Арфаэпічны слоўнік беларускай мовы

Арфаэпічны слоўнік беларускай мовы
Вокладка «Арфаэпічнага слоўніка беларускай мовы»
Аўтар	В.П. Русак, Ю.С. Гецэвіч, С.І. Лысы, В.А. Мандзік
Жанр	акадэмічны слоўнік
Мова арыгінала	беларуская
Выдавецтва	Беларуская навука
Выпуск	2017
Старонак	757
ISBN	978-985-08-2128-7

«Арфаэпі́чны сло́ўнік белару́скай мо́вы» — першы поўны акадэмічны слоўнік беларускай мовы, які фіксуе правілы літаратурнага вымаўлення. Выдадзены ў 2017 годзе. У аснову рэестра арфаэпічнага даведніка, які складае больш за 117 тыс. слоў, пакладзены рэестр «Слоўніка беларускай мовы», выдадзенага пад навуковай рэдакцыяй А. А. Лукашанца і В. П. Русак (Беларуская навука, 2012).

Комплекснае прадстаўленне сістэмы арфаэпічных норм сучаснай літаратурнай беларускай мовы падрыхтавана спецыялістамі двух інстытутаў Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі — Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа і Аб’яднанага інстытута праблем інфарматыкі.

Слоўнік дае чытачу неабходныя звесткі пра вымаўленне праз падачу поўнай транскрыпцыі слоў. У транскрыпцыях пададзены як асноўныя, так і пабочныя націскі. Некаторыя словы пададзены з варыятыўным вымаўленнем.

ры́льца [ры́л'ца] ры́мар [ры́мар] рыма́рня [рыма́рн'а] ры́марскі [ры́марск'і] ры́марства [ры́марства] рыме́йк [рым'э́йк] // [рымэ́йк] рыме́йкер [рым'э́йк'эр] // [рымэ́йк'эр] ры̀мска-каталі́цкі [ры̀мскакатал'і́цк'і] ры́мскі [ры́мск'і]

У якасці арфаэпічных норм у слоўніку ў першую чаргу замацаваны тыя варыянты вымаўлення, якія адпавядаюць традыцыям і тэндэнцыям развіцця сучаснай беларускай літаратурнай мовы.

Пры складанні слоўніка выкарыстоўваліся распрацаваныя С. І. Лысым і Ю. С. Гецэвічам алгарытмы канвертавання электроннага арфаграфічнага запісу беларускіх слоў у фанетычную транскрыпцыю.

У студзені 2018 года праца па стварэнні слоўніка была ўключана ў Топ-10 вынікаў дзейнасці навукоўцаў НАН Беларусі ў вобласці фундаментальных і прыкладных даследаванняў за 2017 год. Узнагарода была прысуджана калектыву аўтараў з наступнай фармулёўкай: «За распрацоўку метадалогіі канвертавання электроннага арфаграфічнага запісу беларускіх слоў у фанетычную транскрыпцыю і стварэнне першага поўнага беларускага лінгвістычнага даведніка»^[1][2].

• Беларуская фанетыка
• Беларуская фаналогія

• Арфаэпічны слоўнік беларускай мовы / уклад.: В. П. Русак, Ю. С. Гецэвіч, С. І. Лысы, В. А. Мандзік; рэдкал.: В. П. Русак, Ю. С. Гецэвіч, С. І. Лысы. — Мінск: Беларуская навука, 2017. — 757 с. — ISBN 978-985-08-2128-7.
• С.І. Лысы, Ю.С. Гецэвіч. Генерацыя нацыянальнай транскрыпцыі тэкстаў на беларускай мове (бел.) // Інфарматыка. — 2017. — № 54. — С. 84—92.
• В.П. Русак, В.А. Мандзік, Ю.С. Гецэвіч, С.І. Лысы. Першы даведнік па культуры беларускага вымаўлення (бел.) // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Серыя гуманітарных навук. — 2019. — Т. 64. — № 1. — С. 69—80.

• Сяргей Дубовік. Моўная сінергія  (бел.). Сайт газеты «Навука» (19 лютага 2018). Праверана 29 мая 2020.
• Алена Ермаловіч. Эпічная праца на ніве арфаэпіі  (бел.). Сайт газеты «Навука» (7 жніўня 2017). Праверана 29 мая 2020.
• Настасся Роўда. Захоўвайце спасылку — сайт, які спросціць жыццё ўсім беларускамоўным  (бел.). Сайт «Наша Ніва» (30 ліпеня 2017). Праверана 7 чэрвеня 2020.
• Настасся Роўда. Што адбываецца з беларускай мовай — папулярна расказваем пра першы арфаэпічны слоўнік  (бел.). Сайт «Наша Ніва» (29 ліпеня 2017). Праверана 29 мая 2020.
• Юрый Чарнякевіч. Камп’ютар, які ведае дзеканне з аканнем  (бел.)(недаступная спасылка). Сайт газеты «Культура» (2 лютага 2018). Архівавана з першакрыніцы 15 жніўня 2020. Праверана 7 чэрвеня 2020.
• Тэст. Праверце, ці правільна вы вымаўляеце па-беларуску  (бел.)(недаступная спасылка). Сайт «TUT.BY» (20 снежня 2017). Архівавана з першакрыніцы 19 студзеня 2021. Праверана 29 мая 2020.