Остроглава шарка или остроглава осојница (науч. Vipera ursinii) — широкораспространета змија од семејството на отровниците (Viperidae) од југоисточна Франција, па сè до Кина (Синѓанг). Во Македонија, се среќава во северниот и североисточниот дел на земјата[2]. Засега нема признаени подвидови.[3]
Научен назив
Научното име ursinii го носи во чест на италијанскиот природонаучник Антонио Орзини (1788–1870).[4]
Опис
Возрасните единки се долги во просек 40–50 см, иако се најдени и примероци по 63–80 см.[5] Женките се поголеми од мажјаците. Остроглавата шарка е слична на италијанската (V. aspis) и обичната шарка (V. berus), но има забележителни разлики. Ова е најмала отровница во Европа, со дебело тело, тесна глава и груб изглед. Муцката не е извиена нагоре. На главата има неколку големи лушпи (плочки). На грбот има изразено засртени лушпи во само 19 реда, а меѓу нив честопати се забележува темна кожа. По боја змијата е сива, драп или жолтеникава со темна кривулеста пруга на грбот, обрабена со црно.[6]
Подвидот Vipera ursini rakosiensis е матичен за Унгарија[7] но неговиот таксономски статус е спорен (вид. „Таксономија“)
Заштитен статус
Оваа змија е заведена како ранлив вид на Црвениот список на МСЗП поради уништувањето на живеалиштата предизвикани од промените во земјоделството и климатските промени во планинските подрачја. Игра улога и нивното собирање во трговијата со миленици.[1]
Покрај тоа, остроглавата шарка е заведена во Прилог I од Конвенцијата за меѓународна трговија со загроезени видови како миленици (CITES) , што значи дека на змијата ѝ се заканува изумирање ако не престане трговијата.[8] Прогласена е за строго заштитен вид (Appendix II) на Бернската конвенција.[9]
Таксономија
Единките покажуваат висок степен на генетска разновидност. Во современата стручна литература се среќаваат барем 6 подвида, иако може впрочем да се работи за повеќе видови:
Golay et al. (1993) ги признава првите четири, додека пак Mallow et al. (2003) признава пет и ги наведува V. eriwanensis и V. renardi како исправни видови.[5] Меѓутоа, McDiarmid et al. (1999), а со тоа и Обединетиот таксономски информативен систем (ITIS) сметаат дека се потребни поточни податоци за да може да се одреди бројот на подвидови.
↑ 1,01,1Joger, Ulrich; Crnobrnja Isailovic, Jelka; Vogrin, Milan; Corti, Claudia; Sterijovski, Bogoljub; Westerström, Alexander; Krecsák, László; Pérez Mellado, Valentin; Sá-Sousa, Paulo; Cheylan, Marc; Pleguezuelos, Juan M.; Sindaco, Roberto (2008). „Vipera ursinii“. IUCN Red List. Version 2011.1. International Union for Conservation of Nature. Посетено на 5 July 2011.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
↑Bonaparte, Carlo Luciano. 1835. Iconografia della fauna italica per le quattro classi degli animali vertebrati. Tomo 2. Amfibi. Rome: Salviucci. pages unnumbered. (Pelias Ursinii )
↑ 5,05,1Mallow D, Ludwig D, Nilson G. 2003. True Vipers: Natural History and Toxinology of Old World Vipers. Malabar, Florida: Krieger Publishing Company. 359 pp. ISBN 0-89464-877-2.
↑Arnold EN, Burton JA. 1978. A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. London: Collins. 272 pp. ISBN 0-00-219318-3. (Vipera ursinii, pp. 215-217 + Plate 39 + Map 121.)
.png)
