Вільгельм Фільхнер

Вільгельм Фільхнер
Вільгельм Фільхнер
	ням.: Wilhelm Filchner
Род дзейнасці	падарожнік, пісьменнік, ; даследчык
Дата нараджэння	13 верасня 1877
Месца нараджэння	Мюнхен, Германская імперыя
Дата смерці	7 мая 1957 (79 гадоў)
Месца смерці	Цюрых, Швейцарыя
Грамадзянства	Германія;
Альма-матар	Пруская ваенная акадэмія[d];
Член у	Леапальдзіна;
Бітвы/войны	Першая сусветная вайна;
Узнагароды і прэміі	медаль Каруса[d] (1938) медаль Карла Рытэра[d] (1908) honorary golden medal of the state capital Munich[d]
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вільгельм Фі́льхнер (ням.: Wilhelm Filchner; 13 верасня 1877, Мюнхен — 7 мая 1957, Цюрых) — нямецкі падарожнік і пісьменнік, даследчык Цэнтральнай Азіі, арктычных і антарктычных абласцей.

Біяграфія

У 1900 годзе конна пераадолеў Памір.

У 1903—1905 гадах, сумесна з Альбертам Тафелем, ажыццявіў экспедыцыю ў Заходні Кітай, даследаваўшы раён ад Сініна да Тыбета.

У 1910 годзе працаваў на Шпіцбергене.

У 1911—1912 гадах узначаліў 2-ю Германскую Паўднёвапалярную экспедыцыю, якая адплыла на караблі «Дойчланд» да Антарктыды. У шэльфавых водах Антарктыкі адкрыў і даследаваў Зямлю Прынца Луітпольда, дзе выяўленая ім гіганцкая ледзяная даліна памерам у 500 000 кв. км названа ў 1912 годзе ў яго гонар — Шэльфавы ледавік Фільхнера.

У 1926—1928 гадах Фільхнер ажыццявіў новыя экспедыцыі ў Цэнтральную Азію, падчас якіх ён паміж Тарымскай катлавінай і Кашмірам, а таксама ў раёнах паміж Сінінам, балотамі Цайдама і Тыбетам (у 1934—1938^[2] гг.) правёў электрамагнітныя і метэаралагічныя даследаванні. Выконваючы падобныя ж навуковыя працы, у перадваенныя гады (1939—1940^[2]) Фільхнер выязджаў таксама ў Непал.

Падчас Другой сусветнай вайны даследчык быў інтэрнаваны англічанамі ў Індыю, адкуль вярнуўся ў Еўропу ў 1951 годзе.

У гонар В. Фільхнера названыя шэльфавы ледавік, горы і мыс у Антарктыдзе, скалы каля вострава Паўднёвая Георгія^[2].

Бібліяграфія

1903 — «Скачка праз Памір» (ням.: Ein Ritt über den Pamir)
1906—1914 — «Навуковыя вынікі экспедыцыі Фільхнера ў Кітай і Тыбет 1903—1905», 2 тамы
1922 — «Да шостай часткі свету» (ням.: Zum sechsten Erdteil. Die zweite deutsche Südpolar-Expedition.)
1929 — раман «Ом мані падмэ хум» (ням.: Om mani padme hum)
1940 — «Бісміла! Ад Хуанхэ да Інда» (ням.: Bismillah! – Vom Huang-ho zum Indus)
1950 — аўтабіяграфія «Жыццё даследчыка» (ням.: Ein Forscherleben)

Зноскі

↑ Цяпер Германія
↑ ^а ^б ^в Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 399. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (Т. 16).

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 399. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (Т. 16).

Спасылкі

[1] Цяпер Германія

[bel-2] а ^б ^в Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 399. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (Т. 16).

[1]

[2]