Альфа (спецпадраздзяленне КДБ)

Група «А» пры Камітэце дзяржаўнай бяспекі Рэспублікі Беларусь
Шэўрон
Гады існавання	1990 — ц. ч.
Краіна	Беларусь
Падпарадкаванне	КДБ СССР (1990—1992) КДБ Беларусі (з 1992)
Тып	Падраздзяленне спецыяльнага прызначэння
Функцыя	спецыяльныя аперацыі контртэрарыстычная дзейнасць
Мянушка	«Альфа», Група «А»
Рыштунак	савецкі, беларускі, расійскі і інш.
Удзел у	Першая чачэнская вайна, Другая чачэнская вайна (адмаўляецца), збіццё дэпутатаў у будынку Вярхоўнага Савета Беларусі
Камандзіры
Дзеючы камандзір	Сяргей Зубкоў

Група «А» пры Камітэце дзяржаўнай бяспекі Рэспублікі Беларусь — спецыяльнае антытэрарыстычнае падраздзяленне Камітэта дзяржаўнай бяспекі Рэспублікі Беларусь. Створана ў 1990 годзе як 11-я група КДБ СССР са штаб-кватэрай у Мінску. Падраздзяленне разам з камандзірам знаходзіцца пад санкцыямі ЕС, ЗША і шэрагу іншых краін.

Падраздзяленне лічаць элітай беларускага спецназа, яно займаецца бяспекай краіны і вырашае складаныя задачы на высокім прафесійным узроўні^{[крыніца?]}. Асноўныя задачы Упраўлення групы «А»: ажыццяўленне спецыяльных сілавых аперацый па прадухіленні тэрарыстычных актаў, пошуку, абясшкоджванні або ліквідацыі тэрарыстаў, вызваленне закладнікаў, спыненне экстрэмісцкіх акцый, асабліва небяспечных злачынных праяў, незаконны вываз каштоўных металаў, матэрыяльных і гістарычных каштоўнасцяў за межы краіны і іншага.

11-я група «А» 7-га Упраўлення КДБ СССР заснавана 3 сакавіка 1990 года з дыслакацыяй у Мінску і зонай дзеяння ў БССР і краінах Прыбалтыкі^[1]. З кастрычніка 1991 па студзень 1992 года група знаходзілася ў распараджэнні Галоўнага ўпраўлення аховы пры апараце Прэзідэнта СССР. Потым увайшла ў структуру Камітэта дзяржаўнай бяспекі Рэспублікі Беларусь.

Байцы групы выконвалі спецыяльныя аператыўныя заданні, а ў 1992—1994 гадах прыцягваліся для забеспячэння фізічнай абароны і бяспекі кіраўніцтва краіны і членаў замежных дэлегацый. У ноч з 11 на 12 красавіка 1995 года прымалі ўдзел у збіцці і выдварэнні дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь XII-га склікання, якія галадавалі ў знак нязгоды з рэфэрэндумам, ініцыяваным Прэзідэнтам Аляксандрам Лукашэнкам.^[2]

У кастрычніку 1999 года паміж КДБ Рэспублікі Беларусь і ФСБ Расійскай Федэрацыі былі падпісаныя пратаколы пра супрацоўніцтва паміж групай «Альфа» і Цэнтрам спецыяльнага прызначэння ФСБ^[3].

6 лістапада 2020 года камандзіра «Альфы» Сяргея Зубкова дадалі ў Чорны спіс Еўрасаюза^[4][5]. 24 лістапада 2020 года да санкцый ЕС далучыліся Албанія, Ісландыя, Ліхтэнштэйн, Нарвегія, Паўночная Македонія, Чарнагорыя^[6], а 11 снежня — і Швейцарыя^[7]. Акрамя таго, 6 лістапада Зубкоў трапіў пад санкцыі Канады^[8].

23 снежня 2020 года спецпадраздзяленне «Альфа» было ўключана ў санкцыйны спіс спецыяльна прызначаных грамадзян і заблакіраваных асоб ЗША як дапаможнае рэжыму Лукашэнкі^[9][10]. 21 чэрвеня 2021 года ў гэты ж спіс быў унесены і Зубкоў^[11].

З 2022 года «Альфа» таксама знаходзіцца пад санкцыямі ЕС, Швейцарыі і Японіі^[12].

• Аляксандр Міхайлавіч Лапанаў (3 сакавіка 1990 — люты 1992) — палкоўнік
• Юрый Фёдаравіч Бародзіч (люты 1992—1993 в.а., 1993 — красавік 1995)
• Уладзімір Віктаравіч Грышанаў (май 1995 — красавік 2004)
• Мікалай Аляксеевіч Івінскі (май 2004 — лістапад 2009) — палкоўнік
• Алег Анатольевіч Чарнышоў (лістапад 2009 — ліпень 2013 года) — палкоўнік
• Зубкоў Сяргей Яўгенавіч (з красавіка 2014) —палкоўнік