Рэмбэртаў

Рэмбэртаў
Рэмбэртаў
	Rembertów
Тып	Дзяльніца
Інфармацыя
Горад	Варшава
У складзе	1957
Плошча	19,3 км²
Насельніцтва (2024)	24 822
Афіцыйны сайт
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рэмбэртаў^[1] (польск.: Rembertów) — дзяльніца (раён) Варшавы, размешчаная на ўсходзе горада. Адна з 18 дзяльніц Варшавы і самая маланаселенная.

Назва

Назва Рэмбэртаў, верагодна, паходзіць з XV—XVI стагоддзяў, аднак існуе некалькі пазнейшых гіпотэз адносна яе паходжання. Паводле адной з іх, гэтая назва звязаная з трэцім імем апошняга намесніка Каралеўства Польскага — Фёдара Вільгельма Рэмбэрта фон Бэрга.

Гісторыя

У 1866 годзе на лініі Варшаўска-Тэрэспальскай чыгункі з’явілася станцыя Рэмбэртаў. Прыблізна ў 1888 годзе расійскія ўлады пабудавалі там артылерыйскі палігон. Побач з ім пачала фармавацца паселішча Рэмбэртаў. У 1905 годзе Рэмбэртаў складаўся з сямі будынкаў і меў 44 пастаянныя жыхары. Населены пункт уваходзіў у склад гміны Акунеў.

Пасля аднаўлення незалежнасці Польшчы ў казармах, пакінутых расійскай арміяй, былі размешчаныя падраздзяленні Войска Польскага. Падчас польска-савецкай вайны тут знаходзіўся штаб пяхотнай дывізіі генерала Уладзіслава Юнга. У 1921 годзе Рэмбэртаў меў 119 дамоў і 1375 жыхароў. У 1920-я гады тут былі створаны Муніцыйная фабрыка № 2, якая ўваходзіла ў склад Заводаў боепрыпасаў «Паціск», а таксама Эксперыментальны цэнтр падрыхтоўкі пяхоты. У 1924 годзе Рэмбэртаў быў вылучаны са складу гміны Акунеў і далучаны да гміны Вавер, стаўшы яе адміністрацыйным цэнтрам.

1 красавіка 1939 года Рэмбэртаў атрымаў статус горада. На той момант у ім пражывала каля 24 тысяч чалавек. У склад новастворанага горада ўвайшлі паселішчы (былыя вёскі): Магента, Зыгмунтаў, Мокры Луг, Кавенчын і Каралёўка, а таксама паселішча Палігон.

Падчас Другой сусветнай вайны

Падраздзяленні вермахта занялі горад 14 верасня 1939 года.

Падчас нямецкай акупацыі Рэмбэртаў (ням.: Rembertau) уваходзіў у склад III раёна Саюза ўзброенай барацьбы — Арміі Краёвай пад кодавай назвай «Дубы» (польск.: Dęby), што належаў да VII акругі «Аброжа». Сярод буйнейшых партызанскіх акцый варта вылучыць абарону радыёстанцыі Галоўнага камандавання АК і аперацыю «Венец I» — блакаду Варшаўскага чыгуначнага вузла.

У 1940 годзе нямецкія ўлады стварылі на тэрыторыі Рэмбэртава гета для яўрэйскага насельніцтва. 20 жніўня 1942 года жыхароў гета гналі пешшу на чыгуначную станцыю ў Фаляніцы, адкуль іх адправілі ў лагер смерці ў Трэблінцы. Апошніх яўрэяў з так званага «рэшткавага гета» забілі вясной або летам 1943 года.

Акрамя таго, у Рэмбэртаве немцы стварылі чатыры лагеры прымусовай працы, дзе трымалі палякаў, польскіх грамадзян яўрэйскага паходжання і савецкіх ваеннапалонных.

На мяжы 1944 і 1945 гадоў НКУС выкарыстала былы нямецкі лагер працы на тэрыторыі завода «Паціск» для стварэння лагера для салдат Арміі Краёвай і Нацыянальных узброеных сіл.

Пасля 1945 года

У 1945 годзе ў Рэмбэртаве пражывалі каля 13,5 тысячы чалавек. У часы Польскай Народнай Рэспублікі тут знаходзілася база Савецкай арміі, якая забяспечвала транзіт ваенных сіл у Германскую Дэмакратычную Рэспубліку.

У лесе побач з вуліцай Марса размяшчалася сувязная (урадавая) частка Чырвонай арміі — апошняе расійскае вайсковае падраздзяленне, што пакінула тэрыторыю Польшчы 17 верасня 1993 года.

Да 1951 года Рэмбэртаў быў адміністрацыйным цэнтрам вясковай гміны Вавер. У 1957 годзе яго ўключылі ў склад Варшавы як частку раёна Прага-Поўдзень. У 1970 годзе ў Рэмбэртаве пражывалі каля 17 тысяч чалавек.

З 1994 па 2002 год Рэмбэртуў існаваў як асобная гміна Варшава-Рэмбэртаў. Сёння ён з’яўляецца адным з 18 адміністрацыйных раёнаў польскай сталіцы.