Анатоль Дзяркач

Анатоль Дзяркач
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	«Не-жанаты», Дзядок Тарас, А. Дзяркач, А. Зіміёнка і А. Зіміёнак
Дата нараджэння	6 (18) красавіка 1887
Месца нараджэння	Турэц, Навагрудскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	5 верасня 1937(1937-09-05) (50 гадоў)
Месца смерці	Менск, БССР, СССР
Грамадзянства	Расійская імперыя  БССР
Месца працы	Сельская газета Полымя Раніца
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	мемуарыст, паэт, пісьменнік, рэдактар, перакладчык, сатырык, гумарыст
Мова твораў	беларуская
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Анато́ль Дзярка́ч, сапраўднае імя Анато́ль Рыго́равіч Зіміё́нка (6 (18) красавіка 1887, мяст. Турэц, Навагрудскі павет, цяпер Карэліцкі раён, Гродзенская вобласць — 5 верасня 1937, Менск, НКУС) — беларускі паэт, сатырык, гумарыст, мемуарыст.

З сям’і фельчара^[1]. Скончыў народную школу ў мястэчку Турэц, а пасля народнае вучылішча ў Навагрудку (1904). Служыў пісарам у земскай і гарадской управах у Мінску. Член партыі эсэраў. У 1908 годзе арыштаваны, адпраўлены ў ссылку. Пасля Лютаўскай рэвалюцыі 1917 года служыў у мінскіх адміністрацыйных органах Часовага ўрада.

Па абвяшчэнні Беларускай ССР працаваў у газеце «Беларуская вёска», з 1924 года — рэдактар сатырычнага часопіса «Дубінка» (дадатак да газеты «Звязда»). Працаваў у газеце «Піянер Беларусі», часопісе «Полымя». Член Саюза пісьменнікаў БССР з 1934 года.

Трапіў пад палітычныя рэпрэсіі. Арыштаваны 16 кастрычнік 1936 года, расстраляны 5 верасня 1937 года ў Менску^[2]. Пасмяротна рэабілітаваны ў 1957 годзе.

Дэбютаваў у друку ў 1904 годзе; спачатку пісаў на рускай мове. Працуючы ў сатырычным жанры, узяў сабе псеўданім Анатоль Дзяркач. Пісаў творы для дзяцей. Перакладаў з рускай і ўкраінскай моў. Аўтар успамінаў.

• Пра папоў, пра дзякоў, пра сялян-мужыкоў: Сатырычныя вершы. Менск, 1925;
• Міколава гаспадарка: Агра-паэма. Менск, 1927;
• Нашы прыяцелі. Менск, 1928;
• Звяры нашых лясоў. Менск, 1929;
• Бог удвох. Менск, 1930;
• Усім патроху…: Сатыра і гумар: Вершы. Менск, 1930;
• Качаргой па абразох. Менск, 1930;
• Оккупация и интервенция в Белоруссии. Минск, 1932.

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. С.162
• І. Багдановіч, З. Драздова. Дзяркач Анатоль // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. — Т. 2. Верабей — Іваноў. — С. 357—359. — 541 с.; іл.. — ISBN 5-85700-075-0.
• Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 1. Абрамовіч—Кушаль. / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003. — 480 с. — ISBN 985-6374-04-9.

	Анатоль Дзяркач на Вікісховішчы

• Паэт-сатырык Анатоль Дзяркач Архівавана 14 кастрычніка 2013. на kamunikat.org
• Людміла Рублеўская. «Сдвину в пропасть сталактиты...» Пакручастыя дарогі Анатоля Дзеркача (нявызн.). zviazda.by (14 мая 2022). Праверана 18 снежня 2023.