Уладзімір Міхайлавіч Юрэвіч

Уладзімір Міхайлавіч Юрэвіч
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	9 (22) ліпеня 1916
Месца нараджэння	Дуброва, Астрашыцка-Гарадоцкая воласць[d], Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя[1]
Дата смерці	28 студзеня 2005(2005-01-28) (88 гадоў)
Альма-матар	Мінскі індустрыяльна-педагагічны каледж[d] будаўнічы факультэт БНТУ філалагічны факультэт БДУ
Месца працы	Першы Нацыянальны канал Беларускага радыё Літаратурная газета[d] Маладосць Дзяржаўны літаратурны музей Янкі Купалы Нацыянальная дзяржаўная тэлерадыёкампанія Рэспублікі Беларусь Коммунист Белоруссии[d] Саюз пісьменнікаў БССР Камітэт па Дзяржаўных прэміях Рэспублікі Беларусь[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	літаратуразнавец, пісьменнік, крытык, перакладчык
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР Саюз беларускіх пісьменнікаў
Прэміі
Узнагароды

Уладзімір Міхайлавіч Юрэвіч (9 (22) ліпеня 1916, в. Дуброва, цяпер — Смалявіцкі раён, Мінская губерня, Расійская імперыя — 28 студзеня 2005) — беларускі празаік, літаратурны крытык і літаратуразнавец^[2][3]. Заслужаны работнік культуры БССР (1975)^[2].

Нарадзіўся ў сям’і настаўнікаў. Скончыў у 1934 годзе Мінскі індустрыяльна-педагагічны тэхнікум, у 1941 годзе будаўнічы факультэт Беларускага політэхнічнага інстытута^[2]. Адначасова ў 1939—1941 гадах вучыўся завочна на філалагічным факультэце Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.

На працягу больш чым двух дзесяцігоддзяў, з 1932 па 1954^[2], працаваў на Беларускім радыё дыктарам, у 1948—1951 гадах загадчыкам аддзела літаратурна-драматычнага вяшчання, у 1952—1954 гадах галоўным рэдактарам мастацкага радыёвяшчання^[4].

У гады вайны працаваў у Маскве на радыёстанцыі «Савецкая Беларусь»^[2]. З 1954 па 1959 год — уласны карэспандэнт «Литературной газеты» па БССР^[2]. З 1959 па 1970 год працаваў у часопісе «Маладосць»^[2]. У 1970—1972 гадах — дырэктар Літаратурнага музея Янкі Купалы^[2]. З 1972 па 1974 год працаваў палітычным аглядальнікам на Беларускім тэлебачанні. З 1974 па 1979 год — у часопісе «Коммунист Белоруссии». З 1979 па 1985 год працаваў літаратурным кансультантам Саюза пісьменнікаў БССР^[2][3]. У 1985 — ? гадах — адказны сакратар Камітэта па Дзяржаўных прэміях БССР. Член Саюза пісьменнікаў СССР з 1953 года^[4].

Літаратурную дзейнасць пачаў у 1942 годзе з публіцыстычных і літаратуразнаўчых выступленняў на радыё^[4]. Друкаваўся з 1949 года^[2]. Аўтар зборнікаў апавяданняў для дзяцей, даследаванняў сучаснай беларускай прозы, мастацкай публіцыстыкі, пытанняў мовы літаратурных твораў^[3]. На Беларускім радыё распачаў у 1963 годзе штомесячную перадачу для школьнікаў — радыёклуб «Жывое слова», нязменным старшынёй якога з’яўляецца^[4].

Па мацярынскай лініі — унук Мікалая Турчановіча, настаўніка, які вучыў Янку Купалу зімой 1897—1898 гадоў у Бяларуцкім народным вучылішчы. Пра Я. Купалу ведаў ад родных, найперш ад маці, з маленства. Асабіста знаёмы з Я. Купалам з 1934 года. Сустракаліся найчасцей на Беларускім радыё. Бываў у Я. Купалы дома. Апошняя сустрэча адбылася падчас падрыхтоўкі перадачы да 60-годдзя Я. Купалы на радыёстанцыі «Савецкая Беларусь» за два дні да трагічнай смерці паэта. Сустрэча адбылася ў тым жа гатэлі «Масква», дзе Я. Купала загінуў. Аўтар успамінаў пра Я. Купалу «Жывое Купалава слова» (у зборніку «Такі ён быў», 1975). Аўтар артыкулаў пра жыццё і творчасць Я. Купалы. Пра паасобныя эпізоды з жыцця Я. Купалы напісаў апавяданні «Ясеў куфэрак» і «Нараджэнне верша». Складальнік зборніку выбранай лірыкі Я. Купалы «Гусляр» (на рускай мове, 1972), кніжак-малютак твораў Я. Купалы (1972, 1982)^[5].

• Ордэн Айчыннай вайны II ступені.
• Заслужаны работнік культуры Беларускай ССР (1975).
• Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь у галіне літаратуры, мастацтва і архітэктуры (1994) за кнігу «Слова жывое, роднае, гаваркое…».

• Тараскавы турботы (1966)
• Дзе начуе сонца (1970)
• Дожджык на колах (1977)
• Нястрашны страх (1986)
• Дзе начуе сонца (1998)

• Першая неабходнасць (1963)
• Мінск учора, сёння, заўтра (1982)
• Синьоока сестра Украины (Кіеў, 1985)

• Слова і вобраз (1961)
• Шматгалоссе жыцця (1965)
• Погляд (1974)
• Абрысы (1976)
• Янка Купала: Нарыс жыцця і творчасці (1983)
• Слова жывое, роднае, гаваркое… (дапаможнік для настаўнікаў) (1998)

• Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5 т.. Т. 1./ Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал.рэд.) і інш. — Мн., БелСЭ, 1987. — 703 с., 32 л. іл.: Артыкул «Юрэвіч Уладзімір». — C.673—674.
• Янка Купала: Энцыкл. даведнік / БелСЭ; Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн., БелСЭ, 1986. — 727 с, 26 л. іл.; Артыкул «Юрэвічы» / Аўтары — У. М. Юрэвіч, І. У. Саламевіч. — C.689.
• Беларускія пісьменнікі: 1917—1990. Мн., 1994. ISBN 5-340-00709-X
• Андраюк С. Свой погляд на рэчы. — У яго кн.: Жыць чалавекам. — Мн., 1983.
• Каваленка В. Абрысы сталасці. — У кн.: Жывое аблічча дзён. — Мн., 1979.

• Сіняўскі І. І. Юрэвічы: Сейбіты вечнага… // Кніга «Памяць»: Смалявіцкі раён
• Біяграфія на сайце Смалявіцкай раённай бібліятэкі