Канюшына альпійская

Канюшына альпійская
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Бабовакветныя Сямейства:  Бабовыя Падсямейства:  Матыльковыя Трыба:  Trifolieae Род:  Канюшына Падрод:  Trifolium Секцыя:  Trifolium Від:  Канюшына альпійская
Міжнародная навуковая назва
Trifolium alpestre L., 1763
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   819718 NCBI   97007 EOL   704095 GRIN   t:40162 IPNI   522831-1 TPL   ild-9003

Канюшы́на альпійская^[1][2], Пералётнік чырвоны^[3], Пржалётнік^[4][5] (Trifolium alpestre) — кветкавая расліна роду Канюшына (Trifolium) сямейства Бабовыя (Fabaceae).

Шматгадовая травяністая, мякка апушаная прыціснутымі валаскамі расліна Карэнішча тоўстае паўзучае. Сцёблы пухнатыя 3—10 см вышынёй. Лісточкі зваротнаяйкападобныя, каля асновы клінаватыя, дробна- і востра-зубчастыя. Ніжняе лісце на доўгіх чаранках, верхняе — амаль сядзячае. Кветкі буйныя, бялёса-чырвоныя, сабраныя ў адзіночныя галоўчатыя суквецці на верхавінках сцябла. Плод — аднанасенны струк.

Расце ў альпійскім поясе гор, дзе жыве на прыступках і ў расколінах скал, радзей у шчабністай тундры і пустынна-стэпавых далінах рэк. Распаўсюджаны ў Еўрапейскай частцы былога СССР (цэнтральныя і паўднёвыя раёны), у горным Крыме, на Каўказе (за выключэннем Заходняга Закаўказзя), у гарах Цэнтральнага і Паўднёва-Усходняга Алтая.

Ад іншых відаў канюшыны адрозніваецца больш высокім утрыманнем бялку ў лісці і кветках. У кветках таксама ўтрымліваецца аспарагінавая і глютамінавая кіслата, вітаміны C, P, B, каратын. У «Раслінных рэсурсах СССР», акрамя таго, адзначана наяўнасць фенолкарбонавых кіслот і флаваноідаў.

Від Канюшына альпійская уваходзіць у род Канюшына (Trifolium) трыбу Trifolieae падсямейства Матыльковыя (Faboideae) сямейства Бабовыя (Fabaceae).

Канюшына альпійская добра есца скатом, ён таксама можа выкарыстоўвацца для азелянення на газонах.

У народнай алтайскай медыцыне трава канюшыны альпійскай у выглядзе адвараў ўжываецца пры прастудзе, кашлі, пры хваробах печані і маткавых крывацёках.

• Кухарава Л. В., Сауткіна Т. А., Уласава К. С. Канюшына // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 477.
•  Никифоров Ю. В. Алтайские травы-целители. — Горно-Алтайск: Юч-Сумер — Белуха, 1992. (руск.)
• Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 819. Trifolium alpestre L. — Клевер альпийский // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2003. — Т. 2. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 462. — ISBN 9-87317-128-9.

• Клевер альпийский: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Аграэкалагічны атлас Расіі і сумежных краін: канюшына альпійская (руск.)