Алег Уладзіміравіч Пянькоўскі
Алег Уладзіміравіч Пянькоўскі (23 красавіка 1919, Уладзікаўказ — 16 мая 1963, Масква) — палкоўнік (пазбаўлены звання ў 1963 годзе) Галоўнага разведвальнага ўпраўлення (ГРУ) Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР. У 1963 годзе звінавачаны ў шпіянажы (на карысць ЗША і Вялікабрытаніі) і ў здрадзе Радзіме, расстраляны па прысуду Ваеннай калегіі Вярхоўнага суда СССР. Судовы працэс над Пянькоўскім упершыню ў паслясталінскую эпоху шырока асвятляўся па тэлебачанні, радыё і ў савецкіх газетах, дзе публікаваліся рэпартажы з залы суду, павучальныя каментары і падборкі «лістоў працаўнікоў» з асуджэннем «подлага шпіёна». Стэнаграма працэсу адразу па яго сканчэнні была аддрукавана дзяржаўным выдавецтвам 100-тысячным накладам, вынікі суда абмяркоўваліся ў школах, вышэйшых навучальных установах, у працоўных калектывах. На доўгія гады імя Пянькоўскага стала ў СССР намінальным, ператварылася ў знак здрады[3][4][5]. Многія адмыслоўцы завуць Пянькоўскага самым дзейсным агентам Захаду з тых, што калі-небудзь працавалі супраць СССР. Разам з тым пашыраны экспертныя думкі, што Пянькоўскі не меў доступу да важных дзяржаўных і ваенных сакрэтаў, а яго шпіёнская дзейнасць не нанесла істотнай шкоды абараназдольнасці савецкай дзяржавы. Шэраг аналітыкаў і ветэранаў спецслужбаў лічыць, што Пянькоўскі мог быць падвойным агентам, падстаўной фігурай ва ўстаноўскім супрацьстаянні паміж Камітэтам дзяржаўнай бяспекі і Галоўным разведвальным упраўленнем Генштаба, або стаў разменнай манетай у сутычцы за ўладу ў СССР. Выкрыццё Пянькоўскага ў 1963 годзе пацягнула здыманне з паста начальніка ГРУ Іван Аляксандравіч Івана Сярова — апоры савецкага лідара Мікіты Хрушчова, і стварыла ўмовы для наступнага зрушэння самага Хрушчова ў кастрычніку 1964 гады і пачатку 18-гадовай эры кіравання Леаніда Брэжнева[3][4][5]. Зноскі
Літаратура
Спасылкі
|
||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
