Giáo phận Bùi Chu
 Giáo phận Bùi Chu (tiếng Latinh: Dioecesis Buichuensis) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận có nhiều xứ đạo lâu đời và gắn liền với nhiều sự kiện quan trọng liên quan đến lịch sử hình thành và phát triển của Công giáo tại Việt Nam. Tuy là giáo phận có diện tích nhỏ nhất ở Việt Nam (khoảng 1.350 km²) nhưng giáo phận Bùi Chu có số lượng cũng như mật độ tín hữu khá cao. Năm 2021, giáo phận có số giáo dân là 417.185 người, chiếm tỷ lệ 32,8% tổng dân số trên địa bàn giáo phận. Về nhân sự, giáo phận có 212 linh mục, gần 1000 nữ tu, 166 chủng sinh. Về cơ sở tổ chức, giáo phận có 13 giáo hạt với tổng số 159 giáo xứ, 17 chuẩn xứ, 425 giáo họ.[1] Giám mục chính tòa hiện nay của giáo phận là Tôma Aquinô Vũ Đình Hiệu. Lịch sửỞ châu Á, Việt Nam là nước đón nhận Tin Mừng khá sớm. Theo sử sách thì vào năm 1533 đã có những nhà truyền giáo đầu tiên tới Việt Nam, và những địa danh đầu tiên đón nhận Tin Mừng: Trà Lũ (giáo xứ Phú Nhai ngày nay), Quần Anh (sau kị húy đổi thành Quần Phương), và Ninh Cường đều là những miền đất thuộc giáo phận Bùi Chu. Từ thế kỷ 17, các thừa sai Dòng Tên, Hội Thừa sai Paris, Dòng Âu Tinh Chân đất, và nhất là Dòng Đa Minh truyền giáo tại đây. Giáo phận Bùi Chu ngày nay chỉ thuộc địa bàn các xã phường phía nam thuộc tỉnh Ninh Bình, thuộc đồng bằng Bắc Bộ. Tuy nhiên, trước khi được hình thành như ngày hôm nay, giáo phận Bùi Chu thuộc Địa phận Đàng Ngoài (được thành lập năm 1659). Sau đó, giáo phận Bùi Chu thuộc Địa phận Đông Đàng Ngoài (được tách ra từ địa phận Đàng Ngoài vào năm 1679) rồi Địa phận Trung Đàng Ngoài (được tách ra từ địa phận Đông Đàng Ngoài vào năm 1848). Vào năm 1936, Tòa Thánh đã tách phần đất tả ngạn sông Hồng của Địa phận Trung để thành lập Giáo phận Thái Bình, phần còn lại của Địa phận Trung là Giáo phận Bùi Chu ngày nay. Tổng quanGiáo phận Bùi Chu hiện nay nằm tại các xã, phường của tỉnh Ninh Bình ở phía nam sông Nam Định. Khoái Đồng là giáo xứ duy nhất của giáo phận nằm ở hữu ngạn (Tây Bắc) sông Nam Định. Giáo phận được bao bọc bởi ba con sông lớn, tiếp giáp với ba giáo phận khác. Phía Đông Bắc giáp với Giáo phận Thái Bình bởi sông Hồng, phía Tây Bắc là sông Đào (nối sông Hồng với sông Đáy) giáp với Tổng giáo phận Hà Nội, và phía Tây Nam qua sông Đáy là Giáo phận Phát Diệm; phía Đông Nam là vịnh Bắc Bộ (biển Đông). Giáo phận thuộc khu vực đồng bằng Bắc Bộ nên toàn bộ dân cư là người Kinh. Dân chúng Bùi Chu có khoảng 84% làm nông nghiệp, 5% làm muối và đi biển, 11% làm nghề thương mại, cơ khí kỹ nghệ, tiểu thủ công nghiệp...[cần dẫn nguồn] Danh sách các giáo xứDưới đây là danh sách chưa đầy đủ các giáo xứ và xứ tùy[2] cùng địa điểm tọa lạc của nhà thờ xứ: Hạt Báo ĐápHạt Báo Đáp gồm 11 giáo xứ nằm trên địa bàn các xã Nam Hồng, Nam Trực, phường Hồng Quang, một phần các phường Nam Định, Vị Khê và một phần các xã Nam Ninh, Nam Minh, xếp theo ABC:
Hạt Bùi ChuHạt Bùi Chu gồm 12 giáo xứ nằm trên địa bàn xã Xuân Hồng và một phần các xã Xuân Giang và Xuân Trường, xếp theo ABC:
Hạt Đại ĐồngHạt Đại Đồng gồm 13 giáo xứ nằm trên địa bàn ba xã Giao Hòa, Giao Minh và Giao Phúc, xếp theo ABC:
Hạt Kiên Chính Hạt Kiên Chính gồm 18 giáo xứ nằm trên địa bàn xã Hải Quang và một phần các xã Hải Tiến, Hải Xuâ, Hải Thịnh, xếp theo ABC:
Hạt Lạc ĐạoHạt Lạc Đạo gồm 18 giáo xứ nằm trên địa bàn xã Hồng Phong và một phần xã Nghĩa Sơn, xếp theo ABC:
Hạt Liễu ĐềHạt Liễu Đề gồm 12 giáo xứ nằm trên địa bàn các xã Đồng Thịnh, Nghĩa Hưng, Nam Đồng, Quang Hưng và một phần các xã Nghĩa Sơn, Nam Minh, xếp theo ABC:
Hạt Ninh CườngHạt Ninh Cường gồm 11 giáo xứ nằm trên địa bàn xã Ninh Cường và một phần các xã Hải An, Minh Thái, xếp theo ABC:
Hạt Phú Nhai Hạt Phú Nhai gồm 11 giáo xứ nằm trên địa bàn hai xã Trà Lũ, Xuân Hưng và một phần xã Xuân Giang, xếp theo ABC:
Hạt Quần PhươngHạt Quần Phường gồm 18 giáo xứ nằm trên địa bàn các xã Hải Hậu, Hải Hưng và một phần các xã Hải Anh, Minh Thái, Xuân Trường, xếp theo ABC:
Hạt Quỹ NhấtHạt Quỹ Nhất gồm 18 giáo xứ nằm trên địa bàn ba xã Nghĩa Lâm, Quỹ Nhất và Rạng Đông, xếp theo ABC:
Hạt Thức HóaHạt Thức Hóa gồm 11 giáo xứ nằm trên địa bàn các xã Giao Thủy, Giao Ninh, Giao Hưng và Giao Phúc, xếp theo ABC:
Hạt Tương NamHạt Tương Nam gồm 9 giáo xứ nằm trên địa bàn các xã Ninh Giang, Cổ Lễ, Cát Thành, một phần phường Vị Khê và một phần xã Nam Ninh, xếp theo ABC:
Hạt Tứ TrùngHạt Tứ Trùng gồm 18 giáo xứ nằm trên địa bàn một phần các xã Hải Tiến, Hải Thịnh, Hải Xuân, Hải An và Hải Anh, xếp theo ABC:
Các danh địa trong giáo phậnNhà thờ chính tòa và Tòa giám mụcTòa giám mục giáo phận đặt tại xã Xuân Trường, tỉnh Ninh Bình. Trung tâm hành hươngCác nhà thờ lớn, chủng viện và tu việnĐại chủng viện Bùi Chu đã trở lại hoạt động từ năm 2008 sau gần 50 năm bị đóng cửa, cơ sở của chủng viện được xây mới bên cạnh Tòa giám mục. Giáo phận hiện có 5 hội dòng nữ tu đang hoạt động là: Dòng Đa Minh Bùi Chu, Dòng Mến Thánh Giá Kiên Lao, Dòng con Đức Mẹ Mân Côi (nhà chính đặt tại giáo xứ Trung Linh), Dòng Thừa sai Đức Mẹ Trinh Vương (nhà chính Liên Thủy), và Dòng Đức Mẹ Thăm viếng (nhà chính Liên Thủy). Giáo phận Bùi Chu cũng từng là nơi một dòng tu cho nam được thành lập là Dòng Đồng Công. Các nhà thờ trong giáo phận chủ yếu được xây dựng theo các phong cách kiến trúc Gothic và Baroque, chịu ảnh hưởng của kiến trúc cổ Việt Nam. Trong đó có những nhà thờ chủ yếu theo kiến trúc Nam, với vật liệu chính là gỗ, cung thánh được sơn son thiếp vàng hay mặt tiền nhà thờ xây theo kiểu cổng tam quan. Giáo phận hiện có 13 Đền thánh (Shrine), trong đó Đền thánh Phú Nhai đồng thời là một Vương cung Thánh đường từ năm 2008. Một số nhà thờ lớn trong giáo phận:
Các đời giám mục quản nhiệm
Ghi chú:
Xem thêmChú thích
Liên kết ngoài Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện về Giáo phận Bùi Chu.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
