Пераварот у Румыніі (1944)

Пераварот 1944 года ў Румыніі (таксама Жнівеньскае паўстанне) адбыўся 23 жніўня 1944 года. Яно была арганізавана і праведзена румынскім каралём Міхаем I разам з апазіцыйнымі партыямі, якія выступалі супраць маршала Іона Антанеску.

Ход падзей

23 жніўня 1944 года Міхай аб’яднаўся з пра-саюзніцкімі апазіцыйнымі палітыкамі і ўзначаліў паспяховы пераварот пры падтрымцы арміі. Ён змог зрынуць Антанеску і прапанаваў Кілінгеру неканфрантацыйнае адступленне, але немцы паспрабавалі пераламаць сітуацыю ваеннымі нападамі.

Падчас сустрэчы з Антанеску і іншымі высокапастаўленымі асобамі, кароль прасіў выйсці з вайны і падпісаць перамір’е з саюзнікамі і Саветамі. Антанеску адмовіўся, што выклікала пераварот. Прэм’ер-міністр быў арыштаваны, і кароль абвясціў па радыё аб перамір’і з саюзнікамі і Савецкім Саюзам^[1].

Румынскія сілы атрымалі загад абараняць краіну ад нападаў Германіі і перайсці на бок саюзнікаў.

Новым прэм’ер-міністрам і фактычным кіраўніком краіны стаў Канстанцін Сэнэтэску.

Перайшоўшы на бок Антыгітлераўскай кааліцыі, Румынія аб’явіла вайну Венгрыі і Германіі.

У выніку гэтага савецкія войскі ўвайшлі на тэрыторыю краіны, што прывяло да ўсталявання прасавецкага рэжыму ў Румыніі.

Ацэнкі

Венгерска-амерыканскі гісторык Джон Лукач^[en] ацаніў пераварот так: «У жніўні 1944 года румыны здзейснілі самы паспяховы дзяржаўны пераварот падчас Другой сусветнай вайны. З цэлай нямецкай арміяй пасярод іх, яны развярнуліся на працягу дваццаці чатырох гадзін і абвясцілі аб саюзе з Савецкім Саюзам, Англіяй і ЗША.»^[2]