Іонас Стасюнас

Іонас Стасюнас
Іонас Стасюнас
Дата нараджэння	26 верасня 1919
Месца нараджэння	Нічунай[d], Купішкская сянюнія[d], Купішкаўскі раён[d], Літва;
Дата смерці	3 жніўня 1987 (67 гадоў)
Месца смерці	Вільня, Віленскае гарадское самакіраванне, Літоўская ССР, СССР;
Месца пахавання	Антокальскія могілкі;
Краіна	Літоўская Рэспубліка; СССР;
Альма-матар	Літоўская акадэмія музыкі і тэатра;
Месца працы	Літоўская акадэмія музыкі і тэатра; Літоўскі нацыянальны тэатр оперы і балета[d];
Музычная дзейнасць
Прафесіі	оперны спявак
Пеўчы голас	барытон
Інструменты	вакал
Грамадская дзейнасць
Партыя	КПСС;
Узнагароды	; Народны артыст Літоўскай ССР[d] (1957)

Іонас Стасю́нас^[3] (літ.: Jonas Stasiūnas; 26 верасня 1919 — 3 жніўня 1987) — літоўскі савецкі оперны спявак (барытон), педагог. Народны артыст СССР (1964). Лаўрэат Сталінскай прэміі трэцяй ступені (1951).

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Нічунай Панявежскага павета (цяпер — у Купішкіскім раёне Літвы). Вучыўся ў Панявежыскай гімназіі. З 1941 года — у трупе, з 1943 па 1984 год — саліст Дзяржаўнага тэатра драмы, оперы і балета ў Каўнасе. У 1948 годзе скончыў вакальнае аддзяленне Каўнаскай кансерваторыі. З 1962 года выкладаў у ёй, з 1983 года — прафесар.

Дэпутат Вярхоўнага Савета Літоўскай ССР 4-га склікання^[4]. Член КПСС з 1957 года^[4].

Памёр І. Стасюнас 3 жніўня 1987 года. Пахаваны на Антакальскіх могілках^[5].

Творчасць

Творчасць Іонаса Стасюнаса вылучалі высокая музычная культура, прыгожы сакавіты голас і дар пераўвасаблення^[3]. Стварыў звыш 50 роляў, шмат літоўскіх народных песень выконваў з дачкой Аўшрай Стасюнайтэ (літ.: Aušra Stasiūnaitė)^[6].

Сярод оперных партый: Сакалас («Марытэ» А. Рачунаса), Палкоўнік, Чорны пан («Дачка», «Ave vita» В. Кловы), Радвіла («Даля» Б. Дварыёнаса), Барыс Гадуноў («Барыс Гадуноў» М. П. Мусаргскага), Князь Ігар («Князь Ігар» А. Барадзіна), Мазепа, Томскі, Ялецкі («Мазепа», «Пікавая дама», П. І. Чайкоўскага), Лістрат («У буру» Ц. Хрэннікава), Рыгалета, Яга («Рыгалета», «Атэла» Дж. Вердзі), Валянцін («Фауст» Ш. Гуно), Фігаро («Жаніцьба Фігаро» В. А. Моцарта) і інш.

З опернымі пастаноўкамі і канцэртнымі праграмамі гастраляваў па Літве, Беларусі, Балгарыі, Чэхаславакіі, Латвіі, Польшчы, Малдавіі, Расіі, Украіне, рэспубліках Закаўказзя, Кітаі і Манголіі^[5]. Прымаў удзел у больш за 1500 канцэртах^[5].

Узнагароды

Сталінская прэмія 3-й ступені 1951 года (за выкананне загалоўнай партыі ў оперным спектаклі «Барыс Гадуноў» М. П. Мусаргскага^[6])
Ордэн Леніна (1954)
Народны артыст Літоўскай ССР (1957)^[6]
Народны артыст СССР (1964)

Зноскі

↑ Стасюнас Йонас Антано // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^а ^б Стасюнас Йонас Антано // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^а ^б БелЭн 2002.
↑ ^а ^б Музыкальная энциклопедия. Под ред. Ю. В. Келдыша. — М.: Советская энциклопедия, Советский композитор, 1973—1982. (руск.)
↑ ^а ^б ^в Jonas Stasiūnas: gyvenimas, įamžintas scenoje (літ.)
↑ ^а ^б ^в Луз Л. Йонас Стасюнас // КИНО-ТЕАТР.РУ (руск.)

Літаратура

Стасю́нас (Stasiūnas) Іонас // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 168—169. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Стасюнас Йонас Антано // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
Зарубин В. И. Стасюнас Ионас Антано // Музыкальная энциклопедия. Под ред. Ю. В. Келдыша. — М.: Советская энциклопедия, Советский композитор, 1973—1982. (руск.)