Пётр Мікалаевіч Траццякоў

Пётр Мікалаевіч Траццякоў
Дата нараджэння	30 кастрычніка (12 лістапада) 1909[1][2]
Месца нараджэння	Кастрама, Кастрамская губерня, Расійская імперыя[1]
Дата смерці	12 чэрвеня 1976(1976-06-12)[1][2] (66 гадоў)
Месца смерці	Ленінград, РСФСР, СССР[1]
Месца пахавання	Серафімаўскія могілкі[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	гісторык, археолаг, славіст, этнограф, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	археалогія, ancient archeology[d][3], этнаграфія[3] і славістыка[3]
Месца працы	Інстытут археалогіі РАН[d] ЛДУ Інстытут славяназнаўства Акадэміі навук СССР[d]
Навуковая ступень	доктар гістарычных навук
Альма-матар	Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт
Партыя	КПСС
Член у	Акадэмія навук СССР
Прэміі
Узнагароды

Пётр Мікалаевіч Траццяко́ў^[4][5] (12 лістапада 1909, Кастрама — 12 чэрвеня 1976, Ленінград) — савецкі археолаг-славіст, доктар гістарычных навук (1945^[5]), член-карэспандэнт Акадэміі навук СССР (1958) Лаўрэат Сталінскай прэміі (1952).

П. М. Траццякоў нарадзіўся ў горадзе Кастрама ў сям’і выкладчыка гімназіі. У 1926 годзе скончыў школу і паступіў на факультэт мовы і гісторыі матэрыяльнай культуры Леніградскага ўніверсітэта, які скончыў у 1930 годзе. У снежні 1927 года быў залічаны ў штат Дзяржаўнай акадэміі гісторыі матэрыяльнай культуры на пасаду навукова-тэхнічнага супрацоўніка^[6]. У 1930 годзе прызначаны на пасаду малодшага навуковага супрацоўніка^[6]. У 1934—1946 гадах выкладаў у Леніградскім дзяржаўным універсітэце на гістарычным факультэце. У 1932—1941 гадах старшы навуковы супрацоўнік Інстытута археалогіі АН СССР. У 1940 годзе быў прызначаны намеснікам дырэктара Інстытута гісторыі матэрыяльнай культуры АН СССР^[6]. У час Вялікай Айчыннай вайны з ліпеня 1941 года^[6] П. М. Траццякоў у Чырвонай Арміі. Займаўся прапагандысцкай і выкладчыцкай работай у сістэме Галоўнага Палітычнага ўпраўлення РСЧА, чытаў лекцыі ў Ваенна-палітычнай акадэміі імя У. І. Леніна і на Вышэйшых ваенна-палітычных курсах^[6]. Увосень 1945 года П. М. Траццякоў пасля дэмабілізацыі вярнуўся ў Ленінград на пасады намесніка дырэктара Інстытута гісторыі матэрыяльнай культуры АН СССР і загадчыка Ленінградскім аддзяленнем Інстытута гісторыі матэрыяльнай культуры^[6]. У канцы 1946 года^[6] П. М. Траццякоў пераехаў у Маскву і працаваў у аддзеле навукі Упраўлення агітацыі і прапаганды ЦК КПСС, быў зацверджаны прафесарам Акадэміі грамадскіх навук пры ЦК КПСС па кафедры гісторыі СССР. У 1951—1953 гадах займаў пасаду галоўнага рэдактара часопіса «Вопросы истории». У 1951 годзе П. М. Траццякоў заняў пасаду дырэктара Інстытута славяназнаўства Акадэміі навук СССР і адначасова намесніка акадэміка-сакратара Аддзялення гістарычных навук АН СССР^[6]. З 1959 года П. М. Траццякоў зноў у Ленінградзе. У 1959—1976 гадах займаў пасаду старшага навуковага супрацоўніка Ленінградскага аддзялення інстытута археалогіі, у 1966—1970 гадах — прафесар на кафедры археалогіі гістарычнага факультэта Ленінградскага дзяржаўнага ўніверсітэта.

Памёр П. М. Траццякоў 12 чэрвеня 1976 года. Пахаваны на Серафімаўскіх могілках у Санкт-Пецярбургу.

Аўтар шматлікіх прац (140^[6]), прысвечаных паходжанню і старажытнай гісторыі ўсходніх славян, гісторык Старажытнай Русі і ўзнікнення старажытнарускай народнасці. Рэдактар і сааўтар шэрагу тамоў выданняў «Матэрыялы и даследаванні пра археалогіі СССР», «Нарысы па гісторыі СССР» (т. 1—2, 1956—1958), «Ис­то­рия куль­ту­ры Древ­ней Ру­си» (т. 1—2, 1948—1951). Адзін з рэдактараў выдання «Гісторыя Балгарыі» (М., 1954—1955), першага тома «Гісторыя Польшчы» (М., 1954; 2-е, дадатковае выд.: 1956), першых двух тамоў «Гісторыя Чэхаславакіі» (М., 1956—1959),

• Костромские курганы. — Л., 1931.
• К истории племен Верхнего Поволжья в первом тысячелетии н.э. — М., Л., 1941.
• Памятники древнейшей истории Чувашского Поволжья. — Чебоксары: Чувашгосиздат, 1948.
• Восточнославянские племена: М. -Л.: Изд-во АН СССР, 1948.; 2-е изд.: М., 1953.
• Финно-угры, балты и славяне на Днепре и Волге. — М.; Л., 1966.
• У истоков древнерусской народности. — Л., 1970.
• По следам древних славянских племен / под ред. Б. А. Рыбакова, Э. А. Сымоновича. — Л.: Наука, 1982.

• Из материалов Средневолжской экспедиции // Сообщения ГАИМК. — 1931. — № 3. — С. 13—16.
• Балканская археолого-этнологическая экспедиция. // Известия АН СССР. Серия истории и философии. 1946. Т. 3. № 3.
• Моховское второе городище / П. Н. Третьяков // Краткие сообщения Института археологии. — 1960. — Вып. 81. — С. 43—48.
• Зарубинецкая культура и поднепровские славяне // Советская археология. — 1968. — № 4. — С. 58—68.

• Вяргей В. С. Траццяко́ў Пётр Мікалаевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 524. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Вяргей В. С. Траццяко́ў Пётр Мікалаевіч // Археалогія Беларусі: энцыклапедыя. У 2 т. / [склад. Ю. У. Каласоўскі; рэдкалегія: Т. У. Бялова (гал. рэд.) і інш.]. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя імя П. Броўкі, 2011. — Т. 2: Л—Я. — С. 352. — 464 с. — ISBN 978-985-11-0549-2.
• Третьяко́в Пётр Николаевич // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 191. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)

• Петр Николаевич Третьяков (30.10/11.12.1906, Кострома — 12.06.1976, Ленинград) (руск.) // Інстытут славяназнаўства РАН
• Третьяков Петр Николаевич // Члены-корреспонденты РАН (руск.)
• Третьяков Петр Николаевич // Праект «Отечественные этнографы и антропологи. XX век» (руск.)
• Шмидт Е. А. К 60-летию Петра Николаевича Третьякова // Советская археология. 1969. № 4. (руск.)
• Петр Николаевич Третьяков (Некролог) // Советская археология. 1977. № 1. (руск.)