Список мовних сімей включає генетично споріднені мовні сім'ї верхнього рівня, а також різні технічні групи.
За версією Ethnologue станом на 2018 рік беззаперечно виділяються 152 родини мов найвищого рівня. У перелік включені усі родини, які або були повністю доведені лінгвістами, або припускаються без суттєвих заперечень. Також включені технічні групи (виділені курсивом): некласифіковані мови , ізольовані мови , штучні мови , жестові мови , змішані мови , креольські мови , піджини . Таким чином таблиця нижче охоплює всі 7 097 живих мов, на яких говорять 6,8 мільярда осіб[ 1] . Ethnologue є однією із головних організацій, що відповідають за присвоєння ISO-кодів для живих мов.
За версією Glottolog станом на 2018 рік виділяється 241 родина верхнього рівня та 188 ізольованих мов. Усього в проєкт внесено 8 475 живих і мертвих мов[ 2] .
Linguist List, які відповідають за присвоєння ISO-кодів для мертвих мов, станом на 2018 рік виділяють 573 мертві мови, які були описані достатньо добре[ 3] .
Основні мовні родини світу. Індіанські та папуаські мови — це умовні категорії, а не лінгвістичні сім'ї.
Повний перелік мовних сімей та груп
Мовна сім'я
Мертвих мов[ 4]
Живих мов[ 5]
Мовців нині[ 5]
Частина світу
Основні країни нинішніх мовців
Австралійська
36
185
38 000
Океанія
Австралія
Австроазійська
2
167
105 000 000
Азія
Бангладеш , Індія , Камбоджа , Китай , Лаос , Малайзія , М'янма , Таїланд , В'єтнам
Австронезійська
24
1 224
324 000 000
Океанія , Азія
Бруней , Вануату , В'єтнам , Волліс і Футуна , Гуам , Індонезія , Камбоджа , Китай , Кірибаті , Мадагаскар , Майотта , Малайзія , Маршалові Острови , Мікронезія , М'янма , Науру , Ніуе , Нова Зеландія , Нова Каледонія , Острови Кука , Палау , Папуа Нова Гвінея , Північні Маріанські Острови , Самоа , Соломонові Острови , Суринам , Східний Тимор , США , Тайвань , Таїланд , Токелау , Тонга , Тувалу , Фіджі , Філіппіни , Французька Полінезія , Чилі
Аймарська
0
3
1 677 000
Південна Америка
Болівія , Перу
Алґська
17
41
134 000
Північна Америка
Канада , США
Амто-мусанська
0
2
520
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Андаманська
9
4
500
Азія
Індія
Арайська
0
6
2 000
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Араванська
1
5
5 760
Південна Америка
Бразилія
Арафундійська
0
3
1 960
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Афразійська
45
366
496 000 000
Азія , Африка
Алжир , Бахрейн , Греція , Еритрея , Ефіопія , Єгипет , Ємен , Ізраїль , Ірак , Іран , Йорданія , Камерун , Кіпр , Кенія , Кувейт , Лівія , Мавританія , Малі , Мальта , Марокко , Нігер , Нігерія , ОАЕ , Оман , Палестина , Саудівська Аравія , Сирія , Сомалі , Судан , Таджикистан , Танзанія , Туніс , Туреччина , Узбекистан , Чад
Барбакойська
3
3
21 840
Південна Америка
Колумбія , Еквадор
Байоно-авбонська
0
2
200
Азія
Індонезія
Бордерська
0
16
17 080
Азія , Океанія
Індонезія , Папуа Нова Гвінея
Бороройська
?
2
1 390
Південна Америка
Бразилія
Ботокудойська
?
1
10
Південна Америка
Бразилія
Вакашська
?
6
793
Північна Америка
Канада , США
Вінтуйська
?
2
2
Північна Америка
США
Вітотойська
?
7
4 440
Південна Америка
Колумбія , Перу
Гуайкурська
?
4
39 440
Південна Америка
Аргентина , Бразилія
Гуахібська
?
5
39 290
Південна Америка
Колумбія
Ґелвінкська
?
12
8 000
Азія
Індонезія
Дравідійська
2
85
228 000 000
Азія
Індія , Непал , Пакистан
Ескімосько-алеутська
1
10
110 400
Північна Америка
Канада , Ґренландія , Росія , США
Еяк-атабаскська
7
41
202 400
Північна Америка
Канада , США
Єле-західноновобританська
?
3
6 550
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Єнісейська
5
2
211
Азія
Росія
Жейська
8
14
56 050
Південна Америка
Бразилія
Жестові мови
?
141
8 790 000
—
—
Замукойська
?
2
5 160
Південна Америка
Парагвай
Запаройська
3
3
90
Південна Америка
Еквадор , Перу
Західнопапуаська
?
23
269 400
Азія
Індонезія
Змішані мови
?
23
761 400
—
Австралія , Вірменія , Китай , Еквадор , Франція , Німеччина , Греція , Гватемала , Гвінея , Ірландія , Мікронезія , Нігер , Норвегія , Філіппіни , Росія , Сербія , ПАР , Іспанія , Швеція , Танзанія , Велика Британія , США
Ізольовані мови
6
77
854 700
—
Болівія , Бразилія , Канада , Чад , Чилі , Колумбія , Еквадор , Гватемала , Гаяна , Індія , Індонезія , Японія , Малі , Мексика , Непал , Нігерія , Пакистан , Папуа Нова Гвінея , Перу , Росія , Іспанія , Танзанія , США , Венесуела
Індоєвропейська
119
444
3 090 000 000
Європа , Азія
Австрія , Австралія , Албанія , Азербайджан , Афганістан , Бангладеш , Бельгія , Білорусь , Боснія і Герцеговина , Бразилія , Болгарія , Ватикан , Велика Британія , Венесуела , Вірменія , Греція , Данія , Джерсі , Ізраїль , Ісландія , Індія , Ірак , Іран , Ірландія , Іспанія , Італія , Канада , Китай , Латвія , Литва , Люксембург , Північна Македонія , Мальдіви , М'янма , Непал , Нідерланди , Німеччина , Норвегія , Оман , Острів Мен , Пакистан , ПАР , Перу , Польща , Португалія , Росія , Румунія , Сербія , Словаччина , Словенія , Суринам , США , Таджикистан , Туреччина , Україна , Фарерські острови , Фіджі , Фінляндія , Франція , Хорватія , Чехія , Чорногорія , Швейцарія , Швеція , Шрі-Ланка
Ірокезька
5
9
16 550
Північна Америка
Канада , США
Йокутська
?
1
50
Північна Америка
США
Кавескарська
?
1
12
Південна Америка
Чилі
Кагуапанська
?
2
14 030
Південна Америка
Перу
Каддойська
1
5
45
Північна Америка
США
Кайова-таноанська
1
5
6 360
Північна Америка
США
Каражська
?
1
3 060
Південна Америка
Бразилія
Карибська
3
29
88 190
Південна Америка
Бразилія , Венесуела , Гаяна , Колумбія , Суринам
Картвельська
1
5
4 123 000
Азія
Грузія , Ізраїль , Туреччина
Катукінська
?
2
10
Південна Америка
Бразилія
Каурська
?
3
900
Азія
Індонезія
Кереська
?
2
10 670
Північна Америка
США
Кечуанська
1
44
7 769 000
Південна Америка
Аргентина , Болівія , Еквадор , Колумбія , Перу
Квомтарійська
?
3
2 850
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Коавільтекська †
6
0
0
Північна Америка
США
Кооська
?
1
0
Північна Америка
США
Корейські
2
2
77 220 000
Азія
Південна Корея , Північна Корея
Креольські мови
4
88
40 224 025
—
—
Кхайська
?
4
143 000
Африка
Ботсвана , Намібія
Кхоейська
?
12
283 500
Африка
Ботсвана , Намібія , ПАР
Лейксплейнська
?
19
9 650
Азія
Індонезія
Ленкська
?
1
0
Північна Америка
Гондурас
Майбратська
?
2
25 000
Азія
Індонезія
Майдуанська
?
3
3
Північна Америка
США
Майпурейська [ 6]
13
52
775 300
Південна Америка
Болівія , Бразилія , Колумбія , Гаяна , Гондурас , Перу , Пуерто-Рико , Суринам , Венесуела
Майраська
?
3
4 385
Азія
Індонезія
Маянська
2
31
4 951 000
Північна Америка
Беліз , Гватемала , Мексика
Мапудунґунська
?
2
258 400
Південна Америка
Чилі
Маскойська
1
6
13 580
Південна Америка
Парагвай
Матакська
1
7
56 060
Південна Америка
Аргентина , Болівія , Парагвай
Махакалійська
?
2
1 270
Південна Америка
Бразилія
Місумальпанська
2
4
152 050
Північна Америка
Нікарагуа
Міхе-сокська
1
17
163 700
Північна Америка
Мексика
Монгол-лангамська
?
3
1 970
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Монгольська
?
13
7 159 000
Азія
Афганістан , Китай , Монголія , Росія
Мосетенська
?
1
7 300
Південна Америка
Болівія
Муранська
?
1
390
Південна Америка
Бразилія
Мускозька
1
6
15 200
Північна Америка
США
Мяо-яо
?
38
9 345 400
Азія
Китай , Лаос , В'єтнам
Намбікварська
?
6
1 065
Південна Америка
Бразилія
Некласифіковані мови
64
45
355 450
—
Афганістан , Австралія , Бразилія , Камерун , ЦАР , Чад , Китай , Колумбія , Ефіопія , Гаїті , Індія , Індонезія , Нікарагуа , Нігерія , Папуа Нова Гвінея , Перу , ПАР , Іспанія , Велика Британія , Венесуела , В'єтнам
Нижньомамберамська
?
2
800
Азія
Індонезія
Нігеро-кордофанська
15
1527
511 000 000
Африка
Ангола , Бенін , Ботсвана , Буркіна-Фасо , Бурунді , Габон , Гамбія , Гана , Гвінея , Гвінея-Бісау , Демократична Республіка Конго , Екваторіальна Гвінея , Камерун , Кенія , Комори , Конґо , Кот-д'Івуар , Куба , Лесото , Ліберія , Малаві , Малі , Майотта , Мозамбік , Намібія , Нігер , Нігерія , ПАР , Південний Судан , Руанда , Свазіленд , Сенегал , С'єрра-Леоне , Сомалі , Судан , Танзанія , Того , Уганда , Замбія , Зімбабве , ЦАР , Чад
Ніло-сахарська
8
200
53 341 000
Африка
Алжир , Бенін , ЦАР , Чад , Демократична Республіка Конго , Єгипет , Еритрея , Ефіопія , Кенія , Малі , Нігер , Нігерія , Південний Судан , Судан , Танзанія , Уганда
Німборська
?
5
8 500
Азія
Індонезія
Отомангейська
3
177
1 715 000
Північна Америка
Мексика , Нікарагуа
Паезька
?
4
81 000
Південна Америка
Колумбія
Палайніхська
?
2
10
Північна Америка
США
Панойська
8
21
38 230
Південна Америка
Болівія , Бразилія , Перу
Пауваська
?
5
3 700
Азія , Океанія
Індонезія , Папуа Нова Гвінея
Піавська
?
2
2 600
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Південнобуґенвільська
?
4
10 020
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Південноцентральнопапуаська
?
22
16 300
Океанія
Індонезія , Папуа Нова Гвінея
Північнобуґенвільська [ 7]
?
9
68 700
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Північнокавказька [ 8]
?
33
6 644 000
Азія
Азербайджан , Грузія , Росія
Піджини
4
13
113 000
—
Австралія , Індія , Індонезія , Ліберія , Науру , Нігерія , Папуа Нова Гвінея , ПАР , Суринам , США , Замбія
Помоанська
?
6
47
Північна Америка
США
Пуйнавська
?
7
6 110
Південна Америка
Бразилія , Колумбія
Раму-нижньосепікська
?
32
66 180
Південна Америка
Папуа Нова Гвінея
Салівська
?
3
16 200
Південна Америка
Колумбія , Венесуела
Салішська
4
25
1 655
Північна Америка
Канада , США
Сахаптінська
?
5
225
Північна Америка
США
Сеназька
?
2
2 960
Азія , Океанія
Індонезія , Папуа Нова Гвінея
Сепікська
?
55
165 900
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Сино-тибетська
13
453
1 370 000 000
Азія
Бангладеш , Бутан , В'єтнам , Індія , Киргизстан , Китай , Лаос , М'янма , Непал , Пакистан , Таїланд
Сіуанська
7
14
10 260
Північна Америка
Канада , США
Скойська
?
8
5 855
Азія , Океанія
Індонезія , Папуа Нова Гвінея
Сомагайська
?
2
2 200
Азія
Індонезія
Східнобердгедсько-сантанійська
?
8
71 730
Азія
Індонезія
Східноновобританська
?
6
13 800
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Східнотрансфлайська
?
4
6 760
Океанія
Австралія , Папуа Нова Гвінея
Тай-кадайська
2
90
81 302 000
Азія
Китай , Індія , Лаос , М'янма , Таїланд , В'єтнам
Таканська
?
6
2 982
Південна Америка
Болівія
Тараскська
?
2
235 000
Північна Америка
Мексика
Текілсталтекська
?
2
3 480
Північна Америка
Мексика
Тініґуанська
?
1
1
Південна Америка
Колумбія
Тор-квербська
?
24
16 190
Азія
Індонезія
Торрічеллійська
?
57
113 500
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Тотонакська
?
12
282 120
Північна Америка
Мексика
Трансновогвінейська
3
479
3 555 000
Океанія , Азія
Індонезія , Папуа Нова Гвінея , Східний Тимор
Туканська
?
23
35 570
Південна Америка
Бразилія , Еквадор , Колумбія , Перу
Тунґуська
?
11
54 452
Азія
Китай , Росія
Тупійська
15
66
6 258 000
Південна Америка
Болівія , Бразилія , Парагвай , Перу , Французька Гвіана
Тууська
?
2
2 500
Африка
Ботсвана , ПАР
Тюркська
?
39
179 000 000
Азія
Азербайджан , Афганістан , Грузія , Іран , Казахстан , Киргизстан , Китай , Литва , Молдова , Росія , Туреччина , Туркменістан , Узбекистан , Україна
Уавська
?
4
14 670
Північна Америка
Мексика
Уральська
7
37
20 664 000
Європа
Естонія , Латвія , Норвегія , Росія , Угорщина , Фінляндія , Швеція
Утійська [ 9]
?
8
19
Північна Америка
США
Фаська
?
2
2 840
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Хайдська
?
2
13
Північна Америка
Канада
Харакмбутська
?
2
2 220
Південна Америка
Перу
Хіварська
?
4
113 840
Південна Америка
Еквадор , Перу
Хікакська
?
1
350
Північна Америка
Гондурас
Хурито-урартська †
2
0
0
Азія
Ірак , Іран , Сирія , Туреччина
Центральносоломонова
?
4
14 810
Океанія
Соломонові Острови
Цимшианська
?
3
1 360
Північна Америка
Канада
Чапакурська
1
4
2 781
Південна Америка
Болівія , Бразилія
Чибчська
1
20
303 140
Північна Америка
Гондурас , Колумбія , Коста-Рика , Нікарагуа , Панама
Чимакуанська
2
1
0
Північна Америка
США
Чинокайська
?
2
0
Північна Америка
США
Чипая-уруйська
?
2
1 800
Південна Америка
Болівія
Чокойська
5
7
114 400
Південна Америка
Колумбія , Панама
Чонська
?
1
0
Південна Америка
Аргентина
Чукотсько-камчатська
?
5
6 875
Азія
Росія
Чумашська
7
6
0
Північна Америка
США
Штучні мови
?
1
1 000
Європа
Польща
Юатська
?
6
7 700
Океанія
Папуа Нова Гвінея
Юкагірська
2
2
740
Азія
Росія
Юкійська
?
2
0
Північна Америка
США
Юма-кочимська
?
9
2 255
Північна Америка
Мексика , США
Юто-ацтекська
6
58
1 925 000
Північна Америка
Сальвадор , Мексика , США
Ябутійська
?
2
2
Південна Америка
Бразилія
Яґанська
1
1
5 300
Південна Америка
Перу
Яномамська
?
5
27 160
Південна Америка
Бразилія , Венесуела
Японська
1
12
129 210 000
Азія
Японія
Див. також
Посилання
Примітки