Конкурс песні Інтэрбачанне
Конкурс песні «Інтэрбачанне» — конкурс песні, арганізаваны Міжнароднай арганізацыяй радыёвяшчання і тэлебачання (OIRT) у 1965—1980-х гадах. У конкурсе прымалі ўдзел выканаўцы з краін Еўропы, Цэнтральнай Азіі, Афрыкі, Амерыкі. Сярод пераможцаў конкурсу — Карэл Гот, Лілі Іванова, Эва Піларава, Гелена Вандрачкова, Ала Пугачова, Марыён Рунг, Мікалай Гнацюк і іншыя. У розныя гады на конкурсе ў якасці спецыяльных гасцей выступалі зоркі сусветнай музыкі, такія як Глорыя Гейнар, Петула Кларк і група «Боні М»[1]. Першы і чацвёрты конкурсы сумяшчаліся з міжнародным фестывалем «Злата Прага», другі і трэці — з міжнародным фестывалем «Браціслаўская ліра»[2], пазней чатыры конкурсы праводзіліся ў рамках Міжнароднага фестывалю песні ў Сопаце[3]. У 2008 годзе кампанія «Чырвоны Квадрат» арганізавала ў Сочы конкурс «Пяць зорак. Інтэрбачанне», у якім прынялі ўдзел выканаўцы поп- і рок-музыкі з краін СНД[4][5][6]. ГісторыяПесенны конкурс краін Інтэрбачання (OIRT) Музычны конкурс заснаваны міжнароднай арганізацыяй «Інтэрбачанне», створанай у лютым 1960 года ў рамках Міжнароднай арганізацыі радыёвяшчання і тэлебачання. Інтэрбачанне ўключала ў асноўным дзяржавы сацыялістычнага лагера. Пастаянныя органы Інтэрбачання — Савет Інтэрбачання , Каардынацыйны тэхнічны цэнтр, Цэнтр па каардынацыі праграм — размяшчаліся ў Празе. Першапачаткова ў Інтэрбачанне ўваходзілі СССР, ГДР, Польшча, Венгрыя, Чэхаславакія. Самастойнымі членамі арганізацыі таксама лічыліся Украінская ССР, Эстонская ССР, Латвійская ССР. З 1962 года краіны-члены Інтэрбачання мелі магчымасць непасрэднага абмену тэлевізійнымі праграмамі і вядзення трансляцый. З красавіка 1963 года ўдзельнікамі Інтэрбачання сталі Балгарыя і Румынія. Пазней у Інтэрбачанне ўвайшлі Літоўская ССР, Беларуская ССР, Малдаўская ССР, Куба, Манголія, Фінляндыя, В’етнам, Афганістан. У працы Інтэрбачання таксама прымалі ўдзел тэлевізійныя арганізацыі Югаславіі. Сярод праграм Інтэрбачання пераважалі рэпартажы і трансляцыі спартыўных спаборніцтваў, акрамя таго перадаваліся дзіцячыя, музычныя, забаўляльныя перадачы. У 1965 годзе ў Чэхаславакіі быў заснаваны Міжнародны тэлевізійны конкурс эстраднай песні, які атрымаў назву «Інтэрбачанне — Залаты ключ». У 1965 і 1968 гадах ён сумяшчаўся з міжнародным тэлевізійным фестывалем «Злата Прага», а ў 1966 і 1967 гадах — з міжнародным фестывалем «Браціслаўская ліра», якія праводзіўся ў Браціславе. Вынікі конкурсу вызначала міжнароднае журы таемным галасаваннем прадстаўнікоў краін-удзельніц: артыстам, якія занялі першыя тры месцы, уручаліся залаты, срэбраны і бронзавы ключ. На першым фестывалі ў Празе, у якім 12 чэрвеня 1965 года прымалі ўдзел па два прадстаўнікі ад Венгрыі, ГДР, Польшчы, СССР, Чэхаславакіі і Югаславіі, перамог Карал Гот (Чэхаславакія) з песняй «Tam, kam chodí vítr spát». У далейшым да ўдзелу падключыліся артысты з Балгарыі, Румыніі і Фінляндыі. У 1966 годзе пераможцам другога песеннага фестывалю стала Лілі Іванова (Балгарыя) з песняй «Адажыо», у 1967 годзе «Залаты ключ» атрымала Эва Піларава (Чэхаславакія) з песняй «Rekviem», а ў 1968 годзе ў Карлавых Варах пераможцам зноў стаў Карэл Гот з песняй «Proč ptáci zpívají?». У якасці запрошаных гасцей фестывалю прыцягваліся пераможцы «Еўрабачання»: такія, як Уда Юргенс і Сэндзі Шоу. Пры гэтым фестываль «Інтэрбачанне-1968», у якім удзельнічалі прадстаўнікі як заходняй, так і Усходняй Еўропы, стаў першым у гісторыі трансляваным па тэлебачанні агульнаеўрапейскім песенным конкурсам. Падзеі, звязаныя з «Пражскай вясной», прыпынілі развіццё фестывалю[2], хоць працягвалі праводзіцца публічныя выступленні з удзелам эстрадных выканаўцаў з розных краін. У прыватнасці, у 1971 годзе ў пазаконкурснай праграме фестывалю «Дзячынскі якар» быў арганізаваны гала-канцэрт «Залаты ключ» артыстаў з шасці краін (Чэхаславакію прадстаўляла Эва Піларава) і спецыяльнага госця. У 1977 годзе афіцыйная назва «Інтэрбачанне» атрымаў песенны конкурс, які штогод праводзіўся ў польскім горадзе Сопаце. На фестывалі выступалі і госці, у тым ліку Глорыя Гейнор, Петула Кларк, гурт «Боні М». Як адзначала Марыён Рунг, пераможца ў конкурсе 1980 года, у той час «Інтэрбачанне» было значна больш маштабным фестывалем, чым конкурс песні «Еўрабачанне»[7]. Але яго развіццю зноў перашкодзілі палітычныя падзеі: да лета 1980 года ў Гданьску тысячы рабочых страйкавалі пад кіраўніцтвам руху «Салідарнасць», у наступным годзе польскія ўлады ўвялі ваеннае становішча, і конкурс у Сопаце не праводзіўся. Калі ў 1984 годзе конкурс песні быў адноўлены польскімі ўладамі, ён зноў стаў называцца музычным фестывалем у Сопаце[8]. Пра прызы «Інтэрбачання», якія ўручаліся ў 1980-х гадах, да ліквідацыі міжнароднай арганізацыі, захаваліся адрывістыя звесткі. Напрыклад, у 1983 годзе «Інтэрбачаннем» быў арганізаваны і праведзены конкурс у сямі гарадах, уключаючы Тампэрэ, Маскву, Варшаву, Ростак, Сафію, Прагу (яна прымала ўдзельнікаў двойчы, у тым ліку ў фінальны вечар, якому 20 мая 1984 года была прысвечана тэлеперадача ў СССР). Уладальнкам гран-пры стаў польскі выканаўца Збігнеў Вадэцкі з песняй" Я люблю вяртацца туды, дзе ўжо быў" (Lubie wracac tam gdzie bylem)[9], у ліку лаўрэатаў — Марына Флорэа (Румынія), Маргарыта Гаранава (Балгарыя), Карэл Чарнах (Чэхаславакія), а таксама Джым Мейджын у дуэце з Джоні Колінзам (Вялікабрытанія). У якасці ўладальніка гран-пры «Інтэрбачання», атрыманага ў Празе ў 1989 годзе за песню «Кантраст», згадваецца Весялін Марынаў (Балгарыя). Аднак адсутнічаюць абагульняючыя крыніцы, адназначна адносяцца да ліку пераможцаў «Інтэрбачання» пасля 1980 года ўладальнікаў прызоў гала-канцэртаў, арганізаваных міжнароднай арганізацыяй, такіх, як гала-канцэрты па выніках радыёконкурсу «Восем песень у студыі», на якіх выступалі Збігнеў Вадэцкі і Весялін Марынаў. Інтэрбачанне спыніла сваё існаванне з распадам сацыялістычнага лагера, але з тых часоў неаднаразова ўзнікала ідэя адрадзіць міжнародны песенны фестываль, які ўвасабляўся ў такіх альтэрнатыўных праектах, як конкурс «Новая хваля», які праводзіцца з 2002 года, Crimea Music Fest, які праводзіўся з 2011 па 2012 год, і музычны конкурс фестывалю «Славянскі базар», які праводзіцца з 1992 года[10]. Пяць Зорак. Інтэрбачанне У 2008 годзе кампанія «Чырвоны Квадрат» сумесна з «Першым каналам» правяла конкурс у Сочы[4], надаўшы міжнародны статус усерасійскаму конкурсу маладых выканаўцаў «Пяць зорак». Тры гады Першы канал праводзіў гэты фестываль у Нацыянальным фармаце, і кожны год у аргкамітэт паступалі заяўкі з іншых краін. У чацвёрты раз правілы мерапрыемства перагледзелі, пераназваўшы яго ў «Пяць зорак. Інтэрбачанне» з увядзеннем правіла, што чарговы конкурс павінен праводзіцца ў краіне-пераможцы. Уладальніцай гран-пры стала Тахміна Ніязава з Таджыкістана, якая атрымала таксама прэмію ў намінацыі «Дэбют Інтэрбачання» як самая маладая ўдзельніца[11], получившая также премию в номинации «Дебют Интервидения» как самая молодая участница[11]. Вясной 2009 года ў Душанбэ пабывалі арганізатары конкурсу, якія разам з таджыкскім бокам прынялі рашэнне правесці конкурс у культурна-забаўляльным комплексе «Кохі Борбад». Аднак пазней тэрмін правядзення мерапрыемства быў перанесены са жніўня на кастрычнік[12]. Затым арганізатары «Інтэрбачання» вырашылі прыцягнуць да ўдзелу ў конкурсе краіны-ўдзельніцы Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва, у сувязі з чым было прынята рашэнне пра чарговы перанос тэрмінаў яго правядзення. У кастрычніку 2009 года расійскія арганізатары фестывалю (кампаніі «Чырвоны квадрат» і «Першы канал») афіцыйна апавясцілі таджыкістанскі бок пра «негатоўнасць да правядзення конкурсу ў Душанбэ ў гэтым годзе»[13]. Спроба перазапуску конкурсу У 2009 годзе расійскі прэм’ер-міністр Уладзімір Пуцін прапанаваў перазапуск конкурсу, гэтым разам паміж Расіяй, краінамі Блізкага замежжа, Кітаем і іншымі краінамі Цэнтральнай Азіі, у рамках Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва[14]. У маі 2014 года было абвешчана пра планы адраджэння Міжнароднага конкурсу маладых выканаўцаў «Інтэрбачанне», прызначанага да правядзення на кастрычнік 2014 года ў Сочы[15][16]. Расійскі адборачны тур у выглядзе музычнага конкурсу «Пяць зорак» прайшоў у Ялце ў чэрвені 2014 года. Пераможцам стаў 19-гадовы Аляксандр Іваноў, які выканаў песню Мікалая Наскова «А на меньшее я не согласен»[17]. Аднак восенню 2014 года ва ўстаноўлены тэрмін конкурс у Сочы не адбыўся, як заявіў арганізатар Віктар Дробыш — праз палітычнаю сітуацыю[18]. Затым тэрмін быў перанесены на 2015 год без удакладнення даты[19]. У 2023 годзе на міжнародным культурным форуме ў Санкт-Пецярбургу было абвешчана пра аднаўленне Міжнароднага конкурсу папулярнай песні «Інтэрбачанне»[20][21][22]. Плануецца правядзенне фестывалю ў Маскве з удзелам краін БРІКС[23][24][25] у 2025 годзе. Адпаведны ўказ прэзідэнта Расіі пра правядзенне ў 2025 годзе Міжнароднага музычнага конкурсу ў Маскве і Маскоўскай вобласці размешчаны 3 лютага 2025 года на афіцыйным інтэрнэт-партале прававой інфармацыі. Старшынёй арганізацыйнага камітэта конкурсу прызначаны віцэ-прэм’ер РФ Дзмітрый Чарнышэнка, а кіраўніком назіральнага савета-першы намеснік кіраўніка Адміністрацыі прэзідэнта РФ Сяргей Кірыенка. УдзельнікіАкрамя выканаўцаў з краін-удзельніц Міжнароднай арганізацыі радыёвяшчання і тэлебачання ў конкурсе маглі прымаць удзел і прадстаўнікі заходніх краін (так, удзельнікамі фестывалю «Інтэрбачанне-1968» былі спевакі і спявачкі з Аўстрыі, Бельгіі, Іспаніі, ФРГ і Швейцарыі). З 2008 года разглядаюцца варыянты прыцягнення да ўдзелу ў конкурсе прадстаўнікоў рэспублік былога СССР, краін-членаў Садружнасці Незалежных Дзяржаў, Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва, БРІКС, а таксама іншых краін[26][27][28]. Краіны-удзельніцыУ конкурсе песні Інтэрбачанне першапачаткова прымалі ўдзел краіны-члены OIRT, СЭВ і шэраг іншых краін, якія супрацоўнічалі з гэтымі арганізацыямі[27][29]. Пры спробе адраджэння фестывалю цікавасць да яго праяўлялі краіны, якія ўваходзяць у Садружнасць Незалежных Дзяржаў, Шанхайскую арганізацыю супрацоўніцтва і рэспублікі былога СССР, а таксама Паўднёвая Карэя і Японія[27][29][30][27]. У 1960-я гады, на першым этапе развіцця фестывалю, колькасць краін-удзельніц узрасла ад 6 у 1965 годзе да 14 у 1968 годзе. На другім этапе (1977—1980) колькасць краін-удзельніц вагалася ад 10 да 13. У 2008 годзе ў конкурсе прынялі ўдзел прадстаўнікі 11 краін. Усяго без уліку гала-канцэртаў 1980-х гадоў у розны час у конкурсе прымалі ўдзел 30 краін: Аўстрыя, Азербайджан, Арменія, Беларусь, Бельгія, Балгарыя, Венгрыя, Іспанія, Казахстан, Канада, Кыргызстан, Куба, Латвія, Марока, Малдова, Нідэрланды, Польшча, Партугалія, Румынія, Расія, Таджыкістан, Туркменістан, Украіна, Фінляндыя, Швейцарыя; а таксама Германія (як ГДР, так і ФРГ) і цяпер неіснуючыя краіны: СССР, Чэхаславакія і Югаславія. Крыніцы
|
||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
