Рональд Джордж Норыш

Рональд Джордж Норыш
Рональд Джордж Норыш
Дата нараджэння	9 лістапада 1897[…]
Месца нараджэння	Кембрыдж, акруга Кембрыдж[d], Кембрыджшыр, Англія, Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі;
Дата смерці	7 чэрвеня 1978[…] (80 гадоў)
Месца смерці	Кембрыдж, Вялікабрытанія;
Грамадзянства	Вялікабрытанія;
Род дзейнасці	хімік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	хімія
Месца працы	Кембрыджскі ўніверсітэт;
Альма-матар	Эмануэль-каледж[d];
Навуковы кіраўнік	Eric Rideal[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства; Польская акадэмія навук;
Узнагароды	Meldola Medal and Prize[d] (1926) член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (5 ліпеня 1936) Liversidge Award[d] (1957) ганаровы доктар Універсітэта Парыж IV Сарбона[d] (1958) медаль Дэві[d] (1958) Фарадэеўская лекцыя[d] (1965) Бэйкераўская лекцыя[d] (1966) Longstaff Prize[d] (1969) межаль Бейкера Каралеўскага таварыства[d]
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рональд Джордж Рэйфард Норыш (англ.: Ronald George Wreyford Norrish; 9 лістапада 1897, Кембрыдж, Вялікабрытанія — 7 чэрвеня 1978, Кембрыдж, Вялікабрытанія) — брытанскі хімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі ў 1967 годзе^[3]^[4].

Адукацыя і маладыя гады

Норыш нарадзіўся ў Кембрыджы і атрымаў адукацыю ў школе Перс і каледжы Эмануэль у Кембрыджы^[5]. Ён быў вучнем Эрыка Райдэла.

Кар’ера і даследаванні

Норыш быў у палоне пад час Першай сусветнай вайны, а пазней з сумам пракаментаваў, што шмат яго сучаснікаў і патэнцыйных канкурэнтаў у Кембрыджы не выжылі ў вайну. Ваенныя звесткі паказваюць, што другі лейтэнант Каралеўскай артылерыі Норыш прапаў без вестак (трапіў у палон) 21 сакавіка 1918 года. Норыш вярнуўся ў каледж Эмануэль у якасці навуковага супрацоўніка ў 1925 годзе і пазней стаў загадчыкам кафедры фізічнай хіміі ў Кембрыджскім універсітэце. На працягу многіх гадоў кафедра фізічнай хіміі займала левы бок будынка Lensfield Road, а да іншай кафедры «хіміі» (якая ўключала арганічную, тэарэтычную і неарганічную хімію), пад кіраўніцтвам лорда Аляксандра Рабертуса Тода, можна было дабрацца, павярнуўшы направа ля галоўнага ўваходу. Абедзве кафедры мелі асобны адміністрацыйны, тэхнічны і акадэмічны персанал, пакуль яны не аб’ядналіся ў адзін хімічны факультэт пад кіраўніцтвам Джона Мэрыга Томаса ў пачатку 1980-х гадоў. Норыш даследаваў фотахімію, выкарыстоўваючы бесперапынныя крыніцы святла (у тым ліку пасля вайны — пражэктары).

Узнагароды

Норыш быў абраны членам Каралеўскага таварыства ў 1936 годзе. У выніку распрацоўкі флэш-фоталізу Норыш быў ганараваны Нобелеўскай прэміяй па хіміі ў 1967 годзе разам з Манфрэдам Эйгенам і Джорджам Портэрам^[6] за даследаванне надзвычай хуткіх хімічных рэакцый^[5]. Адно з яго дасягненняў — стварэнне рэакцыі Норыша.

У Кембрыджы Норыш кіраваў Разаліндай Франклін, будучай даследчыцай ДНК і калегай Джэймса Уотсана і Фрэнсіса Крыка, і ў іх адносінах быў пэўны канфлікт^[7].