Валерый Мікалаевіч Прохараў
Валерый Мікалаевіч Прохараў (13 красавіка 1960, Паўладар, КазССР) — беларускі біёлаг, навуковец у галіне экалагічнай фізіялогіі раслін. Доктар біялагічных навук (2006), прафесар (2023), член-карэспандэнт НАН Беларусі (2021). БіяграфіяУ 1982 г. з адзнакай скончыў агранамічны факультэт Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі (далей — БДСГА) у г. Горкі. Будучы студэнтам, узнагароджаны ганаровым дыпломам студэнцкага навуковага таварыства БДСГА за актыўны ўдзел у правядзенні навуковых даследаванняў. Па размеркаванні ў 1982 г. прыходзіць у Інстытут эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі. З таго часу ў інстытуце ў лабараторыі росту і развіцця раслін аддзела экалагічнай фізіялогіі раслін. З 2009 г. з’яўляецца галоўным навуковым супрацоўнікам лабараторыі. Адначасова ў 2007—2015 гг. працаваў у БДСГА на кафедры плодаагародніцтва. Навуковая дзейнасцьУстанавіў крытэрыі прагназавання патэнцыяльнай прадукцыйнасці аграфітацэнозаў збожжавых культур, фізіёлага-экалагічныя заканамернасці прадукцыйных працэсаў у змешаных аграфітацэнозах і распрацаваў мадэлі канкурэнтных адносін раслін, што ўнесла істотны ўклад у развіццё агульнай тэорыі прадукцыйнага працэсу. Буйным навуковым дасягненнем з’яўляецца новая тэарэтычная база для кіравання біялагічнай прадуктыўнасцю і якасцю прадукцыі ў змешаных аграфітацэнозах, якія адрозніваюцца па краявідным складзе і прасторавай структуры. Удзельнічаў у вывучэнні, стварэнні калекцыі, распрацоўцы рэкамендацый і ўкараненні ў вытворчасць шматгадовай высокабялковай культуры — галегі ўсходняй. Актыўна займаецца вывучэннем біёлага-экалагічных асаблівасцей адвентыўных відаў з высокай інвазійнай актыўнасцю, распрацоўкай экалагічна бяспечных спосабаў абмежавання іх распаўсюджвання і выкаранення, пошукам шляхоў выкарыстання інвазіўных відаў у гаспадарча-карысных мэтах. Распрацаваў навуковыя асновы прымянення рэгулятараў росту для абмежавання распаўсюджвання баршчэўніка Сасноўскага і кантралявання банка жыццяздольнага насення гэтай расліны ва ўрадлівым пласце глебы. Падрыхтаваны рэкамендацыі па прымяненні на гарадскіх газонах прэпаратаў, якія інгібіруюць рост і развіццё дзьмухаўца лекавага. Аўтар больш за 200 навуковых прац, у тым ліку 1 манаграфіі, 1 навучальнага дапаможніка, 14 патэнтаў і вынаходстваў, 6 сведчанняў селекцыянера, 13 галіновых рэгламентаў і рэкамендацый. Падрыхтаваў 2 кандыдатаў навук і 3 магістраў. Больш за 20 гадоў прымаў актыўны ўдзел у шырокамаштабным укараненні новай пасяўной машыны, а таксама стварэнні «Клуба 100 цэнтнераў» і правядзенні на яго аснове вучобы спецыялістаў, якія паставілі за мэту атрыманне высокіх і рэкордных ураджаяў збожжавых культур. Аўтар 73 энцыклапедычных артыкулаў, больш за 20 навукова-папулярных кніг па біялогіі, вялікай колькасці артыкулаў па ландшафтным дызайне і дэкаратыўным садоўніцтве, суаўтар шэрагу папулярных выданняў, сярод якіх «Энцыклапедыя лекавых раслін», «Фітакасметыка ў хатніх умовах», «Фітакулінарыя ў хатніх умовах». Член рэдакцыйных калегій навуковых выданняў «Батаніка. Даследаванні» (Беларусь), «Агародніна Расіі» (Расія), «Іглічныя барэальнай зоны» (Расія). З’яўляецца членам Дзяржаўнага экспертнага савета (ДЭС) № 1 — Прыродазнаўчыя навукі Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях, дзяржаўнай экзаменацыйнай камісіі біялагічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, савета Д 01.38.01 па абароне дысертацый пры Інстытуце эксперыментальнай батанікі ім. В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі, вучонага савета інстытута. Узнагароджаны Ганаровымі граматамі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2010, 2020), Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя, Беларускага рэспубліканскага фонду фундаментальных даследаванняў. Неаднаразова ўзнагароджваўся Ганаровымі граматамі Інстытута эксперыментальнай батанікі ім. В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі. У 2009 г. удастоены персанальнай надбаўкі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь за выдатны ўклад у сацыяльна-эканамічнае развіццё Рэспублікі Беларусь. Асноўныя працы
Спасылкі
|
||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
