Пружанскі павет (Расійская імперыя)

Пружанскі павет
Пружанский уезд
Герб
Краіна	Расійская імперыя
Уваходзіць у	Гродзенская губерня (1801—1917) Слонімская губерня (1796—1797) Літоўская губерня (1797—1801) Брэсцкая акруга (1919—1920)
Адміністрацыйны цэнтр	Пружаны
Дата ўтварэння	1795
Дата скасавання	1920
Насельніцтва (1897)	139 100 чал.
Плошча	4 200 км²

Пружа́нскі паве́т (руск.: Пружанский уезд) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Слонімскай, Літоўскай, пасля Гродзенскай губерні Расійскай імперыі. Цэнтр — горада Пружаны.

Павет утвораны ў 1795 годзе на тэрыторыі, якая адышла да Расійскай імперыі ў выніку 3-га падзелу Рэчы Паспалітай, уваходзіў у склад Слонімскай губерні. У 1797 перайшоў да Літоўскай губерні, а ў 1801 — да Гродзенскай.

У 1920 годзе павет паводле Рыжскага дагавора ўключаны ў склад Палескага ваяводства Другой Рэчы Паспалітай. Некалькі гмін адышлі да Беластоцкага ваяводства.

У 1886 павет налічваў 241 вясковую грамаду, 414 паселішчаў у 22 воласцях.

Валасны падзел па стане на 1886 год:

У 1913 годзе павет складалі 19 валасцей^[1]:

• Байкоўская воласць (цэнтр — в. Бакуны)
• Белавежска-Аляксандраўская воласць (цэнтр — в. Белавеж)
• Гарадзечанская воласць (цэнтр — в. Шчарчова)
• Дабучынская воласць (цэнтр — в. Агароднікі)
• Картуз-Бярозаўская воласць (цэнтр — м. Картуз-Бяроза)
• Котранская воласць (цэнтр — с. Котра)
• Ліноўская воласць (цэнтр — в. Лінава)
• Малецкая воласць (цэнтр — м. Малеч)
• Масеўская воласць (цэнтр — в. Масева)
• Мікіцкая воласць (цэнтр — в. Смаляны)
• Міхайлаўская воласць (цэнтр — в. Шані)
• Мураўёўская воласць (цэнтр — в. Мацяса)
• Носкаўская воласць (цэнтр — в. Носкі)
• Равяціцкая воласць (цэнтр — с. Равяцічы)
• Рудніцкая воласць (цэнтр — с. Руднікі)
• Сухопальская воласць (цэнтр — в. Сухопаль)
• Сялецкая воласць (цэнтр — м. Сялец)
• Чарнякоўская воласць (цэнтр — пагост Чарнякава)
• Шарашоўская воласць (цэнтр — м. Шарашова)

У 1886 годзе насельніцтва складала 93 767 асоб (46 787 мужчынскага полу і 46 980 — жаночага)^[2].

У 1887 годзе насельніцтва складала 110 037 асоб (55 949 мужчынскага полу і 54 088 — жаночага)^[3].

У 1878 годзе на тэрыторыі павета пражывалі 104 тыс. чалавек (у тым ліку 75 тыс. сялян), з якіх 66 тысяч вызнавалі праваслаўе, 13 тысяч — каталіцтва, 14 тысяч — іўдаізм, зафіксаваныя таксама 397 пратэстантаў.

Паводле перапісу 1897 года ў павеце пражывалі 139,1 тыс. чал. У тым ліку беларусы — 75,5%; яўрэі — 12,8%; украінцы — 6,7%; рускія — 3,0%; палякі — 1,4%. У павятовым месце Пружаны пражывалі 7633 чалавекі^[4].

• Пружанскія павятовыя маршалкі

• Prużański powiat // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IX: Poźajście — Ruksze (польск.). — Warszawa, 1888. — S. 111.
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін/ Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2001. — 576 с.: іл. — С. 49.