ਅਧੀਨ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ. ਇਹ ਸਿਰਫ 'ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਐਕਟ 1919' ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, 'ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਐਕਟ 1935' ਦੇ ਤਹਿਤ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ 175 ਮੈਂਬਰੀ ਨਾਲ ਗਠਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1937 ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਤਲਬ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1947 ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਪੂਰਵ ਵਿਉਂਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 79 ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। 1947 - ਵਰਤਮਾਨ15 ਜੁਲਾਈ 1948 ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅੱਠ ਰਿਆਸਤਾਂ ਨੇ ਇਕੋ ਅਹੁਦੇ ਪੈਪਸੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਰਚਿਆ। ਅਪ੍ਰੈਲ 1952 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ) ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ (ਉੱਪਰੀ ਸਦਨ)। 1956 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਨੂੰ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਪੰਜਾਬ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ ਸੀਟਾਂ 40 ਸੀਟਾਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 46 ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 1957 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 51 ਹੋ ਗਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ 1966 ਵਿੱਚ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਹਰਿਆਣਾ , ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ 40 ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ 50 ਸੀਟਾਂ ਲਈ 104 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। 1 ਜਨਵਰੀ 1970 ਨੂੰ, ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸਦਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 2022 ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇਇਥੇ ਸਿਰਫ ਉਹਨਾ ਦਲਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ ਦੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (1897-1920)[3]
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (1921-1936)[3]ਪ੍ਰਧਾਨ
ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਉੱਪ ਸਪੀਕਰ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਲਈ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਕੁੰਜੀਆਂ
ਅੰਤ੍ਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ (1947-1951)3 ਜੂਨ 1947 ਨੂੰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਜਿਸ ਨੂੰ 1946 ਵਿੱਚ ਚੁਣ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵੰਡਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੰਡ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਮੌਜੂਦਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਵੀ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਜੂਦਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ। ਪੂਰਬੀ ਭਾਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੌਜੂਦਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ। ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 79 ਮੈਂਬਰ ਸਨ.[4] 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ. 1 ਨਵੰਬਰ 1947 ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅੰਤਰਿਮ ਅਸੈਂਬਲੀ ਬੈਠੀ। ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ 2 ਦਿਨ ਬਾਅਦ 3 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਨ ਚੰਦ ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ। 6 ਅਪ੍ਰੈਲ 1949 ਨੂੰ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਕੈਰੋਂ ਦੂਜੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੋਪੀ ਚੰਦ ਭਾਰਗਵ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਲਿਆਂਦਾ। ਡਾ. ਭਾਰਗਵ ਇੱਕ ਵੋਟ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਮਤੇ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ 40 ਵੋਟਾਂ ਤੇਂ 39 ਵਿਰੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਭੀਮ ਸੈਨ ਸੱਚਰ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਚੁਣਿਆ ਅਤੇ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1949 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸੱਸਰ ਨੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ 18 ਅਕਤੂਬਰ 1949 ਨੂੰ ਭਾਰਗਵ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ। ਠਾਕੁਰ ਪੰਚਨ ਚੰਦ ਨੇ 20 ਮਾਰਚ 1951 ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਛੱਨੋ ਦੇਵੀ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੀ ਗਈ। ਅੰਤਰਿਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ 20 ਜੂਨ 1951 ਨੂੰ ਭੰਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਿਛਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ
ਹੋਰ ਵੇਖੋ
ਹਵਾਲੇ
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_Legislative_Assembly_logo.png){kind=logo}
_Vidhan_Sabha_Parties_2022.svg)
Portal di Ensiklopedia Dunia
