Рускія княствы

Гістарычная дзяржава
Рускія княствы
Мова(ы)	старажытнаруская мова, старажытнарускі ізвод царкоўнаславянскай мовы[d] і старабеларуская мова
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рускія княствы (1130—1230 гг.) — шэраг дробных дзяржаў, узнікшых пасля распаду Кіеўскай Русі. Існавалі з моманту феадальнай разробленасці да мангольскага нашэсця.

Працэс пачаўся з адасаблення Полацкай (пазней з яе складу выйшлі Менскае, Друцкае, Віцебскае княствы), Галіцкай (разам з Валынскай зямлёй утварыла Галіцка-Валынскае княства), Чарнігаўскай, Мурама-Разанскай зямель. У наступны перыяд вылучыліся Гарадзенскае, Тураўскае, Пераяслаўскае, Смаленскае, Суздальскае, Растоўскае і іншыя княствы. Асаблівае месца сярод усіх заняла Наўгародская зямля, якая ператварылася ў баярскую рэспубліку. Да сярэдзіны XII стагоддзя Кіеўская Русь фактычна падзялілася на 13 (па іншых ацэнках ад 15^[1] да 18^[2]) княстваў.

Будучы ў палітычным дачыненні часам крызісу старажытнарускай дзяржаўнасці, гэтая эпоха характарызуецца ў той жа час эканамічным і культурным уздымам зямель-княжанняў. Галоўнай перашкодай на шляху адасаблення зямель былі перадзелы сталоў і воласцяў.

• Назаренко, А. В. Россия. История. Русские земли и княжества в 1130–1230-х гг. // Большая российская энциклопедия, 2 октября 2023.