Скідалька

Скідалька
Скідалька
Характарыстыка
Даўжыня	28 км
Басейн	450 км²
Вадацёк
Выток
• Каардынаты	53°28′42″ пн. ш. 24°31′00″ у. д.HGЯO
Вусце	Котра
• Каардынаты	53°36′33″ пн. ш. 24°13′02″ у. д.HGЯO
Ухіл ракі	1,4 м/км
Размяшчэнне
Водная сістэма	Котра → Нёман → Балтыйскае мора
Краіна	Беларусь;
Рэгіён	Гродзенская вобласць
Раёны	Мастоўскі раён, Гродзенскі раён
	;
	; выток вусце
	— выток, — вусце

Скі́далька, Скі́даліца, Скідаля́нка, Скі́дзелька^[1], Скідзяліца^[1], Скідзялянка^[1] — рака ў Беларусі, у Мастоўскім і Гродзенскім раёнах Гродзенскай вобласці Беларусі, левы прыток ракі Котра (басейн Нёмана).

Назва

Корань Skid- у літоўскім гідроніме Skid-upys^[2]. Звязана з літоўскім skidyti, skisti «разыходзіцца ў бакі; абтрэпвацца». Далей да індаеўрапейскага *(s)k(h)ed- «расколваць, раскідаць»^[3]. Водныя назвы, утвораныя ад каранёў з падобнай семантыкай, пазначалі або азёры з «ірванай» берагавой лініяй (з мноствам заток, што ўразаюцца ў сушу), або рэкі з цячэннем, якое на адносна абмежаваным участку свайго шляху рэзка мяняе кірунак^[4].

Пашыральнік -el- у назве недалёкай адсюль нёманскай ракі Зецела (Zietela > Дзятлаўка). Назва Зецела другасная, ад яцвяжскай назвы возера *Zeitō^[5]. Пашыральнік -el- таксама ў назве ракі Дрысела на Павоччы (каля Разані), у якой корань той жа, што і ў назве дзвінскай Дрысы.

Гідраграфія

Даўжыня 28 км, 20 км з іх у Мастоўскім раёне^[6]. Плошча вадазбору 450 км². Сярэдні нахіл воднай паверхні 1,4 ‰.

Пачынаецца за 5 км на паўночны ўсход ад вёскі Заполле Мастоўскага раёна, упадае ў Котру за 0,6 км на паўночны захад ад вёскі Некрашы Гродзенскага раёна.

Прытокі: рака Спушанка і меліярацыйныя каналы. Рэчышча на працягу 22,5 км (ад вытоку да вусця ракі Спушанка ў межах горада Скідзель) каналізаванае.

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в БелЭн 2002.
↑ A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 303.
↑ J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 918—919.
↑ В. Н. Топоров. Из индоевропейской этимологии III (1-3) // Исследования по этимологии и семантике. Т. 2: Индоевропейские языки и индоевропеистика. Кн. 1. Москва, 2006. С. 106—107, 119.
↑ А. П. Непокупный. Лингвогеографические связи литовских и белорусских форм названий г. Дятлово и его окрестностей // Балто-славянские исследования. М., 1974. С. 153, 155.
↑ Агульная характарыстыка рачной сеткі Гродзенскай вобласці // Даведнік «Водныя аб’екты Рэспублікі Беларусь» Архівавана 23 верасня 2015. (руск.)

Літаратура

Скі́далька, Скідаліца, Скідалянка // Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — С. 335. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
Скідзелька, Скідзяліца, Скідзялянка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 454. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
Скі́далька // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — С. 520. — 599 с., іл. — 10 000 экз.