Анатоль Аляксандравіч Смародзінцаў

Анатоль Аляксандравіч Смародзінцаў
Анатоль Аляксандравіч Смародзінцаў
	руск.: Анатолий Александрович Смородинцев
Дата нараджэння	6 (19) красавіка 1901
Месца нараджэння	Аскіна[d], Бірскі павет[d], Уфімская губерня[d], Расійская імперыя;
Дата смерці	6 жніўня 1986 (85 гадоў)
Месца смерці	Ленінград, РСФСР, СССР;
Месца пахавання	Багаслоўскія могілкі;
Грамадзянства	Расійская імперыя; СССР;
Род дзейнасці	навуковец, вірусолаг
Навуковая сфера	вірусалогія, бактэрыялогія і імуналогія
Месца працы	Томскі бактэрыялагічны інстытут[d]; НДІ акушэрства і гінекалогіі[d]; Інстытут эксперыментальнай медыцыны[d]; Навукова-даследчы інстытут грыпу імя А. А. Смародзінцава[d]; Saint Petersburg Pasteur Institute[d];
Навуковая ступень	доктар біялагічных навук
Навуковае званне	прафесар;
Альма-матар	ТДУ (1923);
Член у	Акадэмія медыцынскіх навук СССР;
Прэміі
Узнагароды	;

Анатоль Аляксандравіч Смаро́дзінцаў^[3] (руск.: Анатолий Александрович Смородинцев; 19 красавіка 1901 — 6 жніўня 1986) — савецкі вучоны, вірусолаг, бактэрыёлаг, імунолаг, доктар біялагічных навук, прафесар (1935^[4]), акадэмік Акадэміі медыцынскіх навук СССР (1966, член-карэспандэнт з 1945 года).

Біяграфія

Нарадзіўся ў сяле Аскіна Бірскага павета Уфімскай губерні. У 1918 годзе скончыў рэальнае вучылішча ў Бірску^[4]. Пераехаў у Томск. У 1923 годзе скончыў медыцынскі факультэт Томскага ўніверсітэта і працаваў асістэнтам у Томскім бактэрыялагічным інстытуце. У 1923 годзе быў прызваны ў Чырвоную Армію і служыў урачом на Туркестанскім фронце. Пасля дэмабілізацыі з 1926 года працаваў у Навукова-даследчым інстытуце акушэрства і гінекалогіі імя Д. А. Ота і Інстытуце эксперыментальнай медыцыны ў Ленінградзе. У 1933—1937 гадах займаў пасаду загадчыка аддзела бактэрыялогіі Інстытута эпідэміялогіі і мікрабіялогіі імя Пастэра^[5]. У 1938 годзе арганізаваў і да 1946 года кіраваў аддзелам вірусаў Усесаюзнага інстытута эксперыментальнай медыцыны ў Маскве^[5]. У час Вялікай Айчыннай вайны інстытут быў эвакуіраваны ў Томск, і ў 1941—1942 гадах А. А. Смародзінцаў адначасова з працай ў ім займаў пасаду галоўнага бактэрыёлага Томскага гарадскога аддзела аховы здароўя^[5]. У 1946—1967 гадах загадчык аддзела вірусалогіі ў Інстытуце эксперыментальнай медыцыны ў Ленінградзе, у 1967—1972 гадах дырэктар Усесаюзнага навукова-даследчага інстытута грыпу Міністэрства аховы здароўя СССР, у 1972—1975 гадах — загадчык аддзела спецыфічнай прафілактыкі грыпу і вострых рэспіраторных захворванняў. З 1975 гадах загадваў аддзелам вірусалогіі ў Інстытуце эксперыментальнай медыцыны Акадэміі медыцынскіх навук СССР.

Навуковая і грамадская дзейнасць

Аўтар і сааўтар больш за 600 навуковых прац, у тым ліку 12 манаграфій^[5], прысвечаных супрацьвіруснаму імунітэту, клешчавога энцэфаліту, гемарагічнага нефразанефрыту, поліяміэліту, адзёру, эпідэмічнаму паратыту, грыпу, метадам спецыфічнай прафілактыцы вірусных інфекцый. Пад кіраўніцтвам А. А. Смародзінцава створаны забітая вакцына супраць клешчавога энцэфаліту і жывыя вакцыны супраць эпідэмічнага паратыту, адзёру, поліяміэліту, грыпу. Ён абгрунтаваў прынцыпы лячэбна-прафілактычнага выкарыстання рымантадзіну пры грыпе^[5].

Быў экспертам Сусветнай арганізацыі аховы здароўя па вірусных інфекцыях, членам праўленняў Усесаюзнага і Усерасійскага і старшынёй Ленінградскага таварыстваў эпідэміёлагаў, мікрабіёлагаў і інфекцыяністаў, рэдактарам рэдакцыйнага аддзела «Вірусалогія» Вялікай медыцынскай энцыклапедыі, членам рэдакцыйных калегій часопісаў «Вопросы вирусологии», «Иммуноглогия» і «Bolletino dell Instituto sieroterapico milanese» (Італія)^[5].

Узнагароды і ганаровыя званні

Ганаровы член Таварыства мікрабіёлагаў ЗША (1945), Нью-Ёркскай акадэміі навук (1956), Чэхаславацкага навукова-медыцынскага таварыства імя Я. Пуркіне (1958), Каралеўскага медыцынскага таварыства Вялікабрытаніі (1966) і іншых медыцынскіх таварыстваў^[5].

Лаўрэат Сталінскай прэміі 1-й ступені (1941) і Ленінскай прэміі (1963). Узнагароджаны двума ордэнамі Леніна, ордэнам Дружбы народаў, ордэнам «Знак Пашаны» і шэрагам медалёў.

Зноскі

↑ Смородинцев Анатолий Александрович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^а ^б ^в Левина Е. С. Первые вирусологи и медицинская вирусология в СССР 1930-х гг, The first virologists and the medical virology in the USSR, 1930th // Историко-биологические исследования — 2010. — Т. 2, вып. 1. — С. 10–50. — ISSN 2076-8176; 2500-1221
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126725109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q133193113"></a>
↑ БелЭн 2002.
↑ ^а ^б Смородинцев Анатолий Александрович (19.04.1901 — 06.08.1986) // Санкт-Петербургский НИИ эпидемиологии и микробиологии имени Пастера (руск.)
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё Большая Медицинская Энциклопедия (БМЭ), под редакцией Петровского Б. В., 3-е издание. — Т. 23.

Літаратура

Смаро́дзінцаў Анатоль Аляксандравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 51. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Баландин И. Г. СМОРОДИНЦЕВ Анатолий Александрович // Большая Медицинская Энциклопедия (БМЭ), под редакцией Петровского Б. В., 3-е издание. — Т. 23. (руск.)
Сморо́динцев Анатолий Александрович // Т. 23. Сафлор — Соан. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 626. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)