Іранская аперацыя
Іранская аперацыя — сумесная англа-савецкая аперацыя Другой сусветнай вайны па акупацыі Ірана пад кодавым найменнем «Аперацыя „Згода“» (англ.: Operation Countenance) праводзілася з 25 жніўня 1941 года па 17 верасня 1941 года. Яе мэтай з'яўлялася абарона іранскіх нафтавых радовішчаў ад магчымага захопу іх войскамі Германіі і іх саюзнікамі, а таксама абарона транспартнага калідора (паўднёвы калідор), па якім саюзнікамі ажыццяўляліся пастаўкі па ленд-лізу для Савецкага Саюза. Гэтыя дзеянні былі прадпрыняты ў сілу таго, што, паводле ацэнак палітычнага кіраўніцтва як Вялікабрытаніі, так і СССР, існавала прамая пагроза ўцягвання Ірана ў Другую сусветную вайну на боку Германіі[1]. Падчас Другой сусветнай вайны шах Ірана Рэза Пехлеві адмовіў Вялікабрытаніі і Савецкаму Саюзу ў іх просьбе размясціць свае войскі ў Іране. Матывуючы свой удзел у гэтай ваеннай аперацыі супраць Ірана, савецкі ўрад спасылаўся на пункты 5 і 6 дзеючага на той момант Дагавора паміж Савецкай Расіяй і Іранам ад 1921 года, якімі прадугледжвалася, што, у выпадку ўзнікнення пагрозы сваім паўднёвым межам Савецкі Саюз мае права ўвесці войскі на тэрыторыю Ірана. Падчас аперацыі ўзброеныя сілы саюзнікаў уварваліся ў Іран, зрынулі шаха Рэзу Пехлеві і ўсталявалі кантроль над чыгункамі і нафтавымі радовішчамі Ірана. Пры гэтым войскі Вялікабрытаніі акупавалі паўднёвы Іран, а СССР - паўночны. Гл. таксамаЗноскіСпасылкі
|
Portal di Ensiklopedia Dunia