Сабалі (Бярозаўскі раён)

Вёска Сабалі Краіна Беларусь Вобласць Брэсцкая Раён Бярозаўскі Сельсавет Сігневіцкі Каардынаты 52°24′48″ пн. ш. 24°49′48″ у. д.HGЯO Насельніцтва 157 чал. (1999) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1643 Аўтамабільны код 1 Сабалі на карце Беларусі ±

Сабалі на Вікісховішчы

Сабалі́^[1] (трансліт.: Sabali, руск.: Соболи) — вёска ў Бярозаўскім раёне Брэсцкай вобласці. Уваходзіць у склад Сігневіцкага сельсавета. Размешчана за 18 км ад Бярозы, за 16 км ад чыгуначнай станцыі Бяроза-Картузская.

У 1563 годзе вёска ў Дабучынскай воласці Кобрынскай эканоміі, у абшары двара Блудзенскага і войтаўства Блудзенскага.

Пасля Трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай з 1795 года ў складзе Расійскай імперыі. У 1863 годзе тут каля вёскі ішлі баі паміж паўстанцамі і карнымі атрадамі. Ад тых падзей урочышча каля Сабалёў атрымала назву Маскалі. Забітыя паўстанцы былі пахаваны на месцы бою ў адной брацкай магіле. Паводле перапісу 1897 года вёска ў Равяціцкай воласці Пружанскага павета Гродзенскай губерні, дзейнічаў хлебазапасны магазін.

З 1915 года акупіравана германскімі войскамі, з 1919 года да ліпеня 1920 года і з жніўня 1920 года — войскамі Польшчы. У ліпені 1920 устаноўлена савецкая ўлада.

З 1921 года ў складзе Польшчы. У 1924 годзе вёска ў Равяціцкай гміне Пружанскага павета Палескага ваяводства.

З 1932 года ў Сігневіцкай гміне. З 1939 года ў БССР. З 1940 года вёска ў Равяціцкім сельсавеце.

У 1941—1944 гг. акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі. На фронце ў Вялікую Айчынную вайну загінулі 12 воінаў-землякоў. З 1954 года ў Сігневіцкім сельсавеце. Паводле перапісу 1970 года ў калгасе «Запаветы Леніна».

Забудова вёскі нагадвае трохпрамянёвую зорку (вуліцы разыходзяцца ад цэнтра вёскі на паўночны захад, паўночны ўсход і паўднёвы ўсход, арыентаваныя на паўночны захад і паўночны ўсход робяць далей правы паварот пад прамым вуглом; арыентаваная на паўднёвы ўсход вуліца — прамая, да яе прымыкае з правага боку завулак, да якога яшчэ адзін завулак, паралельны вуліцы).

• XIX стагоддзе:
  • 1897 — 61 двор, 365 жыхароў.
• XX стагоддзе:
  • 1905 — 395 жыхароў.
  • 1924 — 54 будынкі, 254 жыхары.
  • 1940 — 87 двароў, 469 жыхароў.
  • 1959 — 118 гаспадарак, 430 жыхароў.
  • 1970 — 460 жыхароў.
• XXI стагоддзе:
  • 2005 — 79 двароў, 130 жыхароў.

• Брацкая магіла ўдзельнікаў паўстання 1863—1864 гадоў. У час Першай сусветнай вайны і наступных падзей магіла інсургентаў была забыта, у 1928 выпадкова знойдзена, у 1929 польскія ўлады ўстанавілі драўляны крыж і надмагільныя пліты, якія ў 1939 былі знішчаны. У час Другой сусветнай вайны мясцовыя жыхары ўстанавілі новы крыж, асвячоны ксяндзом з Сігневічаў. У пачатку 1990-х г. жыхар Л. В. Кугач вырабіў з жалезных труб новы крыж.

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 3, кн. 1. Брэсцкая вобласць / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2006. — 528 с.: іл. — 4 000 экз. — ISBN 985-11-0373-X.

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Сабалі (Бярозаўскі раён)
• Сабалі (Бярозаўскі раён) на сайце Глобус Беларусі (руск.)