இபாதி இசுலாம்

இபாதி இயக்கம் (Ibadi movement), இபாதியம் (Ibadism) அல்லது இபாதிய்யா (Ibāḍiyya; அரபி: الإباضية) என்பது ஓமானில் பெருமளவு பின்பற்றப்படும் இசுலாமிய மார்க்கம் ஆகும்.^[1]^[2] இப்பிரிவினர் குரானை மட்டும் பின்பற்றுபவர்கள். ஆனால் முகமது நபியின் அறிவுரை நூல்களைப் பின்பற்றுவதில்லை.

இவ்வியக்கம் அல்சீரியா, தூனிசியா, லிபியா, கிழக்கு ஆபிரிக்கா ஆகியவற்றின் சில இடங்களிலும் பின்பற்றப்படுகிறது. இந்த இயக்கம் கிபி 650-ல் அல்லது இசுலாமியத் தீர்க்கதரிசி முகம்மது இறந்து கிட்டத்தட்ட 20 ஆண்டுகளுக்குப் பிறகு, சுன்னி, சியா ஆகிய இரு பிரிவுகளுக்கும் முன்னதாக நிறுவப்பட்டதாகக் கூறப்படுகிறது.^[3] தற்கால வரலாற்றாசிரியர்கள் கவாரிச்சு இயக்கத்தின் மிதவாதக் கோட்பாட்டின் வழியே இதன் தோற்றத்தைக் காண்கின்றனர்.^[4]^[5]^[6]^:3 சமகால இபாதிகள் தம்மைக் கவாரிச்சுகள் என வகைப்படுத்தப்படுவதை கடுமையாக எதிர்க்கின்றனர், இருப்பினும் அவர்களின் இயக்கம் கிபி 657 கவாரிச்சுகளின் பிரிவினையிலிருந்து தோன்றியது என்பதை அவர்கள் ஏற்றுக் கொள்கின்றனர்.^[6]^:3