ਸ਼ਮਾ ਜੈਨ
ਸ਼ਮਾ ਜੈਨ (ਜਨਮ 1959) ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਹੈ, ਜੋ ਜੂਨ 2017 ਤੋਂ ਯੂਨਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਹੈ।[1] ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਪਨਾਮਾ, ਕੋਸਟਾ ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਦੂਤ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ 2008 ਤੋਂ 2011 ਤਕ ਆਈਵਰੀ ਕੋਸਟ, ਲਾਇਬੇਰੀਆ, ਸੀਅਰਾ ਲਿਓਨ ਅਤੇ ਗਿਨੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।[3] ਉਸਨੇ ਰੋਮ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਡਿਪਟੀ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਮਿਸ਼ਨ, ਯੂਐਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਰਮਾਨੈਂਟ ਡੈਲੀਗੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ, ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਯੂਨੇਸਕੋ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆਸ਼ਮਾ ਜੈਨ ਦਾ ਜਨਮ ਜੰਮੂ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜੰਮੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਏ. ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਂਸਲਰ ਦਾ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਫਿਲਾਸਫੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਡਬਲ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਮਿਲੀ।[4] ਉਹ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਯੂਜੀਸੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਸੀ। ਕਰੀਅਰਜੈਨ ਨੇ 1983 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਕੂਟਨੀਤਕ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[5] ਪਨਾਮਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਪਾਲਸੀ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਖੋਜ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਊਂਟਰ ਟੈਰੋਰਿਜ਼ਮ ਡਵੀਜ਼ਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੀ ਸੀ।[6] ਰਾਜਦੂਤ ਜੈਨ ਨੇ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਟੈਂਕ, ਭਾਰਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲੇਟ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[7]  ਜੈਨ ਇਟਲੀ ਦੇ ਰੋਮ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਤਘਰ ਵਿੱਚ ਡਿਪਟੀ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਮਿਸ਼ਨ ਸੀ।[8] ਉਸਨੇ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਯੂਨੈਸਕੋ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਡੈਲੀਗੇਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੈਕਟਰੀ ਅਤੇ 1997 ਤੋਂ 2001 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀ.ਸੀ. ਦੂਤਘਰ, ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚਾਲੇ ਦੁਵੱਲੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਬੰਧਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ।[9] 2003 ਤੋਂ 2005 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਮਨੀਲਾ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਮਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਾਰਗੇ ਡੀ ਅਪੈਅਰਸ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[10] ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੀਤੀ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਸਾਰਕ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸੀ। ਰਾਜਦੂਤ ਜੈਨ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਦੀਆਂ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਜੈਨ ਲਬਾਰੀਆ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 2009 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਭਾਸ਼ਣਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਲੈਟਰਜ਼ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[11] ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਮੈਨੇਜਮੇਂਟ ਐਂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀਜ਼ ਦੇ 2009 ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕਲਾਸ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਪੀਕਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਈਵਰੀ ਕੋਸਟ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤਜੈਨ ਨੂੰ ਅਗਸਤ 2008 ਵਿੱਚ ਲਾਇਬੇਰੀਆ, ਸੀਅਰਾ ਲਿਓਨ ਅਤੇ ਗਿਨੀ ਲਈ ਸਮਕਾਲੀ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਈਵਰੀ ਕੋਸਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਪੱਛਮੀ ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇੜਲੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਨੂੰ 2015 ਤੱਕ 40 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।[12] ਉਸ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਭਾਈਚਾਰੇ (ਈਕੋਵਾਸ) ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਤੇਲ ਤੇ ਗੈਸ, ਸਿੱਖਿਆ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ, ਮਾਈਨਿੰਗ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਆਈਵਰੀ ਕੋਸਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਦੂਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸਮਰੱਥਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਜ਼ੋਰ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਪੂਰੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਿਖਲਾਈ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੇ 700 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ। ਸਾਬਕਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਸ਼ੀ ਥਰੂਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਥਾਈ ਸੀਟ ਲਈ ਲਾਈਬੇਰੀਅਨ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ।[13] ਫਰਵਰੀ 2010 ਵਿੱਚ, ਰਾਜਦੂਤ ਜੈਨ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਅਫੇਅਰਜ਼ ਮੰਤਰੀ ਵਾਇਲਰ ਰਵੀ, ਲਾਇਬੇਰੀਆ ਦੀ ਆਪਣੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਕਾਰ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਿਆ ਜਦੋਂ ਮੋਨਰੋਵੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਡਰਾਈਵਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਿਆ। ਲਾਇਬੇਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਏਲੇਨ ਜਾਨਸਨ ਸਰਲੀਫ ਹਾਦਸੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਅਗਲੇ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਲਈ ਆਇਬਿਜਾਨ, ਆਈਵਰੀ ਕੋਸਟ ਵਿਖੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ।[14] ਆਈਵਰੀਅਨ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸ਼ਮਾ ਜੈਨ ਨੇ ਆਈਵਰੀ ਕੋਸਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜੋ ਮਾਰਚ 2011 ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਆਈਵਰੀਅਨ ਘਰੇਲੂ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ ਸਨ।[15] ਇਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਲੌਰੇਂਟ ਗੈਗਬੋ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।[16] ਕੂਟਨੀਤਕ ਖੇਤਰ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਸੀ, ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਅਤੇ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਰਾਜਦੂਤ ਜੈਨ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਕਈ ਸੌ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਬਿਜਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 2011 ਨੂੰ, ਜੈਨ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਫੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪਿਆ ਜਦੋਂ ਕੋਕੋਡੀ, ਆਬਿਦਜਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਉੱਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਕਿਰਾਏਦਾਰਾਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਫਸੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਗੈਗਬੋ ਦੇ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹਾਤੇ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਗੈਗਬੋ ਅਤੇ ਅਲਾਸੇਨੇ ਆਤਾਰਾ ਦੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਲੜਾਈ ਹੋਈ। ਕਈ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਜਦੂਤ ਜੈਨ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਫੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਬਿਜਾਨ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਫੌਜੀ ਅੱਡੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਲੇਰਾਨਾ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਹਵਾਲੇ
|
Portal di Ensiklopedia Dunia
