Яўнут Валімонтавіч

Яўнут Валімонтавіч
Задора
Задора
1-ы ваявода троцкі
1413 — 1432
Пераемнік Пётр Лелюш
ваявода віленскі
1 верасня 1432 — 1432
Папярэднік Юрый Гедыгольд
Пераемнік Ян Даўгірд

Нараджэнне 1380
Смерць 1432[1]
Род Валімонтавічы[d]
Бацька Валімонт Бушкавіч[2]

Яўнут Валімонтавіч, у хрышчэнні Ян (2-я палова XIV ст. — 1432) — вялікалітоўскі дзяржаўны дзеяч, ваявода троцкі (1413—1432).

Імя

Імя балцка-літоўскага паходжання. Вядомае і ў прусаў — Jawnutte. Іменная аснова Jaun- дала ў старапрускім іменніку такія імёны, як Jawne, Jawne-gede і інш.[3] Звязана з літоўскім jaunas «малады», далей да індаеўрапейскага *i̯eu- «малады, юны»[4].

Яўнут — імя-пажаданне, такім імем зычылі як мага даўжэй заставацца такім моцным, якім чалавек бывае ў юнацтве.

Імя Яўнут таксама меў адзін з сыноў князя Гедзіміна, які жыў на стагоддзе раней.

Біяграфія

Сын літоўскага баярына Валімонта Бушкавіча, старэйшы брат Кезгайлы, Румбольда, Шадзібора, Судзівоя і Гудыгерда.

На Гарадзельскай уніі прыняў герб «Задора». Імёны і паходжанне жонак невядомыя. У 1427 годзе прасіў Папу Рымскага Марціна V дазволіць яму развесціся з жонкай, якая спрабавала яго атруціць. Віленскі біскуп Мацей прызнаў яго новы шлюб неправамоцным[5].

Упершыню ў крыніцах сустракаецца ў 1412 годзе[6], калі атрымаў урад старосты троцкага, з 1413 года ўрад стаў ваяводскім і Яўнут трымаў яго да 1432 года. У 1432 годзе, разам з братам Румбольдам, Яўнута пакараў смерцю Жыгімонт Кейстутавіч за падтрымку Свідрыгайлы.

Радавод

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
КЕЗГАЙЛЫ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Мікалай
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ян
 
 
Войцех
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Яўнут
 
 
 
 
Міхал
 
 
Станіслаў
 
 
Станіслаў
 
 
Ганна
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Кезгайла
 
 
 
Ян
 
 
 
 
 
 
 
NN дачка
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Дабяслаў
 
 
Мікалай
 
Мікалай
 
Станіслаў
 
Ян
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Пётр
 
 
Алена
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Бушка
 
Валімонт
 
 
Румбольд
 
 
Міхал
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Шадзібор
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Судзівой
 
 
Станка
 
СТАНКОВІЧЫ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Гудыгерд
 
 
Конрад
 
КАНДРАТОВІЧЫ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Сегебут?
 
 
 
 


Крыніцы

  1. Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 318. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
  2. Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада — 2 — Смаленск: 2014. — С. 221, 318. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4
  3. R. Trautmann. Die altpreußischen Personennamen. Göttingen, 1974. С. 39.
  4. J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 510.
  5. Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej. T. 1 (1387—1507) / [wydali J. Fijałek i Wł. Semkowicz; red. t. J. Wyrozumski]; Polska Akademia Umiejętności. — Kraków: «Secesja», 1994. — XXXVIII, [2] s.— S. 130.
  6. Vitoldiana: codex privilegiorum Vitoldi magni ducis Lithuaniae: 1386—1430 / zebrał i wyd. J. Ochmański. — Warszawa — Poznań: Państ. Wydaw. Naukowe, 1986. — 255, [1] s.: err. — S. 32. — (Historia; T. 8).

Літаратура

  • W. Semkowicz. O litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską w Horodle r. 1413 // Miesięcznik Heraldyczny. Organ Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie: R. 6. Nr 11—12. 1913. R. 7. Nr 1—2. 1914.
  • Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — 788 с.: іл. ISBN 985-11-0378-0.
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya