Вольфганг Паўль

Вольфганг Паўль
Вольфганг Паўль
	Wolfgang Paul
Дата нараджэння	10 жніўня 1913[…]
Месца нараджэння	Лорэнцкірх[d], Цайтхайн[d], раён Майсен[d], Саксонія;
Дата смерці	7 снежня 1993 (80 гадоў)
Месца смерці	Бон, адміністрацыйная акруга Кёльн, Паўночны Рэйн-Вестфалія, Германія;
Месца пахавання	Попельсдорфскія могілкі[d];
Грамадзянства	Германія;
Род дзейнасці	фізік
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Бонскі ўніверсітэт; Гётынгенскі ўніверсітэт; Берлінскі тэхнічны ўніверсітэт;
Альма-матар	Берлінскі тэхнічны ўніверсітэт; Мюнхенскі тэхнічны ўніверсітэт;
Навуковы кіраўнік	Ганс Копферман[d]
Член у	Леапальдзіна; Акадэмія навук і мастацтваў Паўночнага Рэйна-Вестфаліі[d]; Гайдэльбергская акадэмія навук[d]; Göttingen Eighteen[d]; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Гётынгенская акадэмія навук;
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па фізіцы (1989)
Сайт	nobelprize.org/pr… (англ.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вольфганг Паўль (ням.: Wolfgang Paul; 10 жніўня 1913, Лорэнцкірх, Германская імперыя — 7 снежня 1993, Бон, ФРГ) — нямецкі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1989) (палова прэміі сумесна з Хансам Дэмельтам) «за распрацоўку метаду ўтрымання адзіночных іонаў». Другую палову прэміі атрымаў Норман Рамзей «за вынаходства метаду паасобных вагальных палёў і яго выкарыстанне ў вадародным мазеры і іншых атамных гадзінніках».

Біяграфія

Пасля абароны дысертацыі ў 1939 годзе ў Берліне, Паўль абараняе другую дысертацыю ў Гётынгене і працуе там прафесарам з 1944 па 1952 год. У 1952 годзе ён пераходзіць у Бонскі ўніверсітэт, дзе працуе да 1981 года прафесарам і дырэктарам фізічнага інстытута.

З 1964 па 1967 Паўль быў дырэктарам фізічнага аддзялення ў ЦЕРН, і ў 1970-1973 гадах - старшынёй савета дырэктараў паскаральніка DESY ў Гамбургу. У 1979 годзе Паўль быў абраны прэзідэнтам фонду імя Аляксандра фон Гумбальта і знаходзіўся на гэтай пасадзе на працягу 10 гадоў.

У першым шлюбе з Лізэлотай Паўль (у дзявоцтве Хірш) у яго было чацвёра дзяцей - Юта, Рэгіна, Штэфан і Лорэнц. З 1979 года Паўль пабраўся шлюбам з дацэнтам па сярэднявечнай літаратуры Дорыс Вальх-Паўль. Сын Паўля, Штэфан Паўль, загадчык кафедры эксперыментальнай фізікі ў тэхнічным універсітэце Мюнхена, другі сын, Лорэнц Паўль, з'яўляецца прафесарам фізікі ва ўніверсітэце Вуперталя.

Дасягненні

Вольфганг Паўль лічыцца піянерам у галіне фізікі элементарных часціц. Яго працы ахопліваюць вобласці атамнай і малекулярнай фізікі, мас-спектраскапіі, падзелу ізатопаў, рассейвання электронаў у рэчыве, радыебіялогіі, дазіметрыі і медыцынскай тэрапіі электроннымі пучкамі. У 1953 годзе Паўль распрацаваў квадрупольны мас-фільтр (масфільтр Паўля) для прымянення ў мас-спектраскапічных вымярэннях.