Алесь Траяноўскі

Алесь (Аляксандр Пятровіч) Траяно́ўскі^[2] (22 верасня 1925, х. Уздымач, Слуцкі раён, Мінская вобласць — 18 сакавіка 2005, Мінск, Беларусь) — беларускі пісьменнік, перакладчык, крытык, публіцыст.

Нарадзіўся ў сям’і лесніка Пятра Іванавіча Траяноўскага. У час Вялікай Айчыннай вайны з верасня 1942 па ліпень 1944 года — партызан брыгады імя Чапаева, з ліпеня 1944 года — на 3-м Беларускім і 3-м Украінскім франтах, быў цяжка паранены. Пасля дэмабілізацыі (1946) працаваў на розных пасадах у Мінску. Скончыў Маскоўскі гісторыка-архіўны інстытут (1959). У 1955—1962 гадах літаратурны супрацоўнік шматтыражнай газеты «Западная трасса» (Беларускае ўпраўленне грамадзянскай авіяцыі). У 1962—1982 гадах — літаратурны супрацоўнік, загадчык аддзела літаратуры і мастацтва газеты «Звязда», у 1983—1986 гадах — намеснік галоўнага рэдактара часопіса «Мастацтва Беларусі». Член СП СССР (з 1990).

Памёр 18 сакавіка 2005 года ў плябані Чырвонага касцёла ў Мінску^[3]. Пахаваны на Кальварыйскіх могілках^[4].

Дэбютаваў артыкуламі на літаратуразнаўчыя тэмы у 1957 годзе ў перыядычным друку. Працуе ў галіне мастацкага перакладу з 1960 года. Перакладае з верхнялужыцкай, ніжнялужыцкай, кашубскай, польскай і ўкраінскай моў. Адзін з укладальнікаў і перакладчыкаў, аўтар прадмовы і каментарыяў да анталогіі паэзіі лужыцкіх сербаў «Там, дзе Шпрэвя шуміць» 1969). У яго перакладах на беларускую мову выйшлі анталогія кашубскай паэзіі «За даляглядам край Сталемаў» (1980), аповесць Ю. Брэзана «Чорны млын» (1984). Пераклаў шэраг твораў І. Франка, П. Тычыны, Я. Барта-Цішынскага, Ю. Брэзана, К. Лоранца, А. Лаймінг і інш.

Узнагароджаны медалямі.

• Саламевіч І. У. Траяно́ўскі Алесь (Аляксандр Пятровіч) // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 525. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Траяноўскі Алесь // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.
• Траяноўскі Алесь // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995.
• Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1987. — Т. 5. Скамарохі — Яшчур. — С. 274. — 703 с. — 10 000 экз.

• Трояновский Александр Петрович у праекце выдавецкага дома «Беларусь сегодня» і Нацыянальнага архіва Беларусі «Партизаны Беларуси» (руск.)
• Анатолій Жук Алесь Траяноўскі // Наследие слуцкого края