Партызанская брыгада «Першамайская»

Партызанская брыгада «Першамайская»
Гады існавання	1943—1944
Краіна	СССР  Беларуская ССР
Падпарадкаванне	Беларускі штаб партызанскага руху
Уваходзіць у	Стаўбцоўскае партызанскае злучэнне
Тып	партызаны
Функцыя	змаганне з акупантамі
Колькасць	627 партызан (10.7.1944)
Дыслакацыя	Карэліцкі, Навагрудскі, Мірскі, Гарадзішчанскі, Навамышскі раёны
Войны	Другая сусветная вайна Вялікая Айчынная вайна
Камандзіры
Вядомыя камандзіры	Н. Г. Кавалёў

Партызанская брыгада «Першамайская» — партызанская брыгада, створаная ў маі 1943. Дзейнічала на акупіраванай тэрыторыі Карэліцкага, Навагрудскага, Мірскага, Гарадзішчанскага, Навамышскага раёнаў. 10 ліпеня 1944 года брыгада (627 партызан, 4 атрады) злучылася з Чырвонай Арміяй.

Брыгада была створана на базе атрадаў «Грозны», І. В. Маркава^[1], «Стралкова»^[2], «Золатава»^[3], «Кастрычнік»^[4]. У снежні 1943 года з брыгады былі вылучаны атрады імя Будзённага^[5], імя Катоўскага, «Грозны» і на іх базе створана партызанская брыгада «25 гадоў БССР», у сакавіку 1944 года на базе атрада імя Суворава была створана партызанская брыгада імя А. В. Суворава. На момант злучэння з Чырвонай Арміяй у склад брыгады ўваходзілі:

• атрад імя 1 мая;
• атрад «Кастрычнік»;
• атрад імя Жданава;
• атрад імя Якуба Коласа.

• Н. Г. Кавалёў

• А. І. Дзееў;
• М. І. Ільініч.

• Б. А. Мічурын;
• П. М. Пярсідскі.

Партызаны ў верасні — кастрычніку 1943 года зрабілі 57 дыверсій, у выніку якіх падарвалі некалькі эшалонаў, знішчылі масты на чыгуначным участку Дварэц — Выгада і каля станцыі Дамашэвічы, 2 масты на рацэ Уша і каля вёскі Вялікія Жухавічы; на чыгуначным участку Баранавічы — Наваельня падарвалі больш за 900 рэек, у чэрвені 1944 года паміж станцыямі Нёман і Яцукі — больш за 570 рэек. Правялі шмат баёў па знішчэнню нямецкіх гарнізонаў, супраць карных экспедыцый. У ліпені 1943 года (з кавалерыйскім атрадам Дз. А. Дзенісенкі) вялі абарончыя баі на правым беразе Нёмана, і (з брыгадай імя Жукава) каля возера Кромань. У кастрычніку 1943 года разбілі нямецкі абоз каля вёскі Юравічы, знішчылі 34 аўтамашыны. У чэрвені 1944 года разам з брыгадай імя Суворава знішчылі нямецкі апорны пункт у вёсцы Купіск.

У 1979 годзе ў вёсцы Ярэмічы Карэліцкага раёна ў гонар брыгады была пастаўлена стэла.

• Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945: Энцыкл. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1990. — 680 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-012-2.