Вэб-парталВэб-партал — сайт у камп’ютарнай сетцы, які дае карыстальніку розныя інтэрактыўныя інтэрнэт-сэрвісы, якія працуюць у рамках гэтага сайта. Вэб-партал можа складацца з некалькіх сайтаў. Таксама парталы функцыянуюць як кропкі доступу да інфармацыі ў інтэрнэце або сайты, якія дапамагаюць карыстальнікам у пошуку патрэбнай інфармацыі. Такія парталы ўяўляюць інфармацыю з розных крыніц у падобным выглядзе. Часам іх называюць навігацыйнымі сайтамі. Як правіла, парталы выконваюць функцыі пошуку, а таксама прадастаўляюць доступ да розных інтэрнэт-сэрвісаў, напрыклад электроннай пошты, стужцы навін і г. д. Канцэпцыя вэб-парталаў — прадастаўленне максімальнай колькасці інтэрнэт-сэрвісаў у адным месцы для прыцягнення найбольшай колькасці карыстальнікаў. ТэрміналогіяТэрміналагічная неспрактыкаванасць карыстальнікаў і відавочная для вытворцаў кантэнту сайтаў прывабнасць пазіцыянавання сваіх інтэрнэт-праектаў як парталаў прывялі да размывання паняцця. Парталамі часта называюць сябе буйныя сайты з разгалінаванай ўнутранай структурай і вялікай колькасцю спасылак. Аднак, калі вялікая частка гэтых спасылак — ўнутраныя (якія вядуць на іншую старонку таго ж сайта), называць такі сайт парталам няправільна.[крыніца?] ГісторыяІнтэнсіўнаму развіццю парталаў спрыяе шэраг праграмных прадуктаў, якія дазваляюць аб’яднаць у адзіную прастору інфармацыю з розных крыніц. Такія рашэнні звязаны, у прыватнасці, з:
Класіфікацыя па спецыялізацыі інфармацыіГарызантальны парталГарызантальны партал (універсальны, агульнага прызначэння, general portal) — партал, які ахоплівае мноства тэматык, які ўяўляе набор сэрвісаў (якія абслугоўваюць, па магчымасці, усе тэмы) і арыентаваны на максімальна шырокую аўдыторыю — на максімальны ахоп яе інтарэсаў. Найбольш вядомыя гарызантальныя парталы: Yahoo! (англамоўныя); Mail.ru (рускамоўны); Yandex, Ukr.net (рускамоўныя і украінскамоўныя). Такія парталы, як правіла, спалучаюць у сабе разнастайныя функцыі, прапануюць разнастайны кантэнт і розныя сэрвісы (навінавыя, фінансавыя, забаўляльныя, гульнявыя і г. д.). Вертыкальны парталВертыкальны партал (нішавы, vertical portal, niche portal) — партал вузкай тэматычнай накіраванасці, які прадстаўляе розныя сэрвісы для карыстальнікаў сеткі па пэўным інтарэсам і арыентаваны на поўны ахоп пэўнай тэматыкі або вобласці дзейнасці. Калі тэматыка вертыкальнага партала даволі цікавая, вакол яго можа скласціся інтэрнэт-супольнасць (community) — больш-менш пастаянная група асоб, якія сістэматычна маюць зносіны паміж сабой (напрыклад, у чаце такога партала). Класіфікацыя па накіраванасці на карыстальнікаўКарпаратыўны парталКарпаратыўны партал (corporate portal, enterprise portal) — сукупнасць інфармацыйных сістэм і баз дадзеных прадпрыемства, арганізацыі або ўстановы, прадстаўленых у інтэрнэце. Карпаратыўны партал прадастаўляе супрацоўнікам кампаніі (або яе пастаянным партнёрам) строга пэўныя правы доступу да аўтаматызаванай сістэме кіравання (інфармацыйнай сістэме падрыхтоўкі прыняцця рашэнняў, экспертнай сістэме, сістэме сумеснай працы, сістэме кіравання бізнэс-працэсамі і г. д.). Публічны парталПублічны партал (public portal) з’яўляецца дыяметральнай супрацьлегласцю карпаратыўнага партала, так як з’яўляецца даступным для неабмежаванага кола карыстальнікаў. Публічны партал дае любому наведвальніку любую інфармацыю і любыя сэрвісы. Як правіла, публічны партал належыць якой-небудзь кампаніі і з’яўляецца часткай яе бізнесу (напрыклад, Mail.Ru). Аднак яго нельга аднесці да карпаратыўных сайтаў, з прычыны чаго на такім партале рэдка можна ўбачыць дадзеныя аб самой гэтай кампаніі. Прыклады вэб-парталаў
Стандарты
Гл. таксама
Спасылкі |
Portal di Ensiklopedia Dunia