Васіль Аляксеевіч Дзяменцьеў

Васіль Аляксеевіч Дзяменцьеў
руск.: Василий Алексеевич Дементьев
Дата нараджэння	4 красавіка 1908(1908-04-04)
Месца нараджэння	Судбішча[d], Навасільскі павет[d], Тульская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	12 снежня 1974(1974-12-12) (66 гадоў)
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	географ, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	геаграфія
Месца працы	Дзяржаўны музей Прыенісейскага края[d] Цэнтральны навукова-даследчы геолагаразведачны інстытут[d] геаграфічны факультэт БДУ
Навуковая ступень	кандыдат геаграфічных навук (1938)
Навуковае званне	прафесар[d]
Альма-матар	факультэт геаграфіі і геаэкалогіі Санкт-Пецярбургскага дзяржаўнага ўніверсітэта[d] (1930)
Член у	Беларускае геаграфічнае таварыства
Узнагароды	Выдатнік народнай адукацыі БССР[d]

Васіль Аляксеевіч Дзяме́нцьеў^[1] (руск.: Василий Алексеевич Дементьев; 4 красавіка 1908 — 12 снежня 1974) — вучоны, географ, кандыдат геаграфічных навук (1938), прафесар (1961).

Нарадзіўся ў сяле Судбішча Тульскай губерні (зараз у Новадзеравянькаўскім раёне Арлоўскай вобласці Расіі). У 1917 годзе разам з бацькамі пераехаў у Краснаярск, дзе скончыў сярэднюю школу і працаваў лабарантам у Краязнаўчым музеі Прыенісейскага краю^[2]. У 1926 годзе паступіў на геаграфічны факультэт Ленінградскага ўніверсітэта, які скончыў у 1930 годзе. Працаваў у Цэнтральным навукова-даследчым геолага-разведвальным інстытуце ў Ленінградзе^[2]. З 1937 года В. А. Дзяменцьеў у Беларускім дзяржаўным універсітэце. У 1938 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму «Геология и геоморфология центральной части Западно-Сибирской низменности»^[2]. З 1938 года на пасадзе загадчыка кафедрай фізічнай геаграфіі, у 1943—1946 гг. — дэкан геаграфічнага факультэта.

Навуковую дзейнасць В. А. Дзяменцьеў пачаў у час вучобы ў Пецярбургскім універсітэце пад кіраўніцтвам вядомага геамарфолага Я. С. Эдельмана^[2]. Займаўся вывучэннем антрапагенных адкладаў і геамарфалогіі Заходняй Сібіры, удзельнічаў у экспедыцыях па вывучэнню Пай-Хоя, Пячорскай нізіны і цэнтральнай Карэліі, геамарфалогіі Беларусі. Аўтар сістэмы фізіка-геаграфічнага і геамарфалагічнага раянавання тэрыторыі БССР, прац па ландшафту Беларусі, праблемах Беларускага Палесся. Удзельнічаў у складанні Атласа БССР, праекта прыгараднай зоны Мінска і яго ландшафтнага абгрунтавання. У 1959 годзе разам з А. Х. Шклярам і В. П. Якушка апублікаваў манаграфію «Прырода Беларусі».

Аўтар 110 навуковых прац, у т.л. 7 падручнікаў, вучэбных дапаможнікаў і манаграфій^[2]. Сярод апублікаванага:

• Прырода Беларусі: Фізіка-геагр. агляд / В. А. Дзяменцьеў, А. Х. Шкляр, В. П. Якушка. — Мн.: Дзярж. вуч.-пед. выд-ва М-ва асветы БССР, 1959. — 315 c.
• Система физико-географических районов Белоруссии // Физическая и экономическая география. — Мн., 1960.
• География Белоруссии. 2 изд. — Мн., 1977. (у сааўтарстве).

Пад кіраўніцтвам В. А. Дзяменцьева падрыхтавана 5 кандыдатаў геаграфічных навук^[2].

У 1962—1974 гг. быў прэзідэнтам Геаграфічнага таварыства БССР.

Узнагароджаны чатырма Ганаровымі граматамі Вярхоўнага Савета БССР, знакам «Выдатнік народнай адукацыі»^[2].

• Дзяменцьеў Васіль Аляксеевіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 269. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Дзяменцьеў Васіль Аляксеевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — С. 138—139. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).

• Мартинкевич Г. И. Выдающиеся учёные Беларуси. Василий Алексеевич Дементьев (к 100-летию со дня рождения) // ВестникБГУ. Июнь 2008. Серия 2. № 2. Архівавана 20 верасня 2018. (руск.)
• Дзяменцьеў, Васіль Аляксеевіч (кандыдат геаграфічных навук ; 1908—1974) (бел.) (руск.) // Нацыянальная бібліятэка Беларусі