Чакмагыш (баш. Саҡмағош , рус. Чекмагу́ш авыл , Башкортстан Республикасы Чакмагыш районының һәм Чакмагыш авыл җирлегенең административ үзәге . Халык саны – 10164 (1989 2010 2013 [ 3] 2021 [ 4]
Почта индексы — 452200, 452201. Автомобиль коды: 02, 102. ОКАТО коды — 80256870001. [ 5]
Авыл республиканың төньяк-көнбатыш өлешендә, республика башкаласы Уфа шәһәреннән 111 км ераклыкта, Калмаш елгасы кушылдыгы булган Чакмагыш елгасы буенда урнашкан.
Авылдан Чакмагыш ― Бүздәк ― Дәүләкән автомобиль юлы уза. Районны Кушнаренко ― Бакалы һәм Дүртөйле ― Бүздәк автомобиль юллары кисеп үтә. [ 6]
Куйбышев тимер юлының иң якын тимер юл станциясе ― Бүздәктә , ул 74 км ераклыкта урнашкан..
Чакмагыш авылына 1675 елда нигез салынган. [ 7] йомышлы татарлар (мишәрләр ), соңрак типтәрләр килеп урнаша. 1747 елда 17 хуҗалыкта ир-ат җенесеннән 57 кеше яшәве мәгълүм.[ 6]
1866-1930 елларда авыл ― Чакмагыш волосте үзәге.
1930 елда БҮБК президиумы карары белән кантоннар системасы бетерелгәч, 1930 елның 20 августында Бәләбәй кантоны Чакмагыш һәм Рәҗәп волосьтлары территориясендә барлыкка килгән Чакмагыш районының үзәге итеп сайлана.[ 6]
1931 елның июлендә Чакмагыш машина-трактор станциясе оеша.[ 6]
Халык саны 2002[ 8] 2009[ 9] 2010[ 10] 11 204 ↘ 11 018↗ 11 382
2002 елгы җанисәп буенча, төп милләтләр — татарлар (72,1 %), башкортлар (23,1 %).[ 11]
Чакмагышның Әдһәм-Бикә үзәк мәчете XX гасыр башында Чакмагышта 4 җәмигъ мәчете, ике мәдрәсә эшләгән. [ 12]
Сыйфатлы, конкуренциягә сәләтле продукцияне Чакмагыш механика заводы, Чакмагыш кирпеч заводы, «Чакмагыш сөт заводы» һәм «Чекмагуш-молоко» җаваплылыгы чикләнгән җәмгыятьләре , «Чакмагыш» сәүдә-җитештерү берләшмәсе кулланучылар җәмгыяте җитештерә.[ 6]
Чакмагыш авылында 85нче санлы Чакмагыш һөнәри лицее, Бөре кооператив техникумының Чакмагыш филиалы, Балалар иҗаты үзәге һәм Балалар сәнгать мәктәбе, "Олимпиец" физкультура-сәламәтләндерү комплексы, Яшьләр үзәге эшли.[ 6]
1964 елда Чакмагыш авылында туган якны өйрәнү музее оештырыла, анда 4 меңгә якын экспонат бар. [ 15]
Марат Азаматов (1941―2002), «Салават Юлаев» хоккей клубы тренеры (1990-1991).Гыйлемдар Баембәтов (1886―1933), публицист, җәмәгать эшлеклесе.Ильмир Баянов (1966), физика-математика фәннәре докторы (2007), КАИ профессоры (2009).Рим Баянов (1930―1996), актер, режиссер. БАССР халык артисты (1980).Канзафар Усаев (1738-1804), дин әһеле-мулла (1757), Пугачев бригадиры (1774).Гөлназ Хатунцева (Бадыйкова , 1994), спортчы (велосипед спорты ), Аурупа чемпионы (2021).Равмер Хәбибуллин (1933―2011), КПССның Башкортстан өлкә комитеты беренче секретаре (1987-1990).
↑ 1,0 1,1 ОКТМО ↑ http://www.webcitation.org/6Rxi3K6iw
↑ Администрация сельского поселения Чекмагушевский сельсовет муниципального района Чекмагушевский район Республики Башкортостан (үле сылтама) ↑ ЧИСЛЕННОСТЬ НАСЕЛЕНИЯ РОССИИ, ФЕДЕРАЛЬНЫХ ОКРУГОВ, СУБЪЕКТОВ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ, ГОРОДСКИХ ОКРУГОВ, МУНИЦИПАЛЬНЫХ РАЙОНОВ, МУНИЦИПАЛЬНЫХ ОКРУГОВ, ГОРОДСКИХ И СЕЛЬСКИХ ПОСЕЛЕНИЙ, ГОРОДСКИХ НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ, СЕЛЬСКИХ НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ С НАСЕЛЕНИЕМ 3000 ЧЕЛОВЕК И БОЛЕЕ ↑ Архивированная копия .↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 О районе. 2022 елның 6 февраль көнендә архивланган . ↑ Администрация сельского поселения Чекмагушевский сельсовет муниципального района Чекмагушевский район Республики Башкортостан (үле сылтама) ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более . әлеге чыганактан 2012-02-03 архивланды.↑ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан ВПН-2002 и 2009 ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан . әлеге чыганактан 2014-08-20 архивланды.2014-08-20 тикшерелгән. ↑ Итоги Всероссийской переписи населения 2002 года: В 14 т. / Рос. Федерация. Федер.служба гос.статистики. — Офиц.изд. — М.: Статистика России, 2004. — Т.4: Национальный состав и владение языками, гражданство. — 1 электрон.опт.диск (CD-ROM). — (Всероссийская перепись населения 2002 года; Т.4).
↑ Мечети, муллы и медресе Чекмагушевского края. Посреди России↑ Центральная мечеть "Адхам-Бика" с.Чекмагуш ↑ Платон Федоров . В селе Чекмагуш в Башкирии открылась новая мечеть. 2023 елның 27 гыйнвар көнендә архивланган . ↑ Чекмагушевский историко-краеведческий музей
.png)
