Дарагабужскае староства

Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі Удзельнік, які паставіў шаблон, не пакінуў тлумачэнняў. Магчымы машынны пераклад, ужыванне ненарматыўнага правапісу або лексікі. Для праверкі ёсць адмысловыя праграмы.

Дарагабужскае староства
Краіна	Вялікае Княства Літоўскае
Уваходзіць у	Смаленскае ваяводства
Адміністрацыйны цэнтр	Дарагабуж
Час існавання	1610—1654

Дарагабужскае староства (1610—1654) — дзяржаўнае ўладанне ў складзе Смаленскага павету Смаленскага ваяводства ў часы знаходжання гэтых земляў пад уладай Рэчы Паспалітай.

Пасля захопу Дарагабужа войскамі Рэчы Паспалітай у 1610 годзе і пацверджаньня яго прыналежнасці да Вялікага Княства Літоўскага паводле Дэўлінскага перамір’я 1618 году, места стала цэнтрам Дарагабужскага староства. У адміністрацыйным падзеле яно ўваходзіла ў склад Смаленскага павету Смаленскага ваяводства^[1].

На працягу 1613—1617 гадоў Дарагабуж знаходзіўся пад уладай Маскоўскай дзяржавы і быў цэнтрам асобнага ваяводства. Аднак ужо ў 1617 годзе ён зноў перайшоў пад уладу Рэчы Паспалітай. У 1632—1634 гадах падчас Смаленскай вайны места часова зноў было занята войскамі Маскоўскай дзяржавы, але пасля падпісання Палянаўскага міру вярнулася да Рэчы Паспалітай^[2].

Канчаткова статус староства замацаваўся ў 1617 годзе і заставаўся нязменным да 1654 года^[3], калі места было занята расійскімі войскамі падчас вайны 1654—1667 гадоў.

28 траўня 1625 году кароль і вялікі князь Жыгімонт III Ваза надаў Дарагабужу магдэбургскае права^[4]. Паводле прывілею, места атрымала герб: «у блакітным полі вобраз Панны Марыі». Магдэбургскае права спрыяла развіццю самакіравання: на чале места стаяў войт (намеснік караля), а гарадская рада (магістрат) выбіралася жыхарамі.

Да 1650 году ў Дарагабужы налічвалася 184 двары, дзейнічалі гасціны двор і тры млыны. Самакіраванне і эканамічныя льготы спрыялі росту населенага пункта як цэнтру гандлю і рамёстваў. Пасля страты магдэбургскага права ў 1634 годзе частка гэтых магчымасцяў была абмежаваная.

У першай палове XVII стагоддзя на тэрыторыі староства актыўна дзейнічалі каталіцкія ордэны, у тым ліку езуіты. Яны займаліся асветай, адкрываючы школы і бурсы, і спрыялі пашырэнню польскай культуры і мовы сярод гарадскога насельніцтва. У самім Дарагабужы Болдзінаў праваслаўны манастыр быў ператвораны ў езуіцкі кляштар^[5]. Актыўна супрацьстаяў распаўсюджванню каталіцтва Крыжаўзвіжанскі Бізюкоў манастыр^[6].

У чэрвені 1654 году места было занята войскамі Маскоўскай дзяржавы. Дарагабужскае староства было скасаванае, і землі ўвайшлі ў склад Расіі, дзе захавалі статус асобнага ўезду да 1927 году.