ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு

ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு
பெயர்கள்
	ஐயூபிஏசி பெயர் ஆஃபினியம் மூவயோடைடு
இனங்காட்டிகள்
சிஏஎசு எண்	13779-73-2
	InChI InChI=1S/Hf.3HI/h;3*1H/q+3;;;/p-3; Key: VAFXHNPAMHBKMS-UHFFFAOYSA-K;
யேமல் -3D படிமங்கள்	Image
பப்கெம்	161242838 charge error
	SMILES [I-].[I-].[I-].[Hf+3];
பண்புகள்
மூலக்கூறு வாய்பாடு	HfI3
வாய்ப்பாட்டு எடை	559.20 g·mol−1
தோற்றம்	கருப்பு நிறப் படிகங்கள்
உருகுநிலை	சிதைவடையும்
தொடர்புடைய சேர்மங்கள்
ஏனைய எதிர் மின்னயனிகள்	ஆஃபினியம்(III) குளோரைடு; ஆஃபினியம்(III) புரோமைடு
ஏனைய நேர் மின்அயனிகள்	தைட்டானியம்(III) அயோடைடு; சிர்க்கோனியம்(III) அயோடைடு
	மாறுதலாக ஏதும் சொல்லவில்லை என்றால் கொடுக்கப்பட்ட தரவுகள் யாவும்; பொருள்கள் அவைகளின் இயல்பான வெப்ப அழுத்த நிலையில் (25°C, 100kPa) இருக்கும். வார்ப்புரு மேற்கோள்கள்

ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு (Hafnium(III) iodide) என்பது HfI₃ என்ற மூலக்கூற்று வாய்ப்பாட்டால் விவரிக்கப்படும் ஒரு கனிம வேதியியல் சேர்மமாகும். ஆஃபினியமும் அயோடினும் சேர்ந்து கருப்பு நிறத்தில் ஒரு திண்மமாக இது உருவாகிறது.^[2]

தயாரிப்பு

மற்ற குழு 4 மூவாலைடுகள் போலவே, ஆஃப்னியம்(III) அயோடைடைடும் ஆஃபினியம்(IV) அயோடைடை ஆஃபினியம் உலோகத்துடன் சேர்த்து உயர்-வெப்பநிலையில்க ஒடுக்கம் செய்வதன் மூலம் தயாரிக்கலாம். இருப்பினும் முழுமையற்ற வினை மற்றும் அதிகப்படியான உலோகம் போன்ற காரணங்களால் தயாரிக்கப்படும் ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு மாசுபடுவது பெரும்பாலும் நிகழ்கிறது.^[2]

3 Hf I₄ + Hf → 4 Hf I₃

உதாரணமாக அலுமினியம் போன்ற மற்ற உலோகங்களை ஒடுக்கும் முகவராகப் பயன்படுத்தப்படலாம். HfI3.2–3.3 மற்றும் Hf I3.0–3.5 ஆகிய விகிதாச்சாரமற்ற அளவுகளில் ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு சேர்மம் உருவாகிறது.^[3]^[4]

கட்டமைப்பு மற்றும் பிணைப்பு

ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு சேர்மம் சிர்கோனியம்(III) அயோடைடு போன்ற அதே படிக அமைப்பை ஏற்றுக்கொள்கிறது.^[5] மேலும், இதன் கட்டமைப்பு β-TiCl3 அமைப்பைப் போலவே உள்ளது.^[2] Hf³⁺ அயனிகளால் ஆக்கிரமிக்கப்பட்ட எண்முக இடைவெளிகளில் மூன்றில் ஒரு பகுதியை அறுகோண நெருக்கப் பொதிவு அயோடைடு அயனிகளை இவ்வமைப்பு அடிப்படையாகக் கொண்டதாகும்.^[2] இது முகப்-பகிர்வு {HfI6} எண்முகத்தின் இணையான சங்கிலிகளைக் கொண்டுள்ளது.^[5]

ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு d1 உலோக அயனி Hf³⁺ அயனிக்கு எதிர்பார்க்கப்படுவதை விட குறைவான காந்தத் தருணத்தைக் கொண்டுள்ளது. எனவே இது புறக்கணிக்க முடியாத Hf-Hf பிணைப்பைக் குறிக்கிறது.^[2] Hf-Hf பிரிப்பு முதலில் 3.295 Å அளவில் என்று தெரிவிக்கப்பட்டது.^[6] ஆனால் விகிதாச்சாரம் அல்லாத ஆஃபினியம்(III) அயோடைடு பற்றிய ஒரு ஆய்வு குறைந்த சமச்சீர் அமைப்பைக் குறிக்கிறது.^[3]

வினைத்திறன்

குளோரைடு மற்றும் புரோமைடைப் போலவே, ஆஃபினியம்(III) அயோடைடும் தண்ணீரை ஒடுக்கும் சக்தி வாய்ந்த ஓர் ஒடுக்கும் முகவராகும். எனவே ஆஃபினியம்(III) அயோடைடின் நீர் தொடர்பான வேதியியல் எதுவும் குறிப்பிடும்படி இல்லை.^[2]

மேற்கோள்கள்

↑ William M. Haynes, ed. (2013). CRC Handbook of Chemistry and Physics (93rd ed.). CRC Press. p. 4–66. ISBN 978-1466571143.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 ^2.5 Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2nd ed.). Butterworth–Heinemann. p. 965. ISBN 0080379419.
↑ ^3.0 ^3.1 Struss, Arthur W.; Corbett, John D. (1969). "Lower halides of hafnium. Nonstoichiometric hafnium triiodide phase". Inorg. Chem. 8 (2): 227–232. doi:10.1021/ic50072a009.
↑ Clark, R. J. H.; Bradley, D. C.; Thornton, P. (2013). The Chemistry of Titanium, Zirconium and Hafnium Pergamon Texts in Inorganic Chemistry. Elsevier. p. 432. ISBN 978-1-4831-5921-8.
↑ ^5.0 ^5.1 Wells, A. F. (1984). Structural Inorganic Chemistry (5th ed.). Oxford University Press. pp. 418–419. ISBN 978-0-19-965763-6.
↑ Dahl, Lawrence F.; Chiang, Tao-I; Seabaugh, Pyrtle W.; Larsen, Edwin M. (1964). "Structural Studies of Zirconium Trihalides and Hafnium Triiodide". Inorg. Chem. 3 (9): 1236–1242. doi:10.1021/ic50019a008.