Акцябрская (Віцебскі раён)

Акцябрская
Краіна	Беларусь
Вобласць	Віцебская
Раён	Віцебскі
Сельсавет	Акцябрскі
Каардынаты	55°07′33″ пн. ш. 30°15′56″ у. д.HGЯO
Ранейшыя назвы	Цэнтральная
Насельніцтва	▲2 180 чал. (2009);
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 212
Паштовы індэкс	211319
Аўтамабільны код	2
СААТА	2212881081

Акця́брская^[1] (трансліт.: Akciabrskaja, руск.: Октябрьская), часам Акцябрскі — аграгарадок^[2], да 2010 года — вёска, у Віцебскім раёне Віцебскай вобласці Беларусі, цэнтр Акцябрскага сельсавета. Знаходзіцца за 10 км на поўдзень ад Віцебска, за 3 км ад чыгуначнай станцыі Забалоцінка, на аўтамабільнай дарозе Р87 (Віцебск — Орша).

Гісторыя

Пабудавана ў 1968—1974 гадах як эксперыментальны пасёлак Цэнтра́льны (Цантра́льны)^[3]. Потым вядомы як вёска Цэнтральная. 1 сакавіка 1974 года перайменавана ў вёску Акцябрская^[4]. Пасля ўзвядзення адміністрацыйнага будынка і пераводу з вёскі Сакольнікі дырэкцыі саўгаса і з вёскі Шапуры выканкама Акцябрскага сельсавета, з 1975 года — цэнтр сельсавета. З 1970 года забудова праводзілася па праекту інстытута «Віцебскграмадзянпраект» (архітэктары А. Бельскі і М. Іваноў, распрацоўка праекта і забудова адзначаны прэміяй Савета Міністраў СССР у 1976 годзе і двума дыпломамі ВДНГ СССР)^[5].

У 1975 годзе адкрыта Віцебская занальная дарожна-кліматычная станцыя, пазней дарожна-доследная.

Насельніцтва

На 1 ліпеня 2003 г. 822 двары, 2185 жыхароў.

Эканоміка і грамадства

У вёсцы размешчана цэнтральная сядзіба камунальнага ўнітарнага сельгаспрадпрыемства «Сялюты». Дзейнічае ліцэй № 3 сельскагаспадарчай вытворчасці, механізаваны двор, лясніцтва, сярэдняя школа (пры школе дзейнічае Музей баявой і працоўнай славы), Дом культуры, АТС, аддзяленне сувязі, дзіцячы сад-яслі, участковая бальніца, сталовая, бібліятэка, комплексны прыёмны пункт, дзіцячая школа мастацтваў, 4 магазіны.

У 1978 годзе за 7 км на паўднёвы захад ад вёскі каля аўтамагістралі Віцебск — Орша на брацкай магіле савецкіх воінаў пастаўлены помнік-зорка.

Культура

Віцебскі раённы гісторыка-краязнаўчы музей

Зноскі

↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).
↑ Решение Витебского районного Совета депутатов от 29 января 2010 года № 238 "О преобразовании сельских населенных пунктов Витебского района в агрогородки" (нявызн.).
↑ Рапановіч, Я. Н. Слоўнік назваў населеных пунктаў Віцебскай вобласці / Рэд. П. П. Шуба. — Мн.: Навука і тэхніка, 1977. — 504 с. (ст. 401).
↑ Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР № 119-VIII Аб перайменаванні вёскі Цэнтральная Кастрычніцкага сельсавета Віцебскага раёна Віцебскай вобласці ад 1 сакавіка 1974 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1974, № 7 (1417).
↑ ЭЛМБ 1984.

Літаратура

З гісторыі населеных пунктаў / Падрых. В. В. Віталева // Памяць: Віцебскі раён: Гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раёнаў Беларусі / Рэдкал.: А. П. Красоўскі [і інш.]; Укл. У. І. Мезенцаў; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: Мастацкая літаратура, 2004. — 772 с.: іл. — С. 726. — ISBN 985-02-0647-0.
Іваноў М. С. Акцябрская // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1984. — Т. 1. А капэла — Габелен. — 727 с. — 10 000 экз.