Тамаш Жаброўскі

Тамаш Жаброўскі
Тамаш Жаброўскі
	Tomasz Żebrowski
	; Ігнацый Эгенфельдэр. Партрэт з малюнкам абсерваторыі (XVIII стагоддзе)
Дата нараджэння	24 лістапада 1714
Месца нараджэння	Новагародскі павет, Новагародскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае;
Дата смерці	18 сакавіка 1758 (43 гады)
Месца смерці	Вільня, Віленскі павет, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае;
Грамадзянства	Рэч Паспалітая;
Род дзейнасці	матэматык, астраном, архітэктар
Месца працы	Віленская езуіцкая акадэмія; Полацкі езуіцкі калегіум;
Альма-матар	Віленская езуіцкая акадэмія (1744); Карлаў універсітэт; Навагрудскі езуіцкі калегіум;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тамаш Жаброўскі (25 лістапада 1714, Новагародскі павет — 18 сакавіка 1758, Вільня) — рымска-каталіцкі дзеяч, матэматык, архітэктар. Магістр філасофіі і вольных навук. Прадстаўнік мастацтва ракако^[1].

Біяграфія

Нарадзіўся ў 1714 годзе ў шляхецкай сям’і пад Наваградкам, у вёсцы Мітраполь. 6 жніўня 1734 г. уступіў у Вільні ў Таварыства Ісуса. Навучаўся ў Навагрудскім езуіцкім калегіуме^[2], а потым на філасофскім (1735—1738)^[1] і тэалагічным (1740—1744) факультэтах Віленскай акадэміі^[2]. Выкладаў паэтыку і рыторыку ў Ілуксцінскім езуіцкім калегіуме (1745—1746), быў прэфектам будаўніцтва ў рэзідэнцыі езуітаў у Бабруйску (1746). Прафесар філасофіі і прэфект бурсы ў Крожскім езуіцкім калегіуме (1746—1748), міністр (намеснік рэктара па адміністрацыйна гаспадарчых пытаннях) і прэфект будаўніцтва ў віленскім навіцыяце (1748—1750). У 1750—1752 гг. вывучаў матэматыку, фізіку, астраномію і архітэктуру ў Вене і Празе^[1]^[3].

Пасля вяртання на Радзіму працаваў у Віленскай езуіцкай акадэміі (1752—1758), дзе нанова арганізваў выкладанне матэматыкі, стварыў кабінет эксперыментальнай фізікі і астранамічную абсерваторыю, а таксама сам выкладаў матэматыку і дакладныя навукі. У 1752 г. атрымаў у Акадэміі ступень магістра філасофіі і вольных навук^[3]. Будаўніцтва астранамічнай абсерваторыі ў стылі ракако вялося паводле распрацаванага ім плану, атрымаў на будаўніцтва сродкі ад мецэнаткі Альжбеты Пузыні-Агінскай, кіраваў будаўніцтвам. Некаторы час выкладаў у Полацкім езуіцкім калегіуме^[1].

Памёр ў 1758 годзе ў Вільні. Засталіся рукапісы лекцый Т. Жаброўскага па логіцы і матэматыцы^[3].

Творчасць

Асноўныя архітэктурныя работы: заканчэнне езуіцкага касцёла ў Бабруйску (1745—1746); перабудова касцёла св. Ігнація (1748—1750), астранамічнай абсерваторыі Акадэміі (1752—1753), перабудова касцёла св. Яна (1756—58; усе ў Вільні), будаўніцтва касцёла ў Ілуксце^[3], выкананне інтэр’еру кальвінскага збору ў Жодзішках Смаргонскага раёна (1757—1766), праект касцёла бенедыкцінак у Крожах (Літва). Кіраваў будаўніцтвам Полацкага езуіцкага калегіума, праектаваў (каля 1750 г.) палац Агінскага ў Гануце (цяпер в. Ручыца) Ашмянскага павета^[1].

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д Жаброўскі Томаш // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
↑ ^а ^б Госцеў А. Жаброўскі Тамаш // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзятлаўскага раёна / Рэдкал. П. М. Бараноўскі, І. Я. Скарынкін — Мн.: Універсітэцкае, 1997.
↑ ^а ^б ^в ^г Grzebień, L. (Ed.), Encyklopedia Wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1996.

Літаратура

Жаброўскі Томаш // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
Госцеў А. Жаброўскі Тамаш // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзятлаўскага раёна / Рэдкал. П. М. Бараноўскі, І. Я. Скарынкін — Мн.: Універсітэцкае, 1997.— 398 с.: іл. ISBN 985-09-0068-7
Жаброўскі Тамаш // Мысліцелі і асветнікі Беларусі. Энцыклапедычны даведнік / гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мінск: Беларуская энцыклапедыя, 1995. — С. 211—213. — 672 с. — 6 000 экз. — ISBN 985-11-0016-1. (бел.)
Календарыюм // «Czasopis» № 11/2004
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564—1995 / oprac. L. Grzebień. — Kraków : Wyd-wo WAM, 1996. — 882 s.
Жаброўскі Тамаш // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 304. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.